*Önceki gece Batman-Diyarbakır il sınırından esen rüzgar ile şimşek, havayı serinletmişti ama bir o kadar da o bölgede ekili alanlara doğal bir afetin de kötü habercisiydi. Oymataş köyü ile Candere mezrasında Yıldırım düşmesi sonucu buğday alevler içinde kalmıştı. 600 Dönümlük alanda hasar 500 Bin TL civarında…
* Oymataş köyü ile Candere mezrasının hemen karşısındaki tahıl ambarı Balpınar beldesi tam bir mısır ovasına dönüşmüş. Göz alabildiğince ova, mısır alanları ile kaplanmış. Mısır tarlalarına su geç verilmiş ama yine de üretici yılda 80 Bin ton rekoltenin gerçekleştireceği mısıra umudu bağlamış. Vahşi sulama hem yeraltı kaynaklarına hem de ulaşımın yapıldığı yollara hasar veriyor…
HASAD ÖNCESİ HESAPTA OLMAYAN…
9 Günlük bayram tatilinin son gecesiydi.
Batman-Diyarbakır il sınırından geçen Batman Çayının esintisi ile hafif çiseleyen yağmur ve ardından yıldırım, her ne kadar o sıcak geceyi serinlettiyse de bir o kadar da olumsuz bir manzaraya yol açmıştı.
Yıldırımın düştüğü Oymataş köyü ve Candere mezrasının etrafında dönümlerce ekili alan; kara bir tablo oluşturmuştu.
Önceki gece yangını söndürmek için çevredeki yerleşim birimlerindekilerin koşuşturduğu Oymataş köyü ve yanı başındaki Candere mezrasına; sabah erken saatlerde vardığımızda o ürpertici tabloya tanık olmuştuk.
Yıllarca sahnelerin aranılan ismi olan Oymataş’lı sanatçı Faysal Gönülaçar, aynı zamanda örnek bir çiftçi.
Uykusuz bir gecenin ardından sabahın erken saatlerinde mısır tarlasının başındaydı Gönülaçar.
Tarlada küreği elinden düşmeyen Gönülaçar, anlatıyordu:
"Gece 22.00 sıralarıydı. Eve döndüğümde köyümüzün hemen yanıbaşına yıldırım düşünce ‘eyvah’ dedim. Önce muhtara haber verdim. Ardından İtfaiye’ye. Köyümüz, Allah korudu. Eğer rüzgar yönü değişmesiydi, belki de bugün köy için olumsuzlukları konuşurduk. Köydeki traktörlerle buğday ekili alanların etrafını açtık. Yangının daha da büyümemesi için gerekli önlemleri almıştık. Allah'a şükür cana bir şey olmadı. Mal’a oldu…"
"TARIM SİGORTASI ŞART…"
Yanımızda Batman Ziraat Odası Genel Sekreteri Ebubekir Doğan da vardı.
Yıllardır görev yaptığı oda da özellikle çiftçilere ‘tarım sigortası’ konusunda defalarca uyarısı olan Doğan konuşuyordu:
"Ekim öncesi çiftçileri uyarıyoruz. Emeğinizi basit bir işlem yüzünden ‘heba etmeyin’ diyoruz ama nafile. Bakın dönümlerce ekili alan kül oldu. Bu alanların sigortası yok. Çiftçi, eğer tarlasını sigortalasaydı. Bu ürünün bedelini alacaktı…"
130 Dönümlük arazisi kül olan Recepler Köy Muhtarı Hamza Budaker, icar ettiği Candere mezrasındaki ekili alanı sigorta yaptırmamasının faturasının ağır olduğunu söylüyor:
"Bugün tarladan mahsulü kaldıracaktım ama kısmet değilmiş. Bakın, bir ihmal neye mal oldu. Keşke buğday ekili alanı sigortalasaydım. Bundan böyle sigorta yapmadan ekim yapmayacağım. Bu bana ders oldu…"
Küle dönüşen ekili alanlarda manzara böyle.
Ya mısır ekiminin yapıldığı ova nasıl?
MISIR OVASI…
Kürtçe ‘Giresira’ diye bilinen Balpınar beldesi, tabiri caizse Batman'ın tahıl ambarı.
Aynı zamanda seracılığın da merkezidir Balpınar.
Salatalık, biber ve diğer yerli ürünlerin yetiştiği Balpınar'da göz alabildiğince mısır ekili alanlar var bu beldenin çevresinde.
Ziraat Odası Genel Sekreteri Ebubekir Doğan'la yol aldığımız mısır tarlalarına gidince; yer yer tarlalara verilen suyun yolları aşındırdığını görüyoruz.
‘Vahşi’ ya da ‘salma sulama’ yöntemi denilen ilkel sulamacılık; yolları bozduğu gibi kimyevi atıkları içeren nitrojen suları insan ve hayvan sağılığına bir yerde zarar veriyor.
Konunun uzmanı Doğan, tehlikeye dikkat çekiyor:
"Her şeyden önce DSİ, su akışını yönlendirecek kanallar açmalı. Suları rast gele çevreye salmak doğru değil. Kimyevi atakları içeren nitrojen sular, önce akar vaziyetteki Batman Çayı ve kaynak sularına olumsuz etki yaratıyor. Ayrıca salma sulama, ulaşımı etkiliyor. Yollar berbat hale geliyor. Mısır ekimi yapılırken, mutlaka çevre ve diğer koşulları da göz önüne almak gerekiyor. Yıllardır uyarıyoruz ama ne DSİ ne de çiftçiler sorumluluklarını yerine getirmiyor.”
Batman ovasında 60 bin arazide mısır ekimi yapıldı.
2-3 aya kadar mısır ekili alanlara su verilecek.
Ekim ayında yaklaşık 80 bin ton mısır rekoltesinin elde edileceği Batman ovasında ‘tehlike geliyorum’ diyor ama tedbir alan yok…
Kısacası; Batman ovasında her şey toz pembe değil…
