*Toprak Mahsulleri Ofisi Batman Başmüdürlüğü’nün Karayolları kavşağındaki alım noktası önündeyiz. TMO’ya ilk arpa ürününü teslim eden çiftçiler, serzenişlerini, karşılaştıkları olumsuz başfiyat süprizini hatta öfkelerini aynı sözlerle dile getiriyorlardı; “Bu fiyatlarla nasıl memnun olalım? Eğer hasatta verim yüksek olmasaydı, perişan olurduk…”
*Hububatta alımın ilk gününde sağanak yağış endişesine kapılan Ziraat Odası Başkanı Nizamettin Aydiş, iklim değişikliğinin tarım ürünleri üzerinde yarattığı ‘şok’ etkinin detaylarını anlatırken ekliyordu; “Bakın Haziran’ın ikinci haftasındayız. Hasadın tarladan kaldırılacağı sırada sağanak, çiftçinin ürününe hasar verecek…”
BURUK TESLİMAT
Toprak Mahsulleri Ofisi, 2024 hasadının alımına başladı.
Karayolları kavşağında arpa yüklü kamyonların önünde bir grup çiftçiyle karşılaştık.
Yıllardır çiftçilik yapan Batman’ın tanıdık simalarından eski muhtar Deniz Demir, başladı anlatmaya;
“TMO’nun arpa için ton başına açıkladığı 7.250 TL başfiyattan ürünümü teslim ettim. Nakliye, işçilik ve diğer kesintileri hesapladım, elime geçen ürün bedeli 6.250 TL olacak. Ürünümün bedelini de 45 gün sonra alacağım.”
Her sene ürününü TMO’ya vermeye tercih eden Demir, konuşmaya devam ediyordu;
“Tüccarın hububat fiyatlarına daha ne kadar rakam biçeceğini bilmiyoruz ama fiyatların açıklanması bir yerde üreticinin hesaplarını alt üst etti.”
Aslında sadece bu söylem, üreticiler için TMO’ya hala güvendiklerinin en büyük kanıtıdır.
Bizde basın olarak; TMO’nun önümüzdeki yıl ve yıllar için çiftçinin bu gücenini kıracak hamlelerden kaçınmasını diliyoruz.
Komşu ilçeden ürününü teslim etmek için Batman’a gelen bir çiftçiden de aynı şikayet;
“Bu yıl, başfiyattan çok ama çok umutluyduk. Keşke açıklanan fiyatlar hayal kırıklığı yaratmasaydı. Verilen fiyat neredeyse maliyeti karşılamıyor. Bu yıl hasat iyi olmasaydı, bizler için gerçekten yıkım olacaktı.”
Batman’ın Beşiri ilçesine bağlı Bahçeli (Barınce) Köyü’nde yıllardır çiftçilik yapan ve bir dönemler politik arenada da adından söz ettiren Eşref Tarhan da aynı sıkıntıyı dile getiriyordu;
“Gübre, mazot, elektrik ve tarım ilaçları girdileri yüzde 50 artmışken çiftçiye yüzde 10 artış verilmesi düşündürücüdür. Böyle giderse çiftçi buğday ve arpayı ekemeyecek hale gelecek.”
Çiftçiler, yine de TMO önünde buruk bir teslimatı yapmanın telaşındaydılar.
HAZİRAN ORTASINDAKİ HAVA
Haziran’ın ikinci haftası da geride kaldı.
Toprak Mahsulleri Ofisi, Batman Ovası’nda 400 bin ton hububat alımı planlıyor.
Ovada çiftçilerin sorunlarını dinlemeye çalışıyor Ziraat Odası Başkanı Nizamettin Aydiş.
Önceki gün saat 14.00 civarında, çiftçilerin sorunlarını dinleyen Nizamettin Aydiş.
Batman’ın üzerini kaplayan kara bulutu görünce, sağanak yağışın düşeceğini tahmin ettiği için tedirgince konuşuyordu;
“Çiftçi tarladaki hasadı toplamaya başladığı şu günlerde hava hiç de iç açıcı değil. Küresel ısınma ve iklim değişikliği çiftçiyi de bizi de şaşırttı. Artık dört mevsimi yaşamıyoruz.”
İkindi saatlerinde sağanak yağış, ovada hasadı toplayan çiftçiyi de Buğday Pazarı esnafını da ‘şok’ etmişti.
Hilal Mahallesi’ndeki 110 işyeri kapasiteli Buğday Pazarı’nı su basmıştı.
Tonlarca buğday, arpa ve mercimeği pazarın ortasında kümeler halinde toplayan pazar esnafı, neye uğradığını şaşırmıştı.
Sağanak yağışta, ürünleri ıslanarak zarar gören çiftçi, mağduriyetinin karşılanmasını istiyordu haklı olarak.
Telefonumuzun ucunda Buğday Pazarı esnaflarından Davut Akın vardı.
Akın, buğday ticareti yapan esnafların karşılaştığı zararları anlatmaya çalışıyordu;
“Pazarın ortasında tonlarca hububat vardı. Ne kadarını su götürdü bilemiyoruz ama sağanak yağış, hasat sezonunda bize büyük zarar verdi.”
TARIMIN FOTOĞRAFI
Batman Ziraat Odası Genel Sekreteri Ebubekir Doğan, yıllardır çiftçiyle iç içe.
Batman’da gitmediği ilçe, belde, köy ve mezra bırakmamış.
Her araziyi avucunun içi gibi biliyor.
Ailesi de tarımla uğraşan bir STK temsilcisi.
Doğan, her hasat mevsimi öncesinde Batman’ın tarım resmini çiziyor;
“Bu dönem üretici çok sıkıntılı. Tarıma acil önlemler alınmalı. Çiftçi, eskisi gibi başfiyattan memnun değil. Oluşan bu tablo için çiftçi nasıl memnun olsun.”
Ziraat Odası Genel Sekreterliği görevinin yanı sıra Ziraat Mühendisleri Batman Odası Başkanlığı da yapan Doğan; “Tarımla uğraşanlar bu dönemde ciddi sıkıntılarla boğuşuyor” diyordu.
ÖRNEK KAMPANYA
Batman başta olmak üzere bölgenin birçok yerleşim biriminde Banka Müdürlüğü yapan Halil Cansağ ile Batman-OSB-Beşiri kavşağındaki Massey Ferguson Batman-Siirt Başmüdürlüğü ofisinde buluşuyoruz.
Çiftçi dostu Cansağ, örnek bir kampanya başlatmış şu günlerde.
Bu ayın sonun kadar devam edecek ‘Traktörü Yenileme Zamanı’ başlıklı kampanyada sıfır faiz uygulamasını başlatmış Cansağ.
Kampanyayı duyan çiftçi, traktörlere akın etmiş.
Cansağ, anlatıyordu;
“Enflasyona inat çiftçinin sıkıntılı olduğu dönemde başlattığımız kampanya ayrıca Avrupa desteklidir. Stoklarımızdaki traktörlerin büyük bölümü tükendi. Çiftçimizin bu fırsatı kaçırmamasını istiyoruz. ”
Özetle; yöre çiftçisi bu kampanyadan memnun.
Çiftçinin sıkıntılar yaşadığı bir süreçte böyle örnek kampanyaları da yazmayı bir görev bildik.
Sağlıkla kalın.