“Weku ji nava mija rohn de biaxive,
“ji te çûyîna min dê odeya kuna aramiyê
Bihêle ji te re;” gotibû wî.
Lê jinik şewla manolyayê ye, maye
Li berseriye nivînê ku nivistiye maye.
Perde dikişine deryaya ku bi kulan dixulxule.
“wa ye wiha dişuxule siya deryagerê min,
Ê çevşîn li qorziyên gewdeyeyê min ê şûm,”
Li hundirê koşka ku li banê wê dixwîne bûm.”
Diyor Kürt şair, yazar ve çevirmen Kawa Nemir “Bê deng û tiştên din” adlı şiir kitabında. Genç yaşına rağmen kendini adeta Kürt edebiyatına vakfeden edebiyatçı bu ay Batman Kültür ve sanat Derneğinin Edebiyat coğrafyaları serisi adı altında yürüttüğü çalışmanın konuğuydu.
1974 doğumlu olmasına rağmen bugüne kadar edebiyata birçok eser kazandırmış olan Kawa Nemir her ne kadar birçok tanınanı tarafından Shakespeare’in şiirlerini Kürtçeye çevirmesi ile tanıyorsa da onun bu alanda birçok çalışması var. Bunların son versiyonu ise Kürtçe olarak tiyatroya aktarılan ve sahnelenen “Hamlet” oyunudur.
Cumartesi günü edebiyatseverlerin katılımı ile düzenlenen söyleşiye katılan yazar ve çevirmenden Kürt edebiyatı konusunda hoş bir sohbet dinlemekle birlikte trajedik bir anı da yaşadığımızı belirtelim. Panelin başlamasından önce yazar ve çevirmen uzun bir süredir kanser tedavisi gören babasını kaybetme haberini aldı. Bu acıya rağmen salona gelenleri boş çevirmemek için söyleşiye katılmayı uygun gördü ve bir fedakârlık örneği daha göstermiş oldu.
Kürt edebiyatı ile ilgilenmeye başladığında en büyük direnci ailesinden gördüğünü belirten şair ancak bu durumun kendisini yıldırmadığını belirtti. Kürt dili ve edebiyatı ile ilgilendiğinde dilin kültürel mirasını araştırma konusunda kafa yorduğunu ve Kürtçe eserlerin bulunamamasından dolayı sıkıntılar yaşadığını anlattı. Kürt dilinin zengin bir mirasa sahip olmasının yanında canlı bir dil olarak yaşamaya devam eden dünyadaki otuz dilden biri olduğunu belirterek önümüzdeki dönemlerde dünyanın sayılı dilleri arasında olacağına olan inancının tam olduğunu ifade etti. 1990’larda Kürtçe basılan kitap sayısını bir elin parmaklarını geçmediğini ve yılda basılan kitap sayısının da iki üçü geçmediğini belirten Nemir, ancak 2000’lerden sonra yazar ve kitap sayısında artışların gözlendiğini belirtti.
Kürtçe ile ilgili çalışmaya başladığında bu dilin edebiyat için yetmez bir dil olduğu iddialarının var olduğunu ancak günümüzde bu durumun tam tersi bir durum oluştuğunu da hatırlatan Kawa Nemir Kürtçe şiir mirasının birçok dilin mirasından daha zengin olduğunu ortaya çıkardıklarını ve iddiaların boş olduğunun göründüğünü hatırlattı.
Yeni bir proje üzerinde çalıştıklarını belirten ünlü çevirmen ve yazar beş yıl içerisinde gerçekleştirmeyi planladıkları çalışma sayesinde 100 dünya klasiğini Kürtçeye çevirmeyi planladıklarını belirtti.
Konuklarına çeviri konusunda da bilgiler aktaran yazar; “çevirinin önemli olduğunu ancak asıl olanın eserin yazıldığı orijinal metin ve dilden çevirinin yapılmasıdır. Çevirinin çevirisini yapmak eserin orijinalliği konusunda hataların sayısında artışlara neden olmaktadır. Bu nedenle ben eserin yazıldığı dilden eserin çevrilmesinin daha doğru olduğuna inanmaktayım” dedi.
Yaklaşık bir saat süren söyleşi soru cevap bölümünün tamamlanması ile sona erdi. Sevenleri için kitabını da imzalayan Nemir daha sonra babasının cenazesine katılmak üzere ilimizden ayrıldı. Yazara katkılarından dolayı teşekkür ederken, babasına da Allahtan rahmet diliyoruz.
