*Bazı meslekler için derler ya; ‘zor zanaat’ işte bu mesleklerden biri de çiftçiliktir. Geçen hafta sonu kuraklığın fotoğrafını çekmek için sahadaydık. İlkbaharın ilk günlerinde ne yazık ki toprak suya hasret. Batman Ovası’nın dörtte üçü kuru tarım. Haliyle kuru tarımda risk büyük çünkü tek damla yağmur yok. Yine de umudunu yitirmeyen çiftçi, alternatif ürünlere yöneliyor. Bunlardan biri de fıstık üreticiliği. Batman Ovası’nda gözünüz alabildiğince fıstık bahçeleri var artık.
*Geçen hafta sonu Çağdaş’ın 42. Yayın yıldönümünde iki önemli konuğumuz vardı. Batman Milletvekili Ferhat Nasıroğlu ve eski Belediye Başkan Yardımcısı Şerafettin Hamidi, şehrin yaklaşık yarım asrına tanıklık eden Çağdaş’ın yıldönümünü kutlamak üzere bizi ziyaret ettiler. İki konuğumuzda gençlik dönemlerinde Çağdaş’ın birer tiryakisiydiler. Halen gazeteye olan tutkunlukları bu kez sosyal medya üzerinden sürüyor. Bu sevilen iki simayla daha çok şehrin dününe yolculuk ettik.
ÇİFTÇİNİN İŞİ KOLAY DEĞİL
Modern diye anılan, tam da modernleşmeyen toplumlarda çiftçilik kırsal yöre zanaatı olarak düşünülür ama bu düşüncenin büyük bir yanılgı olduğunu, Hollanda ve ülkemiz ile karşılaştırmalı rakamları bazından yazmaya çalışacağım.
*Hollanda’nın yüzölçümü 41.850 KM2.
-Sadece Konya Ovası’nın yüz ölçümü 40.813 KM2.
*Hollanda’nın tarım ürünleri ihracatı 2024 yılında 128 milyar dolar.
-Türkiye tarım ihracatı 2024 yılında 36.2 milyar dolar.
*Hollanda topraklarının %66’sı tarıma ayrılmış.
-Türkiye’nin %19.4’ü tarıma ayrılmış.
*Hollanda’nın tarımın GDP payı %3.8.
-Türkiye’de tarımın GDP payı %4.6.
Şimdi bu rakamlara bakarak çiftçiliğin modern mi? Kırsal yöre zanaatı mı olduğunu kolaylıkla anlayabiliriz.
Tarım modern ve çağdaş bilimsel teknikler kullanılarak yapıldığında nasıl sonuçlar alındığı görülmekte.
Tarımın özendirilmesi, desteklenmesi ve tarım politikalarını yetkinlikle uygulanırsa genelde ülkemiz, özelde de şehrimiz tarım cennetine döner.
Haliyle dinleye geldiğimiz tarım sorunlarını duymak zorunda kalmayız.
Çiftçiliğin zor bir zanaat olduğunu kime inkar edemez.
Ek, biç, gübrele, sula, buda, çapala, sür, topla ve bebek gibi ilgiyle bakımını yap.
Tüm bunların yanında, ürünün her aşaması masraf.
Geride bıraktığımız hafta sonu kuraklığın etkisi altına giren Batman Ovası’ndaydık.
Seracılık mesleğini neredeyse Balpınar Beldesi'nin dört bir yanına yayan örnek çiftçilerden Ramazan Tufan anlatıyordu:
“Hiçbir meslek kolay değil ama çiftçilik çok daha zor. Herkes çiftçilik yapamaz. Bakın şimdiden fideleri Mersin’de getiriyoruz ve her bir fidenin adedi de 8-9 TL civarında. Biz bu fidelere gözümüz gibi bakıyoruz. Şimdi fide dikmenin zamanı.”
Son yıllarda Batman Ovası’nın büyük bölümü fıstık bahçelerine dönüştü.
Yanı başımızdaki Binatlı (Bıleyder) köyünden Garzan Çayı’nın birleştiği Ilısu Baraj Gölü havzasına kadar göz alabildiğine kadar her yer fıstık bahçesine dönüşmüş.
Son günlerde yüzü pek gülmese de toprağı ile ilgilenmekten vazgeçmeyen çiftçiler en büyük takdiri hak ediyor.
Çiftçiler, şimdiden fıstık bahçelerini gübreliyor.
Budamaya da yakında başlayacak.
Binatlı (Bıleyder) köyünde tanınan çiftçilerinden Ahmet Eren, aynı zamanda Biçerdöverler Derneği Başkanı.
Son zamanlarda fıstık bahçeleriyle ilgileniyor.
Yaz mevsimi yani hasat dönemi geldi mi biçerdöverin başına geçiyor.
Tarlayı çok seven Eren, aile boyu çiftçilik mesleğindeler.
Binatlı’ya komşu olan fıstık bahçesinden hiç kopmayan Eren, Batmanlı çiftçinin daha çok katma değeri yüksek ürünlere yöneldiğinin altını çiziyor;
“Fıstıkçılık son zamanlarda Batman’da revaçta. Biz özellikle fıstığın kayalık ve taşlık bölgelere ekilmesi konusunda çiftçileri de uyarıyoruz. Verimli toprağa çiftçi ekim yapmasın diyoruz. Şu günlerde fıstığa iyi bakmak lazım. Fıstığı güzel gübre ile besliyorsunuz, uzayan dalları da buduyorsunuz. Yabancı ota karşı bahçeyi de temizlemek zorundasınız. Meyve verince de saçlarını tarayarak ürün topluyorsunuz. Fıstığa hakkını tam vermezseniz ürünü alamazsınız. Fıstık üretimi artığında tüm yoğunluğunuzu unutmuş oluyorsunuz.”
Batman Fıstık Üreticileri Birliği Başkanı Hıfzullah Akdaş ise son yıllarda İran fıstığının bölge pazarına açılması üreticinin hesaplarını altüst ettiğini söylemeden de edemiyor:
“Birkaç yıl öncesinde fıstıktan üretici iyi gelir elde ediyordu ama Siirt fıstığının benzeri şimdi de İran’dan geliyor. İran fıstığının kilosu piyasada 500-600 lira. Oysa iki yıl öncesinden Batman Ovası’ndaki üretici fıstığı bu fiyattan satıyordu. Şu anda fıstık ne yazık ki masrafları karşılamıyor.”
Dedik ya çiftçilik zor iş…
Tüm olumsuzluklara rağmen yine de çiftçiliği sürdürenlere ne mutlu.
YILDÖNÜMÜNDE NOSTALJİ
Batman Milletvekili Ferhat Nasıroğlu ve Batman eski Belediye Başkan Yardımcısı Şerafettin Hamidi, hafta sonu konuğumuzdu.
İki konuğumuzla geçmişe yolculuk yaptık.
Gençliklerinde Batman Çağdaş’ın tiryakisilerdi, halen de o bağımlılıkları devam ediyor.
Politikadan önce de Milletvekili sayın Ferhat Nasıroğlu, Batman Çağdaş’ı ziyaret eder, iş dünyasındaki farklı sektörlerin yeniliklerini anlatırdı.
Babaları hayırsever iş insanı merhum Necat Nasıroğlu’nun yolundan giden Nasıroğlu kardeşler, girdikleri birçok sektörde başarılarından da söz ettiriyorlar.
Şimdilerde politik yaşamında da bu şehrin sorunlarıyla dertleniyorlar.
Henüz genç bir mühendisken, babası merhum Hacı Necat amcadan öğrendiklerini hayata geçiren Ferhat Nasıroğlu, şehrin gelenek ve göreneklerine de sıkı sıkıya bağlı.
Çocukluğu ve gençliğinin geçtiği Batman’ın eski mahallelerini unutmayan, okuduğu ilkokuldan bitirdiği Batman Lisesi’ndeki öğretmeni Orhan Alpaslan’a kadar bu şehirde geçen birçok hikayeyi halen bize anlatan değerli bir politikacımız.
Kuşkusuz ondan beklentiler çok ama o daha çok bu şehrin dününü ve gelecekte yapılacak projelerle uğraşıyor.
Bilim Merkezi’nden yeni OSB’lere varana dek birçok projeyi kafasında tasarlayan Milletvekili Nasıroğlu’nun ‘uzay istasyonu’ olma yolundaki Batman Bilim Merkezi’ni nerdeyse ‘küçük uzay merkezine’ dönüştürecek projelerden de söz ediyordu.
Evet, bu tempoyla Batman, Bilim Merkezi uzay istasyonu olma yolunda ilerleyecek.
Yapay zeka, robot ve yazılımların da yapılabileceği kısa adı BBM olan Batman Bilim Merkezi, bu şehrin belki de yeni sembolü olacak.
“EN SIKINTILI DÖNEMDE SİYASET YAPTIK”
Şerafettin Hamidi, 1989-94 yılları arasında Batman Belediye Başkan Yardımcılığını yaptı.
Eski Belediye Başkanı ve Milletvekili merhum Ataullah Hamidi’nin küçüğü Şerafettin Hamidi de bir dönem kısa süreliğine de olsa aktif siyasette kedini bulmuştu.
Fakat o son yıllarda daha çok bürokrat kimliğiyle Ankara’da kaldı.
Şerafettin Hamidi, hiçbir zaman çok sevdiği memleketi Batman’dan kopmadı.
Bir yıl önce ağabeyi eski siyasetçi Ataullah Hamidi hayatını kaybetmişti ama o ağabeyinin bu şehre yaptıklarını çok azını bizlerle paylaşıyordu:
“1990 Öncesi ve sonrasında en sıkıntılı dönemde yerel yönetimdeydik. O dönemlerin Batman’ı ile şimdiki petrol şehrinin arasında tabiri caizse uçurum var. Batman neredeyse büyük bir metropol olmuş. Biz bu şehri çok seviyoruz. Ağabeylerim ve aramızda olmayan merhum ağabeyim Ataullah Hamidi de Batman’a gönül vermişti. Batman’ın ‘İl’ olmasında ve bugünlere gelmesinde olağanüstü çaba gösteren merhum ağabeyim Ataullah Hamidi, herkesi seviyordu. Batman aşığıydı. Bu şehre daha çok eser kazandırmak istiyordu. Ağabeyim Hamidi, memleketine sevdalı insan nasıl olur, bize öğretti. Çok mütevaziydi. Rahmetli ağabeyim sohbeti, güler yüzlülüğü ve hizmetkarlığıyla hepimizi bu güzel şehirden koparmadı.”
Özetle; Tarım modern, çağdaş teknikler ve destekleme politikaları ile paralel yönetilirse genelde ülkemiz, özelde şehrimiz tarım cennetine döner ve tarım gelirleriyle refah seviyemiz artacaktır.
Bizi ziyarete gelen iki konuğumuzun mesajını siz değerli okurlarımızla paylaşmaktan mutluluk duyarız.
Babalarının izinden giden Nasıroğlu kardeşler ve babasının izinden gideceğine inandığımız Taner Hamidi’ye başarılar dileyerek bu yazıyı bitirmiş olalım.
Sağlıkla kalın.