Mevsim artık Sonbahar.
Üzümler pekmez oldu.
Şıra oldu.
Pestiller sinilere
döküldü çoktan.
Bir de sıra sıra
iplere dizilmiş ceviz.
Bandır bandır taptaze
üzüm, meyve püresine.
Güneydoğu Anadolu’da
Sucuk derler adına.
Gümüşhane’de köme.
Eski zamanların Türk tatlısı.
Taze meyveleri saklama yöntemi.
Nasıl yoğurdu kurut halinde
saklıyorsak bu gün,
Dut,üzüm,kayısı hatta erik
Pestil ve Köme haline getirilir.
Kış aylarının enerji deposu.
Ege’de üzüm,
Güneydoğu’da sucuk.
Anadolu’nun pek çok yöresinde
meyve pestili ve sucuk var.
Elazığ, Malatya,Gazintep,Diyarbakır…
Ama Gümüşhane’de pestil ve köme
fabrikasyon üretim ve
geleneksel ev-el yapımı yan yana.
DUTUN MUCİZESİ
Dut demir, C vitamini ve
yeterli miktarda potasyum,
E ve K vitaminleri içerir.
Dut yemek kolesterolü,
kan şekerini ve
kanser riskini azaltmaya
yardımcı olabilir.
Dut’un hem meyvesi,
hem de yapraklarının
ticari önemi var.
İpek böceklerinin tek yiyeceği
dut yaprağıdır.
Salt yaprağı için yetiştirilir
dut ağacı bazı yörelerde.
Güneydoğu’da bir zamanlar vardı
ipekböceği ve ipek üretimi.
Ama yeniden bir ticari alan olabilir.
BESİN DEPOSU DUT
Taze dutların %88'i sudan ibaret.
Bir avuç dut yaklaşık 60 kalori verir.
100 gram hesabıyla
taze duttaki ana besinler;
Protein: 1,4 gram
Karbonhidrat: 9,8 gram
Şeker: 8.1. gram
Lif: 1,7 gram
Yağ: 0,4 gram
Duttaki lifin de önemi vardır.
Lifler sağlıklı sindirim i için yararlı.
Kolesterol seviyelerini
düşürmenize ve
birçok hastalık riskinizi
azaltmanıza yardımcı olur.
Dut kurusu da bölgede yaygın.
Tam bir atıştırmalık
Dutlar genellikle
kuru üzüm gibi kurutulur.
Kuru dutta ise;
%70 karbonhidrat,
%14 lif,
%12 protein ve
%3 yağ vardır.
Dut, çoğu meyveye kıyasla
oldukça yüksek proteini vardır.
Hem enerji deposu,
Hem besleyicidir.
Okullar başladığında
Öğrencilerin beslenme çantasına
bir avuç dut kurusu,
ya da bir parça pestil ve köme
sağlıklı beslenmenin anahtarı.
