Öfke tamamen normal, çoğunlukla da sağlıklı bir duygudur fakat öfke kontrolden çıkıp yıkıcı hale
gelmeye başladığında –iş yaşamında, kişisel ilişkilerde, hayatınızın genel niteliğinde- problemlere
sebep olabilir. Ayrıca size kendinizi tahmin edilemez ve güçlü bir duygunun kölesiymişsiniz gibi
hissettirir.
Öfke hem içsel hem de dışsal sebeplerden kaynaklanıyor olabilir. Belirli bir insana, bir olaya
öfkelenmiş olabilirsiniz veya öfkeniz genel kişisel sorunlarınızdan da kaynaklanıyor olabilir.
Hatıralar veya travma canlandırıcı olaylar da öfke duygularınızı harekete geçirebilir. Öfkeyi ifade
etmenin içgüdüsel ve doğal yolu saldırgan tepkilerdir. Tehditlere karşı uyum sağlama açısından
olası bir tepkidir; saldırı anında kendimizi korumamıza veya savaşmamıza yardımcı olan güçlü ve
çoğunlukla da saldırgan davranış ve duyguları uyandırır. Diğer bir deyişle, yaşamımızın devamı için
bir miktar öfke gereklidir. Diğer taraftan da bizi rahatsız eden veya kızdıran her şeye fiziki olarak
saldıramayız; sosyal normlar, yasalar ve genel geçer doğrular öfkemizin bizi ne kadar
sürükleyebileceğini belirler. İnsanlar öfkeleriyle başa çıkmak için bilinçli ve bilinçdışı süreçlerin her
ikisini de kullanırlar.
Psikolog Dr. Jerry Deffenbacher’e göre; bazı insanlar gerçekten diğerlerine oranla daha barut
gibidir ve ortalama bir insandan daha çok ve daha kolay sinirlenirler. Bazıları da öfkelerini
gürültülü bir biçimde gösteremeseler de kronik olarak hırçın ve huysuzdurlar.
Çok çabuk sinirlenen insanların; genel olarak psikologların "strese karşı düşük tolerans" dedikleri
bir kişilik yapısı vardır. En basit anlamıyla; rahatsızlık, sıkıntı ve strese maruz kalmamaları
gerektiğini hissederler. Olayları uzun vadede değerlendiremezler ve özellikle küçük bir hata
yüzünden azarlanmak gibi onlara adaletsiz gelen olaylar karşısında küplere binerler.
Öfkenin sebep olduğu hem duygusal hem de fizyolojik canlanmayı azaltabiliriz. Sizi öfkelendiren
olay ve kişilerden kurtulamayabilir, kaçamayabilir veya onları değiştiremeyebilirsiniz ama
tepkilerinizi kontrol etmeyi öğrenebilirsiniz.
Kendi kendinize “Çok korkunç, çok kötü, her şey mahvoldu” demek yerine “Bunaltıcı bir durum ve
benim bu duruma kızmam anlaşılabilir fakat bu dünyanın sonu değil ve kızmış olmam hiçbir şeyi
çözmeyecek” deyin. Kendinize öfkelenmenin hiçbir şeyi çözmediğini, size kendinizi daha iyi
hissettirmediğini hatta daha kötü hissetmenize bile yol açabileceğini hatırlatın. Soğuk ve sert bir
mantık uygulayın. Bütün dünyanın “size düşman olmadığını” sadece günlük yaşamın bazı
zorluklarıyla karşı karşıya olduğunuzu hatırlayın. Bunu her öfke duyduğunuzda yapın; bu size daha
dengeli bir algı kazandıracak.
Kızgın kişiler talep etmeye meyillidir. Her şeyin kendi yollarınca yapılmasını beklerler. Bunları
herkes ister ve bunlar karşılanmadığında hayal kırıklığına uğrar ve inciniriz fakat kişilerin istekleri
karşılanmadığında duydukları hayal kırıklığı öfkeye dönüşür.
Eğer isteklerinizi alamazsanız, öfke değil hayal kırıklığı, hüsran ve incinmişlik gibi daha normal
tepkiler verirsiniz. Düşünce biçiminizi değiştirmek için problem çözümü, daha iyi bir iletişim ve
çevrenizi değiştirmek alternatif yöntemlerdir.
Öfkenizi Minimumda Tutma Stratejileri
• Rahatlama: Derin nefes alma veya rahatlatan hayaller kurma gibi basit rahatlama araçları öfke
duygularınızı yatıştırmanıza yardımcı olabilir. Rahatlama teknikleri öğreten bazı kitap ve kurslardan
faydalanabilirsiniz. Bu teknikleri bir kere öğrendiğiniz takdirde ne zaman ihtiyaç duyarsanız
uygulayabilirsiniz. Eğer her ikinizin de sinirli olduğu bir ilişki yaşıyorsanız bu teknikleri beraber
öğrenmeniz faydalı olacaktır.
• Deneyebileceğiniz bazı basit adımlar;
- Diyaframınızdan derin nefes alın. Göğsünüzden nefes almak sizi sakinleştirmez, nefesinizin
karnınızdan geldiğini hissedin.
- “Rahatla”, “umursama” gibi sakinleştirici bir sözü yavaşça söyleyin. Bunu derin nefes alırken
kendinize söyleyin.
- Hayal gücünüzü kullanın ve hayal ya da gerçek olan rahatlatıcı bir sahneyi düşleyin.
- Yoga gibi yorucu olmayan yavaş egzersizler, kaslarınızı gevşeterek size kendinizi daha sakin hissettirebilir.