Anadolu bağ yurdudur.
Asmalar boy boy,
üzümler salkım salkım…
Sonbahar gelince
bağ bozumu şenlikleri başlar.
Gerçüş’ün zamanı.
Gerçüş’ün bağcılarının
ürünleri bereketli olsun!
Kasa kasa, sepet sepet
üzümler toplanmış.
Pekmez kazanları
sıra sıra kurulmuş.
Pekmez Anadolu’nun kadim tatlısı.
Ta eski Türklerden bu güne…
KARAÜZÜM PEKMEZİ
Anadolu’da en çok bilinen
Kara üzüm pekmezi.
Ak üzüm pekmezi de var.
Sonra dut pekmezi.
Andız,alıç,
keçiboynuzu pekmezleri…
Her birinin tadı ve aroması farklı.
Benim favorim üzüm pekmezi.
Çocukluğumdan gelen ağız tadı.
Neredeyse her gün ninem ve
Annnem illa da bir kaşık pekmez
kaşıklatmadan sokağa salmazlardı.
Ayrıca en sevdiğim tatlılardan biri de
Haşhaşlı pekmezdi.
Tadını bilen bilir.
Pekmezli haşhaştan
evde gömbe(kömbe),
bazlama ve katmer yapılırdı.
Kışın ise tahinli pekmez karması,
Yemeye doyum olmaz
PEKMEZİ KAYNATIRLAR!
Pekmez yapımı
meşaketli bir iştir.
Üzümler bağdan kırılıp,
kaynatma alanına toplu taşınır.
Gerekirse yıkanır.
Daha sonra iş üzüm sıkmaya gelir.
Zor bir iştir.
Geçmiş yıllarda bir yalak içinde
Ayaklarda çizmeler,
Çiğne çiğne bitmeyen
bir üzüm suyu çıkarma işi.
Şimdilerde bu iş kolay,
otomatik makinalarla.
Daha sonra kalan üzüm artıkları
ya da çipre denilen kısmı
farklı bir sıkma alanına
(mengene) taşınır,
yeniden preslenerek sıkılır bu kez.
kalan son üzüm şırası da çıkarılır.
Bu son kısma bazı yörelerde
mengene suyu denir.
Daha koyu bordo kıvamdadır.
Bu mengene suyu içine
biraz nişasta eklenip kaynatılırsa
mengene bulamacı hazırlanır.
Daha sonra kurutulup
atıştırmalık tatlı olarak yenir.
Bir nevi pestil.
Süzülen şıra bakraçlarla kazanlara…
İçine ölçüsüne göre
dağlardan kazılıp getirilen
biraz da ak toprak
maya niyetine eklendi mi
hazırlık tamamdır.
Kazan ateşleri harlıdır.
Kazanlarda sıra sıradır.
En arkadaki,yani bacanın yanındaki kazan
yeni şurup eklenen kazandır.
Bir çeşit ılıklık…
Eller yanmasın diye
kaynayan ham pekmezler
kazandan kazana
su kabağından yapılmış
kaplarla aktarılır.
Pekmez işinin gecesi gündüzü yoktur.
Bir kez kaynatma işi başlayınca
saatlerce sabırla beklenir.
Tel süzgeçlerle pekmezle savrulur.
Su uçar gider, üzüm suyu
koyulaştıkça koyulaşır.
Pekmeze dönmeye başlamıştır…
Ta ki kadim bilgili bir kişi
Bu pekmez olmuş,
boşaltın kazanları deyinceye kadar.
Kazanlar alelacele boşaltılır.
Etrafa hoş bir pekmez kokusu yayılır.
Bir çanak içine taze pekmezden konur.
Ekmeğe bandıra bandıra tadına bakılır.
ŞİFALI PEKMEZ
Anadolu’da pekmezi herkes sever.
Pekmez her şeyden önce
İyi bir demir kaynağıdır.
Ayrıca içinde magnezyum, bakır,
fosfor, selenyum ve manganez gibi
mineraller vardır.
Şeker oranı yüksek olduğundan
enerji açısından oldukça iyidir.
Özellikle kan zafiyeti olanlara
mesela aybaşı nedeniyle
çok kan kaybeden kadınlara
tavsiye edilmektedir.
Çeşitli çalışmalar
kandaki kırmızı kan hücrelerinin
artışını desteklediğini göstermiştir.
Pekmez antioksidanların, vitaminlerin ve
minerallerin yoğunlaşmış biçimidir.
Pekmez doğal bir tatlı çeşididir.
Yapay şeker barındırmaz.
Hem mutfakta,
hem de sağlıkta
pekmez tüketmek şifa verir.
