*İluh Deresi baş kaldırıp delice taştığı günün üzerinden yaklaşık18 yıl geçti. O felakette ağır hasar alan eski evlerin ‘kentsel dönüşüm’ projesi kapsamında yıkılması için defalarca uyardık, yıkıma başlandı ama yapılan çalışma yarıda kaldı
*Batman iki yıl arayla iki felaketin eşiğinden dönmüştü. 2004’te Rafineriden sızan yakıt yangını… Bir de 2006’daki İluh Deresinin taşkınının yarattığı sel felaketi… Aradan yıllar geçti, o mahallelerin manzarasına bakıldığında içler acısı olduğu görülecektir. İki semtte de o yıllar öncesinin felaket izleri ortadan kalkmamış…
İKİ FELAKETİ DE UNUTMAMIZ MÜMKÜN DEĞİL
Önce 2004 yılında Batman Rafinerisi’nin yer altında biriken yakıtın patlaması sonucu, kıyısındaki Cumhuriyet Mahallesi’nde eski toptancılar sitesinde yol açtığı can ve mal kayıplarını dün gibi bugün de hafızamızdaki yerini koruyor.
O korkunç felaket, iki mahallenin yaşamında travma yaratmıştı.
O zaman, yapılaşmaya izin verilmemiş, hatta dönemin yöneticileri; orada etkinlik yapılmaması ve her an olası bir patlamanın da olabileceği uyarısı yapmıştı.
Rafineriye komşu olan ve hali hazırda yarısı terk edilmiş Cumhuriyet ile Şirinevler Mahallelerindeki eski yapılar, 6 Şubat depreminden sonra da büyük bir risk taşıyor.
İki eski mahalleyi o patlamadan sonra geleceğe hazırlamak adına ne yazık ki bir şey yapılmadı.
O eski küçük sanayi sitesinin etrafında eski yapıların çoğu oturulamaz halde…
Suriyeli mültecilerin dışında eski mahalleliler, çoktan veda etmiş binalara. Çok sağlıksız ve oturulamayan bina sayısı bir hayli fazla..
Cumhuriyet Mahallesi’ne komşu Şirinevler’de riskli binalar var.
Bu konuda ne yazık ki geçmişten günümüze dek şehri yönetenler de bina sahipleri de kentsel dönüşüm için gerekli adımları atmadı.
Bu iki mahallede kentsel dönüşüm belirsizliği sürüyor.
Beklentinin bu kadar yüksek olduğu mahallenin semt sakinleri gelecek adına bir şey konuşamıyor aksine suskunluğu tercih ediyor.
Ne kayyum döneminde ne de şimdi ki dönem için bir yorum yapamayan iki komşu mahalle; kentsel dönüşümden de umudunu kesmiş gibi…
DOĞA İNTİKAMINI ALIYOR
2006 Yılındaki İluh’taki sel felaketini de unutmuş değiliz.
18 Yıl öncesinin o felaketini dün gibi hatırlıyorum.
Batman Barosu eski Başkanı Avukat merhum Zekeriya Aydın ile sel baskını sonrasında röportaj yapmıştık.
Merhum Aydın, önemle altını çizdiği konuşmasında güçlü bir vurgu yapmıştı;
“Belki yüz yıllar öncesi bu alandan Batman çayına su giderdi. Bu sel baskını ne ilktir ne de sonuncusu olacaktır. Siz, suyun aktığı alanı daraltırsanız, doğa intikamını alır…”
Aydın’a katılmamak elde mi?
Batman Barosu'nda iz bırakan merhum Aydın, Batman’ın eski yerleşim birimlerindeki o dönemlerde dikkat çekmişti;
“Bu eski mahallelerimizde bir gün dönüşüm kaçınılmaz olacaktır. Şehrin çekirdeği olan eski mahalleleri sel ve deprem gibi felaketler gerçeğini unutmadan projeler hayata geçirilmeli. Bu şehirde doğanın zulmüne karşı dirençli yapılar oluşturularak çağdaş şehircilik anlayışıyla hareket edilmelidir…”
Merhum Aydın, 18 yıl önce bu söylemleri bizimle paylaşmıştı.
O günden bugüne ne değişti.
Tek tük çalışma dışında neredeyse aynı yerde duruyoruz.
Batman Barosu eski Başkanı Zekeriya Aydın’ın bu şehir için verdiği mesajlar çok önemliydi.
Batman’ın eski semtlerinin daha güvenli bir hale getirmeye yönelik çalışma ve projeleri yetersiz.
Umarız en kısa zamanda, hayati öncelik taşıyan petrol şehrinin eski mahallelerinin kentsel dönüşüm projeleri gerçekleşir ve şehir doğal afetlere karşı hazırlıklı hale getirilir.