*Batman’da eski yapılaşmanın adresi olan İluh Deresi çevresi ile Cumhuriyet ve Şirinevler Mahallelerinde ‘Kentsel Dönüşüm’ün ilk adımı atılmıştı. İluh Deresi’nin canavara dönüşüp önündeki her şeyi yıkarak, yutarak ilerlediği o günün üzerinden yaklaşık 18 yıl geçti. 31 Ekim’de şimdilerde o yapıların, o felaket gününden sonra yarı canlı ayakta kalabilen evlerin ancak üçte biri kamulaştırılıp, yıktırılabildi…
*Batman’da ‘Kentsel Dönüşüm’, vatandaş eliyle yapılamayacak kadar zor. Bu önemli ve karmaşık durumu olan projeye Devlet ve Belediye desteği şart. Günümüzde Batı İl’lerinde Kentsel Dönüşüm projelerinin, devlet desteğiyle sürdüğünü görüyoruz. İluh Deresi çevresinde yıllar önce başlatılan ‘Kentel Dönüşüm’ çalışmaları nerdeyse durma noktasına gelmiş...
KENTSEL DÖNÜŞÜM BEKLEYEN DERE
2.5 Ay sonra İluh Deresi’nde yaşanan sel felaketinin üzerinden tam 18 yıl geçmiş olacak.
Yarım milyonluk şehir merkezini ikiye bölen ve bir dereyi, 20-30 yıllık periyotlarla ‘sel’ taşkınları yaratıp etrafını yıkan derenin çevresindeki yaşam alanında yarattığı tahribata karşı gerekli önlemleri alamadık.
Dereye sıfır olan sayısız konut için ‘yıkıldı-yıkılacak’ denildi ama gelecek yeni taşkın felaketini bekler gibi hiçbir adım atılmaması çok düşündürücü, aynı korkunç filmi tekrar seyretmenin nedeni nedir? Bu soruyu sorma gereği duyuyoruz, cevap alabilirsek bizim gibi herkesin de mutlu olacağını biliyoruz.
Bir önceki dönemde Kentsel Dönüşüm’ün ilk etap çalışmaları kapsamında eski Sakatatçılar çarşısının olduğu bölgede bazı yapılar kamulaştırılıp, yıktırılmıştı.
O eski yapıların yeri ‘yeşil alan’a dönüştürüldü.
Dere etrafına yıllar sonra ‘nefes’ aldıracak bir çalışma yapıldı.
O projeye de dere çevresinde oturan yüzlerce aile destek vermişti.
Yaklaşık 18 yıl önce İluh Deresi kenarında sel felaketinde oturulamaz hale gelen, o felakette hasar gören çok sayıda yıkılacak bina var hala.
O binaların ancak üçte biri yıkılabildi.
Eski Şeyh Maruf Camisinin olduğu bölgeye komşu şimdiki Habib Hasar Parkı’nda kamulaştırılan evlerin yıktırılması örnek bir çalışma olarak değerlendirilmişti.
Ne yazık ki o örnek çalışmanın devamı gelmedi.
Başlayıp, sonra unutulan her projenin birçok sorunu beraberinde getirdiğini yazmaya gerek var mı!!!
Dere çevresinde oturulamaz haldeki bazı yapılarla ilgili atılmış yeni bir adım da yok maalesef.
Dere çevresindeki yaşam alanı için köklü çözüm bulunmalı.
BU DEREYE ÇÖZÜM ŞART
Böylesi büyük dönüşümler; kamusal alanların yeniden tasarlanmasını gerektirdiğinden dolayı ancak resmi kurumların bir araya gelerek kararlar alabileceği ve uygulayabileceği organizasyonlar bütünüdür.
Sonrasında yine kamu gücünün olduğu; özel şirketler ve mülk sahipleri arasında yapılacak anlaşma ve sözleşmelerle kolaylıkla hayata geçirilebilir.
Kim ne derse desin… İluh deresi çevresine köklü çözüm bulunmalı.
İluh’un birinci etap ‘Kentsel Dönüşüm’ projesi, şehirde büyük bir heyecan yaratmıştı.
Ama nedense yeni dönemde o projeyle ilgili şimdilerde net bir gelişme yok.
Yukarıda da değinmeye çalıştık.
Bu şehirde ‘Kentsel Dönüşüm’ projesinin vatandaş eliyle yapılması çok güç.
Ayrıca kamu gücü ve tasarısı gerektirdiği için de yapılması mümkün değil, o yüzden.
Kentsel Dönüşüm kamu özel organizasyonuyla yapılması zorunludur.
Devlet ve Belediye desteği olmasa Kentsel Dönüşüm projeleri de ilerleyemez.
Yine Kentsel Dönüşüm projesi kapsamında önemli bir çalışma daha vardı.
TPAO Batman Bölge Müdürlüğü, yeni hastaneye gidecek ‘yol’ güzergahı için ihata duvarını 20 metre geriye çekeceğini duyurmuştu.
Hatta Ermi Mahallesine komşu olan TPAO’nun kapısındaki bölgede yeni duvar inşaatının temeli atılmıştı.
O ihata duvarında çalışmalar şimdilerde durmuş gibi.
İluh Deresi çevresine nefes aldıracak projelerden biri de TPAO’nun ihata duvarını 20 metre geriye çekmesiydi.
O çalışmada da şimdilerde belirsizlik var.
KENTSEL DÖNÜŞÜM BELİRSİZLİĞİ
Tüpraş Batman Rafinerisine komşu olan 55-60 yıllık iki mahalle; Şirinevler ile Cumhuriyet semtleri, aylar öncesinden ‘Kentsel Dönüşüm’ çalışmalarında ‘pilot’ bölge olarak seçilmişti.
Yukarıda da değinmeye çalıştık.
Kentsel Dönüşüm, devlet destekli projelerle hız kazanır.
Batı’daki bazı İl’lerde Kentsel Dönüşüm’ün TOKİ eliyle yapıldığını biliyoruz.
Çevre Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’yla eski konut ve işyerleri yenileniyor.
Batman’ın göbeğindeki iki mahallenin ‘Kentsel Dönüşüm’ projesine ne kadar yakın durduğu şu günlerde belirsizliğini koruyor.
12 Bin kişinin oturduğu Şirinevler ve Cumhuriyet Mahallesi’nde 2000 yapı var.
2 Yıl öncesinde ‘Kentsel Dönüşüm’ için yapılan ankette tek bir yapının sahibi itirazda bulunmamıştı.
Ki en büyük sorun, bu itirazın olmasıdır.
Çünkü o mahallelerdeki konutların tamamı eski yapılar.
Orada Gayrimenkul ve konut sahibi hemen herkes ‘Kentsel Dönüşüm’den yana.
Ancak bu projeyi uygulayacak olanların, yetkili birimlerin olduğunu da hatırlatalım.
Umarız hem İluh çevresi hem de Cumhuriyet-Şirinevler bölgesindeki bir süre önce başlatılan ‘Kentsel Dönüşüm’ projesi yeniden hız kazanır.
Şehrimizin her yönüyle örnek olarak gösterileceği günler umuduyla…
