*Batman’da yazdan kalma bir hafta sonu... Fotoğraf sanatçısı İrfan Tapan ve arkadaşımız Reşat Yiğiz’le bu kez istikametimiz Kantar, Kayapınar ve Gercüş… Taş işçiliğinin ilmik ilmik yansıdığı Midyat ilçesine sırtını dayayan Batman’ın köylerindeki eski taş konakları yakından görüyoruz. Güzel fotoğrafları yakalamaya çalışıyoruz. Gün batımında bir süre sonra çekim bitiyor…

*Biz de soluğu eski Belediye Başkanı Bedrettin Ekmen’in adını taşıyan ‘taş konakta’ alıyoruz. Üç katlı taş konağın hikayesini dinliyoruz. Eski Başkan Ekmen, kanat önderleri ile ne siyasetçilerin bu konakta yetiştiğini anlatıyor. Taş konak bizim için günün son durağı... O konağın terasında keyifli ama yorucu bir işin sonu eski Başkan’ın anlattığı konakta yaşanan hikayelerle bitiyor…

1830 İLA 1906’DA TAŞ KONAK
Gercüş’ün en eski taş konağı ‘Bedrettin Ağa’nın. Bu üç katlı müthiş yapı 1830 ila 1906 Yılları arasında yapılmış.

Zemin katındaki odalardan diğer katların her birinde yıllara meydan okuyan taşlar kullanılmış.

Dahası var.

Taş konak kayalığın üzerine kurulmuş.

Yüz yıllık taşlar… Konağın içini dolaşınca muhteşem bir yapı çıkıyor karşınıza.

Zemin katı büyük-küçük baş hayvan, kümes hayvanları ve kilerin olduğu bölümden oluşuyor.

Dev sütunlarıyla muhteşem yapı bugüne kadar dimdik ayakta.

Yerin altında böylesine bir şeyle karşılaşmak mucize gibi.

Orta ve teras katındaki odalarda Osmanlı yazısı ve farklı desenler büyülüyor sizi. Konağın tarihçesini eski Başkan Bedrettin Ekmen’den dinliyoruz.

Bu topraklarda taş konakların bir hikayesi de Gercüş’te geçiyor ama Midyatlılar taş işçiliğine daha çok sahip çıktıkları için yıllara meydan okuyan bu konaklar Midyat’ın sembollerinden biri olmuş.

İLK KADIN BELEDİYE BAŞKANLARI
BU KONAKTA YETİŞTİ
106 Yıllık konakta kimlerin yaşadığını, 10 nesilden 4 kuşağın bu taş konakta yetiştiğini anlatıyor eski Başkan Bedrettin Ekmen.

Türkiye’de kadınlara siyasi hayatın kapılarını açan Zekiye Midyat’ın yeğeni eski Belediye Başkanı Bedrettin Ekmen; ilk kadın Belediye Başkanı Zekiye Midyat’ın, 3 katlı taş konaktaki Osmanlı medresesinde gördüğü eğitimle 3 dili bildiğini hatırlatıyor ve ekliyor;

“Bu taş konağın dili olsa da burada yetişen siyasetçileri ve kanaat önderlerini anlatabilse.Bu konak geçmişte İsmet İnönü’den Turan Fevzioğlu gibi nice ünlü siyasetçi, bürokrat ve paşaları ağırlamıştır. 1926-1935 Yılları arasında dedem Bedrettin, 1935-1950 Yılları arasında amcam Şevki, 1950-1960 arası amcam Salih, 1963-1971’e kadar babam Şehmus, 1971-1973 yılları arasında ablam Ayhan, 1973-1980 arası Devlet eski Bakanı ağabeyim Adnan Ekmen, 1989-2004 yılları arasında bendenizin Belediye Başkanlığı yaptığı bu konakta bir Bakan, 2 Milletvekili ve 5 Belediye Başkanı yetişti. Yine bu konakta yetişen Şemsettin Ekmen de Türkiye’de ilk hakimlik ve aynı zamanda milletvekilliği yaptı. Halam Zekiye de bu konakta gördüğü eğitimle Midyat Belediye Başkanlığını yaptı. Yengem Naile Ekmen de Başar köyünde vefat edinceye kadar muhtarlık yaptı.”

Türkiye’nin ilk Kadın Belediye Başkanı olarak Midyat ilçesinde üç yıl süreyle görev yapan Zekiye Midyat, 1992 yılında İstanbul-Maltepe’de hayatını kaybetti.

26 Ekim 1957 seçimlerinde Demokrat Parti’den Belediye Başkanı olan Nuri Midyat, Savur ilçesi yakındalarında geçirdiği trafik kazası sonrası ölümü üzerine toplanan meclis Zekiye Midyat’ı ‘Başkan’lık koltuğuna uygun görmüştü.

1956 Yılında Midyat Belediye Başkanı olan eşi M. Nuri Midyat’ın vefatından sonra bağımsız aday olarak bu göreve seçilen Zekiye Midyat, 1960 yılına kadar işbaşında kaldı. 27 Mayıs 1960 darbesinden sonra görevden ayrılan Zekiye Midyat, uzun süre memleketi Midyat da oturdu. Daha sonra İstanbul-Bostancı’da oturan küçük oğlu Ferit Midyat’la birlikte yaşamına devam eden Zekiye Midyat, hayata veda edince İstanbul-Karacaahmet mezarlığında toprağa verildi.

İlk Kadın Başkan Zekiye Midyat’ın hikayesini anlatan bir de ‘Hükümet Kadın’ filmi var. Torunu Sermiyan Midyat, bu hikayeyi anlatan filmi yankı uyandırmıştı…

AYNI HİKAYENİN BENZERİ

Kadere bakın, Zekiye Midyat’ın hikayesi bu kez yeğeni Ayhan Ekmen’i bekliyor.

Ablası Ayhan Ekmen’in tarihi konakta yetiştiğine işaret eden eski Belediye Başkanı Bedrettin Ekmen anlatıyor: “

“1971 Yılında babam Ankara’da Bayındırlık ve İskan Bakanlığı’nda görüşmelerde bulunduğu sırada kalp krizi geçiriyor. Kaldırıldığı Gülhane Askeri Hastanesi’nde hala oğlu ve damadımız doktor Ekrem Ekmen’in tüm müdahalelere rağmen kurtarılamıyor. Onlarca hastayı iyileştiren Ekrem, aile büyüğümüzü kurtaramadı. Zekiye halamın başına gelen olayın benzer hikayesiyle biz karşılaştık. Ağabeyim Adnan askerliğini yapmamıştı. İlçe halkı, önerdi. İlla ki ‘aileden biri olacak’ dediler ve ablam Ayhan 22 yaşındaydı. O dönem Batman’da yaş tahsisi yaparak, 25 yaşından gün alıp Gercüş Belediye Başkanlığı görevine seçilmişti…”

Midyat ilçesinde 3 yıl süreyle Zekiye Midyat, Gercüş ilçesinde de aynı süreyle Ayhan Ekmen’in Belediye Başkanlığını yaptığı bu coğrafya; Türkiye’de ilk kadın Belediye Başkanlarını da çıkarmıştır.

Gercüş’teki tarihi bir konak, Siyaset Akademisi gibi politikacı yetiştirmiş.

Kısacası; eğer bir gün yolunuz düşerse mutlaka bu taş konağı görün…