Batman Çağdaş Baş Yazarı

Üstad Arif Arslan yazdı:

https://www.batmancagdas.com/batman-bu-projeden-yararlanmali

Konu: İluh’un kentsel dönüşümü.

İluh köyü

günümüz Batman’ın nüvesi.

Türkiye’de eski zaman yapıları ve

hatta mahalleler korunuyor.

Mesela Midyat-Estel ,

Eski Mardin,

Bolu-Safranbolu,

Ankara-Beypazarı ve

Kastamonu örnekleri gibi.

Avrupa’da Orta çağdan kalma kentleri ve

şehrin eski merkezleri revaçta.

Kentlerin farklı özellikteki yapıları vardır.

Geçmişten bugüne gelen doğal yapıları,

Sivil mimari yapılar, hanlar hamamlar..

Tabii ki kültürel öğeler de önemli.

Köyden kente göç her şeyi değiştirdi ve

harmanladı,tekdüzleştirdi.

Kentlerde konut sıkıntısı başta.

Kültürler de değişti.

Eski kent yeni kente dönüştürülmekte.

Nerdeyse blok blok yapılar,

Tek düze ve birbirine benzer.

Kentsel dönüşüm ile

Özgünlüğü koruyan geçmişe dair

sosyal, kültürel ve

mimari izler de dönüştürülüyor.

Kişisel anlayışıma göre

kentin tarihi dokusunu koruyup

kenti dönüştürmek mümkün.

Eski kent yapılar aynen korunup,

İyileştirilerek yeni kentin

başka bir alanda inşa edilmesi

akıllıca bir yol.

Avrupa’da bunun örnekleri çok.

Kentsel dönüşüm uygulamalarında

 o kentte yaşayan insanları

dikkate alan ve onların tarihleri ile

bağlarını koruyan ve

sürdüren uygulamalar gerekli.

Bu planlama yerel yönetimlere düşer.

Yeter ki kentin hafıza silinmesin.

Yerel yönetimler görevi

yerleşim yerinin evlerinin görünümü,

tarih ve kültürel değerlerini

yeni nesillere aktarmak olmalı.

Geleneksel sivil mimari örneği

evler varsa restore edilmeli.

Mimari özellik taşıyan sokaklar iyileştirilmeli.

Yöresel ürünlerin üretimi ve

pazarlandığı küçük imalathaneler

veya yöresel yemeklerin  sunulduğu

lokantalar yapılandırılabilir.

Yeter ki çarpık ve sağlıksız

yapılaşma olmasın.

Eski kent merkezleri

ranta kurban gitmesin.

Kentsel dönüşüm ve

yenileme projeleri bu yönden önemli.

Yoksa Kontrolsüz kentsel dönüşüm sorunlu.

Mekânsal, çevresel, ekonomik ve

sosyal yapı üzerinde olumsuzluklar kaçınılmaz.

Öyle ki kentsel dönüşüm adı altında

uygulanan yenileştirme projelerinde

inşa edilen konutlar o kentin kimliği ile

pek de uyuşmadığını hemen görebiliyoruz.

Bir iluh evleri projesi söz konusu mu mesela?

Batman-İluha özgü bir desen yapı

yeni dönüştürülecek yapılara

uygulanabilir mi?

Aynı şekilde 1. Cade, 2. Cadde ve

Cumhuriyet meydanı

yeniden düzenlenip

Kentsel dönüşüme uğratılabilir mi

özgünlük korunarak!

Yoksa yıkıp yeniden modern,

tek düze bir dönüşüm mü?

İlk yerleşim yeri olarak

kent turizmine kazandırılıp

Kent kültürü zenginlik kaynağı olarak

korunabilir mi İluh?

Bütün mesele bu!

Yıkmak,yeniden yapmak kolay,

ancak korumak ve sürdürmek zordur.