Barış Arslan
*1955’ten günümüze flayır’in hep bir meşale gibi yandığı TÜPRAŞ Rafinerisi ve TCC Ünitesi petrol şehrinin silueti gibiydi. Şehrin o eski sembolleri artık yok... Türkiye Petrolleri tesislerinin bulunduğu o eski Site semti de çok değişti. Batman çayı üzerindeki tarihi Malabadi köprüsü 1960’li yılların başına kadar trafiğe açıktı. Eski fotoğrafçılar da kaldırımları seyyar stüdyo gibi kullanırdı. İşte eski Batman’dan bir kesit kare…
TCC ÜNİTESİ VE FLAYIR BACASI
Türkiye’nin ilk rafinerisi konumundaki TÜPRAŞ Batman Rafinerisinin tam 63 yıldır bacası tütüyor. TCC Ünitesi petrol şehrinin silüeti gibiydi. Rafinerideki atık yakıtın yandığı yer ise flayır bacasıydı. 2007 Yılında özelleştirilen TÜPRAŞ’ın TCC ünitesi kaldırıldı. Flayır bacası ise halen bir meşale gibi yandığı ülkenin eski rafinerisinde o manzaralar yok artık. Batman Rafinerisinin 80’lı yıllarından bir manzara.
SİTE ÖRNEK SEMTTİ
Türkiye Petrolleri Batman Bölge Müdürlüğü tesislerin bulunduğu Site semti, 1970’li yıllarda başkentin modern bir semtini andırıyordu. 1980 ve 90’lı yıllara kadar TP’nin üst düzey yöneticilerinin de oturdukları o eski konutlar, petrol kentinin aynı zamanda ilk modern yapılarıydı. İşte 1970’li yılların başında yeşilliğiyle göz kamaştıran Site semtinden bir fotoğraf.
MALABADİ ULAŞIMA AÇIKTI
Yıl 1960. Batman-Diyarbakır il sınırındaki Malabadi köprüsü, yayaların da araçların da geçiş yaptığı önemli bir köprüydü. 1147 yılında Artuklu döneminde yapılan tarihi köprüde araçlar da geçiş yapabiliyordu. O dönemler tarihi köprünün kemer taşlarının sağlamlığı dikkat çekiyor. Dünyadaki taş kemerli köprüler içinde kemeri en geniş olan köprünün her iki yanında kervan ve yolcular için iki barınak oda bulunmakta. 1965’in ortalarında Malabadi köprüsüne Karayolları köprüsü komşu oluyor ardından da 1986 Yılında dönemin Başbakanı-Cumhurbaşkanı merhum Turgut Özal’ın temeli attığı Batman Barajı gerçekleşiyor. İşte 65 yıl öncesinin Malabadi köprüsü.
KALDIRIMLARDA SEYYAR STÜDYO
Tarihi bir kare de eski fotoğrafçılardan. Bir dönemler eski fotoğrafçılar, kaldırımlarda kurdukları antik fotoğraf makineleriyle seyyar stüdyolar kurardı. Batman’da 70’lı yıllara kadar fotoğraf ustaları, kaldırımlardaki seyyar stüdyolarda vesikalık ve hatıra fotoğraf çekerdi.
