*Geride bıraktığımız 16 Mayıs tarihi, Batman’ın ‘İl’ oluşunun 30. yıldönümüydü. Korona virüs nedeniyle sadece mesajlarla kutlanılan il yıldönümünde 30 yıl önce yaşananların öyküsünü siz değerli okurlarla paylaşmak istedik…

*Batman ‘İl’ konusunda az mücadele vermedi. Bu yayın organı, imza kampanyası düzenlemiş ve dönemin yöneticilerinin çabasıyla Batman artık yarım milyonluk bir şehir oldu. O emektarları unutmamak gerek. Aramızda olmayan yöneticileri de rahmetle anıyoruz…

İLÇE’DEN İL’E GEÇİŞ SÜRECİ
30 Yıl önce Batman, Türkiye’nin 72.İli olunca yine Ramazan ayına denk düşmüştü. Batmanlılar, 11 ayın sultanı Ramazan’da çifte bayram havası yaşamıştı. Kabuğuna sığmayan petrol şehrinin ‘İl’ olma mücadelesinde bu şehrin ilk günlük gazetesi Batman Çağdaş üzerine düşeni yapmıştı.

1989 Yılında Türkiye’de 4 ilçe ‘İl’ olunca ‘Darısı başımıza’ manşeti atan Batman Çağdaş’ın aylarca sürdürdüğü imza kampanyası ve Batman’ı memleketi kadar seven Cumhurbaşkanı merhum Turgut Özal’ın, Batmanlılara ‘İl’ vaadini gerçekleşmişti.

Batman Çağdaş, 30 yıl öncesinin Ramazan Bayramı’nda ‘Çifte bayram yaşıyoruz’ sürmanşetiyle Batman’ın il haritasını okurlarıyla paylaşan tek gazeteydi.

TBMM’de geçen Batman’ın ‘İl’ kararının ardından Batman’dan 100 kişiden oluşan heyet, Ankara’nın yolunu tutmuştu. O heyette Batman Çağdaş ekibinden biri de bendim. Dönemin Cumhurbaşkanı merhum Turgut Özal ile Başbakan Yıldırım Akbulut’a teşekkür eden Batman heyetinin Ankara çıkarması, petrol kentinde günün konusu olmuştu. 100 kişilik heyet Batman Tur firmasına ait 3 otobüsle başkentin yolunu tutmuştu. Dönemin Milletvekili Kudbettin Hamidi, Batman’ı Türkiye’nin 72’nci İl’i yapan merhum Özal’a teşekkür ederken, dönemin Batman Belediye Başkanı Ataullah Hamidi de Özal’a plaket vermişti.

ÖZAL NE DEMİŞTİ?
Merhum Özal, Batman heyetine tarihi konuşma yapmıştı. Bakın, Özal neler demişti:
“Hepimiz çok iyi biliyoruz. Türkiye gelişen bir ülke. Gelişen ülkenin tabii her tarafı aynı seviyede olmuyor. Bazı tarafları ihmal ediliyor. Bizim Güneydoğu Anadolu’muz bu bakımdan Türkiye’nin gelişmeye muhtaç olduğu bölgelerden en önemli yerlerden biridir. Geçtiğimiz yıllarda bu konu üzerinde hassasiyetle durduk. Sırf bir şey yapmış olmak için değil ama bir şeyler yapmanın, yapabilmek için hakikaten bölge halkına, insanına faydalı olabilmek için çok önemli yatırımlara giriştik. Belki bu atılımdan bundan sonraki yıllarda daha çok, daha iyi takdir edilecektir. Bugün bazen takdir edilmesinde bir takım problemler olduğunu biz biliyoruz. Tarih bunun misalleriyle doludur.”

MERHUM MENDERES’İ ANLATMIŞTI
Merhum Özal, konuşmasının bir bölümünde merhum Adnan Menderes’in de yaptığı icraatlara da dikkat çekmişti. Özal’ın o tarihi konuşması hala belleklerimizde. Özal, Batman heyetine şunları konuşmuştu:

“Merhum Adnan Menderes, İstanbul’da bir takım yollar yapmıştı. Çevre yolları ve caddeleri açarken neler söylendiğini biliyoruz. Ne şekilde hakaretler edildiğini gene biliyoruz. Ama üzerinden zaman geçti onlar unutuldu, onlar kayboldu. Şimdi Allah razı olsun, bu caddeleri yaptı diye minnettardır.”

“BATMAN İL OLMADAN ŞIRNAK İL OLAMAZ””
Merhum Özal, bakın o dönemlerde petrol kentinin geleceğiyle ilgili neler söylemiş;
“Batman bizim programımızda yapacağımız il’lerin başındaydı. Çünkü bir yeri il yapmak kolay bir iş değil. Çok masraf gerektiren, daha fazla hizmet etmesi icap ettiren bir yer oluyor. Bazı büyük kentleri ‘Nasıl il yaparız’ diye düşündük. Başladık 4 tanesini il yaptık. Batman sıradaydı. Fakat o arada Şırnak meselesi de gündeme geldi. Kudbettin Hamidi bey, ben size önce de söyledim. Şırnak asayiş yönünden daha önce ‘il’ olacaktı ama Şırnak’ın ‘il’liğini beklettim. Ben dedim ki ‘Batman sırada var.’ ‘Batman il olmadan Şırnak il olamaz.’ Neticede Şırnak konusunda karara vardığımızı Milli Güvenlik Kurulu Batman’ın da sadece büyükşehir olmasından değil, bir ilave imkan dahilinde belki söylenmedi. Burada açıklayayım. Evet Asayiş Kolordusu Batman’a gelecek. Çünkü Batman’da 3.kolordu ve bir ordu var zaten. Ayrıca Diyarbakır’ın merkezi olması bir takım karışıklığa meydan veriyor. Onun için bu önceliği Batman’a veriyoruz. Batman’ı bir nevi bölgenin merkezi haline getiriyoruz. Bu da tabi Batman için önemli bir aşama. Batman zaten 200 bin nüfuslu bir kent. Bundan sonra çok iyi planlamalar lazım. Bu yeni gelişmeler sonrası şehrin planını gözden geçirmekte fayda var. İleride su, kanalizasyon gibi hizmetleri şimdiden planlamak lazım. Batman, Güneydoğu Anadolu’nun önemli şehirlerinden biri olacaktır. Batman’a her türlü desteği, yardımı yapmaya hazırız. Batman’ın il olmasından mutluluk duydum. Tüm Batmanlılara sevgi ve saygılarımı sunuyorum.”

AKBULUT, İL ŞENLİĞİNDEYDİ
Dönemin Başbakanı Yıldırım Akbulut, Batman’ın ‘il’ olma şenliğinde Cumhuriyet alanında halkla buluşmuştu. Tarihi meydan tıka-basa dolmuştu. Akbulut’un beraberinde dönemin İçişleri Bakanı Abdulkadir Aksu, Devlet Bakanı Kemal Akkaya, ANAP Genel Başkan Yardımcısı Halil Özsoy ve bazı bölge milletvekilleriyle halkın karşısına çıkmıştı. 1987 Milletvekili seçimlerinde de seçim çalışmaları için Batman’a gelen Akbulut, ikinci gelişinde bu kez il müjdesiyle Batmanlıların karşısına çıkmıştı.

Yine o tarihi töreni manşetlerine taşıyan Batman Çağdaş, dönemin Başbakanı Yıldırım Akbulut’un sözlerini geniş yer vermişti. Akbulut da meydandaki o coşkulu kalabalığa seslenmişti:

“Daha önce Konya’nın Karaman, Gümüşhane’nin Bayburt, Niğde’nin Aksaray, Ankara’nın da Kırıkkale ilçesini il yapmıştık. Bu kez de Siirt’in Batman ve Şırnak illerini il yaptık. Böylece 6 ilçemizi il yaptık. Diyeceksiniz ki ‘Niçin il yaptınız’ sizlere hizmet için kentlerinizi il yaptık. Çünkü il olan yerlere daha fazla hizmet gider.”

Dönemin Cumhurbaşkanı merhum Özal ve Başbakanı Akbulut, Batmanlıların il sevincine ortak olmak için il şenliklerini kaçırmamışlardı. Merhum Özal, Batman’ın ilk Valisi Tuncer Perçinler’i Cumhuriyet meydanındaki törende halkın karşısına çıkardıktan o coşku seli görülmeye değerdi…

UNUTULMAYAN SİMALAR
Batman’ın son Kaymakamı Tarsuslu merhum Ali Ülger’di. Ülger, Batman Çağdaş’ın Ramazan bayramı özel sayısında verdiği mesaj dikkat çekiciydi. Merhum Ülger, 29 ay süreyle Batman’da kaymakamlık yapmıştı. Bakın Ülger’in o mesajının özetine;

“Türkiye’nin en yeni ve en genç ili olacak ‘Batman’ ilçesinin son Kaymakamı olmak da bana ayrı bir mutluluk ve ayrı bir haz veriyor. Nisan ayı bereket ayı oldu bu yıl Batmanımız için. Batman’ın il olma sevinci ile milli ve dini bayramlarımızın güçlendirilip pekiştirdiği huzurumuzu Batman’ı ve Batmanlıyı tanıyanlar inkar edemez. Gerek milli, gerekse dini bayramlar ulusal barışın ve dayanışmanın güçlenmesine vesile olan günlerdir. Bu duygularla mübarek Ramazan bayramınızı kutlar, en samimi saygı ve sevgilerimi sunarım.”

AK Parti Batman Milletvekili Ziver Özdemir’in babası merhum Bozo Özdemir de, o dönemler Batman Çağdaş’ın bayram özel sayısına mesaj veren saygın işadamlarındandı. Batman’ın il oluşunu kutlayan merhum Özdemir’in arşivimizde kalan o mesajı;

“Tüm Batmanlı hemşehrilerimin mübarek Ramazan bayramını kutlar, sağlık, mutluluk ve esenlikler dilerim.”

O dönemler Belediye sarayı karşısındaki Bozo oğulları pasajında ofisi olan merhum Bozo Özdemir de uzun bir süre önce hakkın rahmetine kavuştu. Bu saygın simalar aramızda yok ama o döneme tanıklık yapan SSK Batman Hastanesinin eski uzmanlarından Şanlıurfalı Halil Dalbaşı, hala memleketinde mesleğini sürdürüyor. Batman’a sağlık alanında hizmetleri unutulmayan Dalbaşı’nın da 30 yıl öncesinin Ramazan bayramındaki mesajından da bir alıntı;

“Tüm Batmanlı hemşehrilerimin mübarek Ramazan bayramı ile birlikte Güneydoğu’nun incisi Batman’ın il olmasını kutlar. Sağlık, mutluluk ve esenlikler içinde nice görkemli günler dilerim.”

O zamanlar doktorların Çarşı merkezinde ofislerinin olduğu yer; Cumhuriyet meydanı çevresiydi. Halil Dalbaşı da hastanedeki mesaisinden kalan zamanını Çankaya pasajının üçüncü katındaki ofisinde geçiriyordu. İkinci memleketi Batman’a o kadar sevdalıydı ki uzman Dalbaşı’yı sormayın gitsin. Batman’ın 30. il yıl dönümünü unutmayan uzman Dalbaşı’nın mesajı, eski Batman’ın güzel ortamını özetliyor: “O zamanlar menfaatler değil, dostluklar vardı. Tüm Batmanlılara sağlıklı günler diliyorum. Batman hep gönlümdeki bir şehirdir.”

Bugün siz değerli okurlarımıza Batman’ın il öyküsünün özetinden bir kesit paylaştık. 30 Yıl öncesinde nüfusu 200 bin olan Batman, bugün yarım milyonluk bir şehir. Bu şehrin bugünlere gelmesinde emeği olan herkese teşekkürler.

Nice 30’uncu yıllara Batman…