Geçen ay İsviçre Alpleri’ndeydim.
İzmir Pastoral Tur’dan
Yeşim Hanım’ın düzenlemesi,
Üstad İbrahim Bey’in rehberliği ile.
İsviçre’nin simgelerinden Alpler
İsviçre Alpleri deyince
salt kayak gelmez akla.
İsviçre’in ineklerinin sütleri,
Sütlerden yapılan
Alp coğrafi işaretli peynirleri.
Ayrıca çikolataları ile de ünlü.
Benim en çok ilgimi çeken ise
Alp Dağlarının kızı Heidi.
İsviçre’nin Mainfeld eyaletinde.
Heidi’nin müzesi.
Çizgi film Heidi’yi
kim hatırlamaz!
Yorulup dinlenmeden
Herkesin yardımına koşan
İyilik meleği Heidi.
Al yanaklı,
basit basma elbisesi ve
hep çıplak ayaklı…
Aynı mekanı paylaştığı
Yaşlı çiftçi Büyükbaba ve
Arkadaşı Çoban Peter’in
ayakkabıları var.
Heidi ise buz gibi havalarda bile,
dikenli taşlı tarlarda, kırlarda
hep çıplak ayakları ile koşar
keçilerin peşinsıra.
HEİDİ’NİN DRAMI
Çıplak ayak bir simgedir aslında.
İsviçre’de 1800’lü yıllardan
1970 lere kadar süren
çocuk köleliği simgesi.
Dünya literatüründe
VERDINGKINDER…
“Sözleşmeli çocuk”
diye Türkçeleştirilebilir.
Heidi’ye atıfla
çıplak ayaklı çocuklar mı demeli?
Kışın karlı, baharla birlikte
yemyeşil çayırlar ve
çiçekli dağlarla görürüz
İsviçre’nin Alplerini
kartpostallarda,
resimlerde ve filmlerde…
Evlerinin pencerelerini
sakız sardunyaları süslemiş
renk renk…
Bu görsel şölen
Heid’in dramını
hiç bir zaman saklayamaz.
ÖKSÜZ HEİDİ
Heidi’nin Yazarı ve yaratıcısı
Johanna Spyri.
53 yaşında yazdı kitabı.
Bir çocuk klasiği oldu.
Yazar Heidi aracılığı ile,
Çıplak ayaklı çocuklar üzerindeki
toplumsal utanç ve sır perdesini
simgesel olarak aralamıştır.
Kitapta Spyri,
kahramanı Heidi aracılığı ile
alplere,insanlara ve hayata
bakışını anlatır.
Bu anlatı Alplerin
öksüz kızı Heidi şahsında
bütün Verdingkinder’lerin yani
çocuk kölelerin
içsel,saf ve çocuksu duygu ve
dünyalarına dikkat çeker.
TOPLUMSAL UTANÇ
HEİDİ,İsviçre toplumsal tarihinde
anımsanmak istenmez.
Oysa bir hakikatin simgesidir.
Heidi’nin çıplak ayakları
bunun göstergesi.
Heidi’nin Çıplak ayakları
geçmişte çocuklara karşı işlenmiş
bir büyük suçun yarattığı
utanç üzerinde koşuyor özgürce.
Evet Heidi çıplak ayaklıydı.
Çıplak ayaklar,
ister kız, isterse erkek olsun
bütün İsviçre’nin
“köle çocukları”’nı
öteki çocuklardan ayıran
büyük uçurumun bir simgesi.
Heidi fimini izlerken
art alanını da bilmeli.