Kovid pandemisi ilk değil.
Son da olmayacak.
Virüsler çevrede ve
hayatımızda hep var.
Var olmaya devam edecek.
Bazıları hastalandıracak hep.
Kovid pandemisi herkese ders verdi.
Medyada bilgi bombardımana tutuldu.
Hem hastalık hem de aşılar hakkında
yanlış bilgi patlamasına maruz da kalındı.
Belirsizlik ortamı oluştu.
Yeni karşılaştığımız Kovid ile
belirsizlik elbet kaçınılmazdı.
Bilimsel veriler de yeniydi.
Ne var ki bu durum kamuoyunun
bilinçli karar almasını zorlaştırdı.
Herkes kendilerini ve ailelerini
nasıl koruyabileceklerine dair
internet ortamındaki sağlık bilgilerine
ulaşmaya çalıştı.
Ama ne kadar güvenilir ve seçiciydik.
Bütün mesele bu idi.
İNFODEMİ
Herkesin öğrendiği terim: İnfodemi.
Bilgi fazlalığı demek aslında.
Bilgilerin bazıları doğru, bazıları ise değil.
Bilgi fazlalığı bilgi kirliliği ile de seyretti.
İnsanların ihtiyaç duyduklarında
güvenilir kaynaklar ve
güvenilir rehberlik bulmaları zorlaştı.
Bilgi kirliliği aynı zamanda
sağlık otoretilerine de
güvensizliğe yol açtı.
Pek çok insanın halk sağlığı konusundaki
düşüncelerini etkiledi.
İnfodemi bir salgını şiddetlendirebilir
veya uzatabilir.
Sosyal medya ve internet kullanımı yaygın.
Bu nedenle bilgi ülke içinde ve
tüm dünyada da hızla yayılabilmektedir.
Gerçek bilim,
yaygın olan bilgi miktarı bakımından
pastanın en küçük kısmıdır.
Titiz ,seçici ve güvenilir bilgiyi temsil eden
bilgi de pastasının en tepesinde tasvir edilir.
Sosyal medya, halk tarafından üretilen ve
büyütülen en büyük pasta parçası ise
neredeyse hiç süzgeçten geçmemiş
ve kontrolsüz bilgidir.
Yani yanlış bilgilendirme ya da
Dezenformasyon denilen şey.
DEZENFORMASYON
Yanlış bilgilendirme,
insanların bir konu hakkındaki bilgisi
açık kanıtlar ve uzman görüşü ile
desteklenmediği durum denilebilir.
Yanlış yönlendirme niyetinden bağımsız olarak
toplumda yayılan yanlış bilgidir.
Doğru ya da yanlış olan ne varsa
yeni bilimsel verilerle ve
uzmanlar arasındaki görüşbirliği ile değiştirilebilir.
Öte yandan dezenformasyon
kasten aldatmak amacıyla
yanlış bilgidir aynı zamanda.
İnfodemi salt salgını değil,
aşılar ve aşılanma üzerinde çok etkili oldu.
İnfedemiyi kim,nasıl yönetebilecek?
Bunun için infodeminin
sağlık üzerindeki etkisini azaltmak için
risk ve kanıta dayalı verileri analiz etmekle başlar.
Ayrıca; Toplumda mutabakat sağlanamayan
konuları tespit etmek önemli.
Toplumdaki risk algısı ve anlayışı ile
sağlık uzman/otorite tavsiyesini teşvik etmeli.
Yanlış bilgilendirme konusunda
toplumsal sağlık okur yazarlık ile
dayanıklılık esas.
İnsanları dezenformasyon konusunda
harekete geçirmek ve
harekete geçmeleri için desteklemek,
güçlendirmek önemli bir konu.
Bilgi güçtür.
Sağlıklı olmak da herkesin hakkı.