Baharda sağlığımızı etkileyen şimdi de çöl tozu.
Gök yüzü sanki turuncuya boyanmış.
Meteoroloji yetkilileri uyarıyor.
Havada çöl tozu kirliliği var.
Bir sabah arabaların üstü ve evlerin pencere camları turuncu bir toz ile kaplamış görürseniz şaşırmayınız.
Bahar ayında Afrika kıtasından esen rüzgarla taşınan çöl tozları hava sahamızda.
Soluduğumuz havanın kalitesi bozuldu.
Çöl tozu inşaat kumu tozu gibi değildir; birçok biyolojik parçacık ve alerjen içerir.
Araştırmacılar toz içinde ana partikül kirleticileri olarak sahra tozundan gelen silikon, alüminyum, kalsiyum ve demir parçacıkları tespit etmişlerdir.
Bu havayı soluyanlar bu tür kirleticilere maruz kalır.
Bu nedenle Sahra tozu olayları sırasında kronik obstrüktif(tıkayıcı) akciğer hastalığı olan kişilerin
hastane müracaatlarında artış olur.
Aynı şekilde astımlılar için sorunlu bir hava durumudur.
Böyle zamanlarda risk altındaki kişiler yüz maskesi takmaları gerekebilir.
Risk altındaki kişler ( solunum yolu hastalığı olanlar) Evde/kapalı ortamlarda kalması uygundur.
Çöl tozunun sağlık üzerindeki etkileri kaçınılmaz.
Çöl tozu ve hatta kum fırtınaları, dünya çapında ciddi sağlık riskleri ürettiği bildirilen zaman zaman tekrarlayan çevresel felaketi de denilebilir.
Ormanların yok edilmesi, iklim değişikliği ve insan faaliyetlerinin neden olduğu çölleşme nedeniyle,
bu olayların sıklığı ve yoğunluğu son yıllarda geniş bir coğrafi alanda artmıştır.
Çöl tozları hava ve iklim koşullarına bağlı olarak atmosferde günlerce asılı kalabiliyor ve alerji salgınlarına yol açabiliyor.
Çöl tozu maruziyetinin olumsuz sağlık etkileri arasında,özellikle solunum ve kalp damar hastalığı olanlarda risk.
Toz parçacıklarının fiziksel, biyolojik ve kimyasal özellikleri insan sağlığı üzerinde potansiyel olarak zararlı etkilere neden olabilir.
Çöl tozu ile birlikte sadece kimyasal ve fiziksel maddeler değil aynı zamanda mikrop ve toksik allerjenler de taşınabilir.
Toz bulutları trafikte zorluk oluşturur.
Sürücüler dikkatli olmalı.
Sürücüler Dikkat!
Toz fırtınası genellikle ilerleyeci tarzda bir toz ve moloz duvarı şeklinde aniden gelir.
Çok az uyarıyla vururlar ve sürüş koşullarını tehlikeli hale getirirler.
Kör edici, boğucu toz, görüşü hızla azaltabilir ve zincirleme çarpışmalar ve büyük kazalara neden olabilir.
Toz fırtınaları genellikle sadece birkaç dakika sürer, ancak bir sürücünün fırtına sırasında yaptığı eylemler hayatının en önemli eylemleri olabilir.
YOLDA FIRTINAYA YAKALANMAK
Yoğun toz bulutunun yola doğru estiğini veya yaklaştığını görürseniz, aracınızı mümkün olduğunca yoldan çekin, durun, ışıkları kapatın, acil el freni çekin.
Toz fırtınasından kaçınabiliyorsanız, fırtınalı bölgeye girmeyin.
Yoldan çekilemiyorsanız, görüş mesafesine uygun bir hızda ilerleyin, ışıklarınızı açın ve ara sıra korna çalın.
Size rehberlik etmesi için boyalı orta çizgiyi kullanın.
Yoldan çekilmek için güvenli bir yer arayın.
Yolun akan, seyahat edilen kısmında asla durmayın.
Bazı yaşanan olaylarda geçmişte, toz fırtınalarında araç kullanan sürücüler yoldan çıktılar ve ışıklarını açık bıraktılar.
Arkadan yaklaşan ve öndeki aracın ışıklarını rehber olarak kullanan araçlar istemeden yoldan çıktılar ve
bazı durumlarda park halindeki araçla çarpıştılar. Yoldan dışarı park ettiğinizde tüm ışıklarınızın kapalı olduğunu kontrol edin.
ÇÖL TOZLU HAVADA SAĞLIK GÜVENLİĞİ
Çöl tozlu ve fırtınalı bir havada iseniz fırtınadan yürüyerek kurtulmak için;
1. Burnunuzu ve ağzınızı kapatacak bir maske takın.
Küçük partikülleri filtrelemek için maskeniz varsa, hemen takın.
Maskeniz yoksa, burnunuzun ve ağzınızın etrafına bir bandana veya başka bir bez parçası sarın.
Bir gömlek kolu veya orta boy bir eşarp/mendil işe yarar.
Yeterli suyunuz varsa biraz nemlendirin.
Mukoza zarlarınızın kurumasını önlemek için burun deliklerinizin içine az miktarda vazelin sürün.
2. Gözlerinizi koruyun.
Gözlükler toz veya kumdan kaynaklanan darbelere karşı minimum koruma sağlar, ancak hava geçirmez/ gözü tamamen örten gözlükler daha iyidir.
Eğer gözlüğünüz yoksa, hareket ederken yüzünüzü kolunuzla koruyun, sonra gözlerinizi ve
kulaklarınızı korumak için başınızın etrafına sıkıca bir bez parçası sarın.
3. Uçan nesnelerden kendinizi koruyun.
Uçan nesnelerden korunmak için vücudunuzun mümkün olduğunca çoğunu örtün.
Rüzgarla savrulan kum ve tanecikler canınızı acıtabilir, ancak bir toz fırtınasının şiddetli rüzgarları daha ağır (daha tehlikeli) nesneleri de taşıyabilir.
Kendinizi barınak/sığınakta koruyun.
İlaveten;
Pencere ve Kapıları Kapalı Tutun:
Çöl tozu havayı istila ettiğinde, pencerelerinizi ve kapılarınızı sıkıca kapatmanız çok önemlidir.
Temiz havayı içeri almak cazip gelse de, alerjenlerin evinize girmesine ve alerji semptomlarınızı kötüleştirmesine izin verebilir.
Rahat bir iç mekan ortamı sağlamak için bunun yerine klima kullanın.
Hava filtrelerinizi güncelleyin:
Çöl tozu mevsiminde evinizin içindeki havanın temiz ve alerjensiz olmasını sağlamak esastır.
Klima hava filtrelerini en küçük toz parçacıklarını bile tutabilen yüksek verimli filtrelerle değiştirin.
Hava Temizleyicilere önemli:
Taşınabilir hava temizleyiciler, özellikle yatak odaları ve oturma alanlarında eviniz için gerekebilir.
Bu cihazlar, çöl tozu da dahil olmak üzere alerjenleri havadan uzaklaştırmaya yardımcı olur.
En yoğun alerji sezonunda güvenli bir liman sağlar.
Sık Sık Toz Alma ve Elektrikli Süpürge:
Düzenli toz alma ve elektrikli süpürge, evinizdeki yüzeylere yerleşen çöl tozunu ve diğer alerjenleri önemli ölçüde azaltabilir.
Açık Hava Ekipmanınızı Temiz Tutun:
Çöl tozu günlerinde dışarıda vakit geçiriyorsanız, evinize girmeden önce kıyafetlerinizi ve ayakkabılarınızı temizleyin.
Bu, alerjenlerin içeriye taşınmasını önler ve temiz bir iç mekan ortamının korunmasına yardımcı olur.
Ayakkabısız Bir Bölge Oluşturun:
Evinizin girişine yakın bir alanı ayakkabısız bölge olarak belirleyin.
Aile üyelerini ve misafirleri, çöl tozunun ve diğer alerjenlerin evinizin her tarafına yayılmasını önlemek için ayakkabılarını kapıda bırakmaya teşvik edin.
Yatak Takımlarınızı Sık Sık Yıkayın:
Yatak takımlarınız zamanla çöl tozunu ve diğer alerjenleri biriktirebilir.
Hijyenik bir uyku ortamı sağlamak için çarşaflarınızı, yastık kılıflarınızı ve battaniyelerinizi düzenli olarak sıcak suda yıkayın.
Çö Toz Uyarılarını Takip edin:
Yerel hava durumu güncellemelerini ve hava kalitesi raporlarını kontrol ederek bölgenizdeki çöl toz seviyeleri hakkında bilgi sahibi olun.
Çöl toz seviyelerinin yüksek olduğu günlerde, özellikle polen yoğunluğunun yüksek olduğu zamanlarda, açık hava mümkünse çıkmayın.
Alerji Dostu Bir Ortam Yaratın:
Yatak odanız gibi evinizde alerji dostu bir oda olarak belirli bir alanı belirleyin.
Hekiminizden Alerji İçin Tavsiye Alın:
Siz veya sevdikleriniz alerji veya astımdan muzdaripse, şahsi tavsiyeler için hekiminize danışmanız önemlidir.
Ne var ki; çöl tozundan tamamen kaçınmak zor olsa da, bu önceden atılacak adımlar alerjileriniz ve astımınız üzerindeki etkisini önemli ölçüde azaltabilir.
Sonuç olarak;
Çöl tozları özellikle alerji hastaları için birçok sağlık sorununa yol açan yıllık bir hava olayıdır tozlarla gelen bu hassas, kumlu partikül maddenin akışı, astım gibi solunum rahatsızlıklarını kötüleştirebilir ve hassas kişilerde alerjik reaksiyonları tetikleyebilir.
Çöl tozu sırasında evlerimizi ve sağlığımızı korumak için önceden hazırlıklı olmak önemlidir