*Batman’ın 12 bin yıllık tarihi ilçesi Hasankeyf’teki kazıları, Prof. Dr. Oluş Arık’ın başladığı 1984 yılından bugüne kadar takip ettik. Kazıları izlemeye de devam ediyoruz. Kazılarda yüzlerce profesör, yabancı ve yerli arkeolog yer aldı. Çok sayıda Kazı Başkanı’nın görev aldığı Hasankeyf’te dosyalar dolusu ‘kazı projeleri’ hazırlandı. Her gelen kazı Başkanı, ABD’yi yeniden keşfedercesine antik kent Hasankeyf’i yeniden (!) keşfetti…
*Hasankeyf kalesinde kazılar sürüyor. Mardin Artuklu Üniversitesi’nden Doç. Dr. Zekai Erdal başkanlığında kazılar devam ediyor. Kim bilir, bugüne dek kazılarla ilgili hazırlanan kaç arkeologun projesi Müze’nin raflarında? Hasankeyf kazılarıyla ilgili ilginç bir haber ise yaygın basındaydı. Batman Müzesi’nde kontrolör Arkeolog, küçük kızını sırtına almış, poz vermiş. Kazıda bilimsel çalışmadan çok ‘Şov’ ön plana çıkmış…
HASANKEYF KAZILARI…
1984 Yılının Mayıs ayında Hasankeyf’teki ilk kazıyı gerçekleştiren Prof. Dr. Oluş Arık, Prof. Dr. Metin Ahunbay, Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ile büyük şehirlerdeki üniversitelerden önemli arkeologların da aralarında bulunduğu bir ekiple Dicle nehri kıyısında uzun uzadıya sohbetimiz olmuştu.
Kazı Başkanı Prof. Arık, net konuşmuştu:
“Ilısu Barajı başlamadan Hasankeyf’i belgelemek zorundayız. Kazılar ne kadar devam eder bilemem ama bu gördüğünüz Hasankeyf’in altında bir Hasankeyf daha var. Eğer baraj projesi olmamış olsaydı, buradaki kazılar da tıpkı Efes’teki gibi uzun ömürlü olurdu…”
1984-2003 Yılına kadar Hasankeyf’teki kazılar Prof. Dr. Oluş Arık ile Prof. Dr. Metin Ahunbay’ın sorumluluğundaydı.
Sonrasında Van 100. Yıl Üniversitesi’nden Batman’a gelen eski Rektör Prof. Dr. Abdusselam Uluçam’la da kazıların sürdüğü tarihi ilçede ‘Kazı Serüveni” yıllara dayanıyor… Uluçam’ın cezaevine girip çıkmasının ardından kaç kazı Başkanı Hasankeyf’te görev aldı? Bu bilinmiyor ama bugüne dek gün ışığına çıkan eserler konusunda da tekrar var mı yok mu o da meçhul. Biz ne arkeologuz ne de bu işin bileniyiz…
1989 Yılı öncesinde Dicle nehri ile Batman Çayı kıyısındaki höyükleri keşfeden Amerikalı Arkeolog Michael Rosenberg, kimsenin farkında olmadığı 51 ayaklı Batman Çayı üzerindeki 2000 yıllık Roma dönemine ait ‘Perpıra Köprüsü’ne dikkat çekmişti. Rosenberg, tarihi Hasankeyf kadar geçmişi olan Kozluk-Hallençemi Höyüğü’nde de 12 bin yıllık eserleri gün yüzüne çıkarmıştı. Şimdilerde o eserler Batman Müzesi’nde…
Kazılardaki bilimsel çalışmalarıyla geçmişe ışık tutan Rosenberg, bu coğrafyanın tarihini yeniden yazdırmıştı. Geçmişteki kazı çalışmalarının en kapsamlısını ABD’li arkeolog yapmıştı ve bu çalışmaları da 2005 yılında Batman Valiliği’nin düzenlediği konferansta tarihseverlerle paylaşmıştı Rosenberg…
Bu coğrafyada bilimsel çalışmalarıyla ön plana çıkan ender arkeologlardan biri ABD’li Michael Rosenberg’ti…
TARİHİ DOKUYA DESTEK VEREN VALİ…
Yerel yönetimdeki olağanüstü performansının yanı sıra bu kentin her alanında adından söz ettirmesi için gayret gösteren bir Valisi var.
Turizm potansiyelinin iyi değerlendirilmesi için örnek projelerin hayata geçirilmesini istiyor Vali Hulusi Şahin…
Bugün 1600 yıllık Beşiri-Kıra Dağı eteğindeki Mor Kiryakus Manastırı ayağa kaldırılıyorsa; bunda en büyük katkı kuşkusuz Vali beyin… Bu devasa manastırı gören tur operatörleri, gelecek yıla şimdiden Batman’ı eklemeyi kararlaştırmış gibi.
Manastırın yanı sıra 2000 yıllık 51 ayaklı Batman Çayı üzerindeki Perpıra Köprüsünün, Batman tarafındaki ilk 10 ayağı restorasyonu yapılmışsa yine bu çalışma da Vali Şahin’in büyük çabası var.
Gercüş ilçesindeki 100 yıllık Konak, Kozluk ilçesindeki tarihi camii-minare ve Hazzo kalesindeki restorasyon çalışmalarının hızlandırılmasını da sağlayan Vali Hulusi Şahin, Hasankeyf’in üzerinde de titizlikle duruyor.
Başında bulunduğu Batman’ın yerel yönetimi, birçok konuda Hasankeyf’e de teknik açıdan destek veriyor.
Hasankeyf kalesindeki gezi güzergahları ve tarihi yerlerdeki restorasyon çalışmalarına Batman Valiliği’nin ciddi desteği var.
Bu kazılarda görev alan Arkeolog ve diğer görevlilerin çalışmaları ise merak konusu.
Nedense basına kapalı ya da tek-tük basın mensuplarına açıklama yapan Kazı Başkanları ya da o Kurumun yetkilileri, Vali Hulusi Şahin’in mesajını duymuyorlar galiba.
Önceki gün Kültür Merkezi konferans salonunda yetkililerin basına demeç verebileceklerini açıklayan Vali Hulusi Şahin’in mesajının ayrıntıları haberimizde de var; “Basına demeç verebilirsiniz…”
KAZI MANZARASI…
Hasankeyf’teki kazıyla ilgili dün yaygın basında bir haber dikkat çekiciydi.
Muhabiri asla eleştirmem.
Görevini en iyi şekilde yapmıştır.
Batman Müzesi’nde çalışan arkeolog Tülay Ağrak, 9 aylık bebeğini sırtına almış, elinde çekiçle muhabire poz vermiş.
Oysa arkeolog Tülay Ağrak, kazı kontrolörü.
Kazı Başkanı Doç. Dr. Zekai Erdal, konuşmuş;
“Hanım efendi geldiğinde neşemiz bir kat daha artıyor. Gelmediğinde gözümüz onu arıyor…”
Arkeolog baba da küçük kızını el arabasıyla kazı alanda gezintiye çıkarıyor.
Bir kazıda ‘Bilimsel Çalışma’dan çok ‘Şov’ ön plana çıkmış gibi.
Şimdiye dek kazılarla ilgili hiçbir açıklama yapılmamışken, sadece bu görüntülerin ön planda tutulmasına açıkçası anlam veremedim.
Bu görüntüler de hayatın akışı içinde elbette yer alabilir ama kazı çalışmalarıyla ilgili bir kelimeye dahi yer verilmemesi tuhaf değil mi?
Yorum, siz değerli okurların…
Sağlıkla kalın…
