Barış Arslan
*Ülkenin ilk rafinerisi konumundaki Tüpraş Rafinerisi 2007 yılında özelleştirildikten sonra o eski görünümü de değişti. Batman'ın silüetlerinden TMO’nun Çarşı Mahallesi’ndeki siloları da MKE’ye satılmıştı. Cumhuriyet Meydanı’na komşu olan aile parkı da beton yerine dönüştü. Batman'ın eski hamamlarında çalışan tellakları masaj yapardı. Tarihi Hasankeyf'teki Süleyman Koç Külliyesi şimdilerde beton yığınlarının arasında kayboldu.
ÖZELLEŞTİRİLMEDEN ÖNCE BATMAN RAFİNERİSİ
1955 Yılından beri bacası tüten Tüpraş Batman Rafinerisi, 2007 yılında özelleştirilmişti. Koç'un sahipliğini üstlendiği rafineri şimdilerde daha çok asfalt üretimiyle gündemde. Bir zamanlar LPG tankının bulunduğu küre ve TCC ünitesi gibi önemli üniteler rafinerinin ‘olmazsa olmaz’ figürlerindendi. TCC ünitesinin de 2007 yılından sonra söküldüğü Batman Rafinerisi’nde o eski manzara şimdilerde çok değişti. Batman Rafinerisinin 30 yıl öncesinin hali böyleydi.
20 YIL ÖNCE DDY BATMAN GAR’I
Burası Batman'ı ikiye bölen DDY güzergahının geçtiği alan yıllar önce böyleydi. Petrol kentinin fotoğrafına daha önce bakıldığında yeşil alan hakimdi. Tüpraş Rafinerisi kadar Çarşı Mahallesi’ndeki TMO siloları, şehrin dört bir yanından görülüyordu. DDY Batman Garı’na komşu olan Cumhuriyet Meydanı her zamanki gibi şendi. Meydanın hemen yanı başında üst geçit dibindeki ‘Aile Çay Parkı’nda vatandaşlar, günün yorgunluğunu atardı. Batman Çağdaş'ın 20 yıl önceki arşivinde kalan tarihi bir kare.
HAMAM EMEKÇİLERİYDİ
Batman'da bir zamanlar hamamlar revaçtaydı. Osmanlı’dan kalma bir gelenek olan ‘Hamam’ Kültürü bir dönemler Batman’da da yaygındı. Çarşı ve Kısmet Mahallelerinde 1950 ve 60'lı yıllardaki hamamların yerleri şimdilerde iş merkezlerine dönüştü. Hamam kültürünün yavaş yavaş tarih olduğu Batman'da, son yıllarda otellerde açılan sauna, tuz odası ve dinlenme yerleri, hamamların yerini aldı. Eski hamamlarda tellaklar vatandaşlara masaj yapardı. İşte 90'lı yıllarda bir hamamda hizmet veren emekçilerden bir fotoğraf.
BU KÜLLİYE YOK ARTIK
12 Bin yıllık tarihi ilçe Hasankeyf'te bir zamanlar ‘Süleyman Koç Külliye’ alanı yerli ve yabancı turistlerin akınına uğrardı. 2000'li yıllar öncesinde baharın başlangıcıyla birlikte batı illerinden gelen konuklar, Süleyman Koç Külliyesinin bulunduğu alan başta olmak üzere Hasankeyf'in dört bir yanını karış karış gezerdi. Şimdilerde bu manzaralar da tarih oldu. İşte 2000'li yıllar öncesinde henüz beton yığınları altında kalmayan Süleyman Koç Külliyesinin bir bölümü ile taşınmadan önceki Süleyman Koç Minaresinden manzarası.
