Batman’da bulunduğum 80’li yıllar.
Batman tam bir enfeksiyon ocağı gibiydi.
Bir tarafta İluh deresi neredeyse tifo kaynağıydı.
Çevrede sıtma ocakları yaygındı.
İnsanlar sarılıktan kurtulmak için sarılık pınarlarına, ocaklarına giderlerdi.
Sıtma, tifo, halkın hayvan hastalığı diye tabir ettiği Bruselloz, sarılık…
İnsanları kırıp geçiriyordu.
Muayenehaneme her gün onlarca hasta gelir ve hepsi de önlenebilir bulaşıcı hastalıklardı.
Bir yerden başlanmalıydı.
Bulaşıcı hastalıklar ihbarı mecburi hastalıklardandı.
O kadar çok ihbarda bulunmuşum ki, bir iki kez Bakanlık müfettişleri bile soruşturmaya gelmişti.
O yıllarda Batman Çağdaş’da hem sağlıkla ilgili yazılar yazarak
Hem de üstat Arif Aslan’ın hassasiyeti ile Kamuoyu oluşturması ile bulaşıcı hastalıklar üzerine bir farkındalık oluşmuştu.
Hastalıkların kaynakları belliydi aslında.
Ama mücadele yetersizdi o yıllar yeterince.
Halkın sağlık okuryazarlığı da tam olmayınca bulaşıcı hastalıklar kısır döngüsü sürüp gidiyordu.
Ama yıllar geçti, Batman şimdi tam bir sağlık üssü oldu.
Hastaneler, Aile Sağlığı merkezleri, koruyucu sağlık hizmetleri, toplum sağlığı hizmetlerinin üst seviyede olduğunu takip edebiliyorum.
Ne mutlu!
MİKROPLARLA HAYAT SÜRMEK
Her gün virüsler, bakteriler, mantarlar ve parazitlerle birlikte yaşıyoruz.
Vücudunuzda barınan mikrop sayısı insan hücrelerinden 10 kat daha fazla.
Mikropsuz yaşayamayız ama mikroplarla yaşamak da kolay değil.
Çünkü karşılaştığımız mikropların bazıları zararlı olabilir.
Yine de, kendinizi sağlıklı tutmak için yapabileceğimiz pek çok basit şey var.
Sadece kendimizi düşünmek olmaz!
Çevremizde enfeksiyonlarla kolayca savaşamayan insanlar olabileceğini de unutmamak önemlidir.
Basit alışkanlıklar deyince; ellerinizi yıkamak, öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda ağzınızı kapatmak ve başka basit alışkanlıklar başkalarının ciddi şekilde hastalanmasını önlemeye yardımcı olabilir.
Sizin için küçük bir alışkanlık, bir başkası için hayat kurtarıcı olabilir.
Bulaşıcı hastalıklar nasıl yayılır?
Enfeksiyon türüne bağlı olarak, bulaşıcı hastalıkların yayılmasının birçok yolu vardır.
Yine de enfeksiyonu önlemenin basit yolları vardır.
Mesela; ağzınız, burnunuz ve derinizdeki kesikler hastalandırıcı mikropların vücudunuza girmesi için yaygın yerlerdir.
Bulaşma yollarına örnekler;
Öksürdüğünüzde veya hapşırdığınızda kişiden kişiye bulaşma söz konusu.
Bazı durumlarda, öksürük veya hapşırık damlacıkları havada kalabilir.
Başka bir yol da cinsel temasla bulaşma.
Bulaşıcı bir hastalığı olan bir kişinin veya hayvanın dışkısıyla temas yoluyla.
Böcek (sivrisinek veya kene) veya hayvan ısırmasıyla.
Kirlenmiş veya uygunsuz şekilde hazırlanmış yiyecek veya sudan.
Kirlenmiş toprak veya bağ- bahçe işlerinde çalışmaktan.
Gebe kişiden fetüse.
Kan nakli, organ/doku nakli veya diğer tıbbi işlemlerden .
BULAŞICI HASTALIKLAR ÖNLENEBİLİR Mİ?
Bulaşıcı hastalık riskinizi azaltmanın ve hatta bazı hastalıkları tamamen önlemenin birçok basit yolu vardır.
Bunların her biri bulaşıcı hastalıklara yakalanma ve yayma riskinizi azaltmaya yardımcı olsa da, genellikle hastalığı önlemede
%100 etkili olan tek bir yol yoktur.
Bu nedenle riskinizi azaltmak için birçok alışkanlığa sahip olmak önemlidir.
Bunlar; aşı olmak, ellerinizi yıkamak, güvenli gıda işleme, temizlik ve dezenfeksiyon bulaşıcı hastalıklara yakalanma ve yayma riskiniz o kadar düşük olur.
AŞILARIN ÖNEMİ
Aşılar, bağışıklık sisteminizi zararlı istilacıların enfeksiyonlarını tanıması ve onlarla savaşması için eğiterek bulaşıcı bir hastalığa yakalanma riskinizi azaltır.
İnsanlar bazen aşı olduktan sonra bile bir hastalığa yakalansalar da, belirtileriniz genellikle aşı olmadan olacağından daha az şiddetli olur.
Birçok yaygın bulaşıcı hastalık için aşılar mevcuttur:
Suçiçeği, COVID-19, Difteri, tetanos ve boğmaca.
Hepatit A, Hepatit B, İnsan papilloma virüsü (HPV), Grip, Kızamık, kabakulak ve kızamıkçık, Çocuk Felci, Rotavirüs, Kuduz, Zona hastalığı, Tüberküloz, Aşısız kalma, Hastalılara dirençli ol!
