*Bu şehrin çekirdeği kuşkusuz ‘Sere-Gır’ diğer adıyla ‘Tepe-başı İluh’tur. Petrol kentinin ilk kurucuları bu şehrin halen‘havadar’ bölgelerinden olan ‘İluh’ta yaşarlardı. Aradan geçen 65 yıllık bir süreçte bir dönemlerin ‘şen’ olan o yerleşim bölgesi; şimdilerde kaderine terk edilmiş bir kasabayı andırıyor…

*Neredeyse 50 yıllardır o eski yerleşim bölgesi, hizmetlerden mahrum bırakılmış. Bu şehri var eden ve çekirdeği konumundaki eski mahallesi sorunlarla baş başa bırakılmış. Büyük umutla başlanılan ‘Kentsel Dönüşüm’ün ilk etabı da yarım kalınca, semt sakinleri de serzenişte bulunuyor; “Yine sorunlarımızla baş başa kaldık…”

İLUH’A BAKINCA…

Batman’dan eski yerleşim bölgesi İluh’a bakınca, terk edilmiş bir kasabaya benziyor.

Oysa bu şehrin çekirdeği ‘İluh’tur.

“Sere Gır” yani “Tepebaşı”olarak bilinen İluh ve çevresi kaderine terk edilmiş.

Eski yerleşim bölgesinin dibinde akan ve hastalıkların ‘mikrop yuvası’ olarak bilinen “İluh Deresi” atık dolu.

Mısır tarlalarından‘İluh Deresi’ne bir de‘toprak’ akıyor.

İluh’un tepebaşında bir zamanlar; bu şehrin ilk sahipleri otururdu.

Batman’ın ‘Belde-Bucak-Nahiye’ olduğu dönemlerde yani Nahiye Müdürünün oturduğu yer, İluh’tu.

Çok değil, 30 yıl öncesine kadar İluh’ta yörenin tanınan aileleri vardı.

1926 Yılında Batman Çayı’nın haritadan sildiği Elmedina ilçesinde oturanların bir bölümünün de sığındıkları yer; İluh-Tepebaşı bölgesiydi.

Nereden nereye?

İluh’un kurucuları, o bölgeyi terk edeli yıllar oldu.

Toprak-taşlı merdivenler sessiz ve ıssız.

İluh, çoktan o ‘şen’ günlere veda eden eski bir mahalle.

Yarı kerpiç-taş evlerin çoğu yıkılmış.

Batman’ı var edenİluh’un‘üvey evlat’ bir semti andırdığını söylüyor bazı mahalle sakinleri;
“İluh’un‘Tepe başı’ bölgesinde 30 yıl öncesine kadar boş ev bulamazdınız. Burada esen rüzgar ve temiz hava yüzlerce aileyi burada tutuyordu. Günümüzde ise akreplerden evlerinde içinde neredeyse nöbet tutacağız.”

İLUH’A KOMŞU ÇARŞI…

İluh’un komşusu Çarşı Mahallesi’nin daracık sokaklarında yürüyoruz.

Kentin çekirdeğini oluşturan iki eski komşu mahallede tek-tük tanıdık simalar kalmış.

Onlar da ‘ahde vefa’ deyip büyüklerinin izindeler.

İluh Deresine sıfır denilecek eski TMO Caddesi’nde üç katlı apartmanın teras katını ‘Güvercin Teras’a çeviren Naif Usta, tam bir güvercin aşığı.

Babası merhum Adurrahman Usta’nın yıllarının geçtiği evi terk etmeyen Naif Usta, üç katlı binanın küçücük bahçesi ile teras katını tabiri caizse ‘küçük orman’a dönüştürmüş.

Çarşı’da gönüllü bir çevreci var; o da Naif Usta.

Her türlü bitkiyi bahçesinde yetiştiren Naif Usta, zamanının çoğunu geçirdiği güvercinlerle mutlu olduğunu söylüyor ve ekliyor:
“Buradaki yaşamımı, Batman’ın en modern semtleri olan Gültepe veTilmerç’e değişmem. Güvercinlerimin arasına girdiğimde hayat benim oluyor. Tıkanan bazı damarlarım bile açılıyor.”

Cumartesi sabahı günün ilk ışıklarıyla birlikte Naif Usta’nın teras katından izlediğimiz İluh ve Çarşı’da ‘Dam Palas’ geleneği yıllara ‘meydan’ okuyor.

Yüksek elektrik faturalarını ödemeyen mahalle sakinlerinin çoğu, klima ve serinletici cihazlar gölgesinde değil, doğal klima olan bol yıldızlı ‘Dam Palas’ta yatmayı tercih ediyor.

Güneşin doğuşuyla damlardan inenler, yeni bir güne ‘merhaba’ diyor.

Tüm olumsuzluklara rağmen yine de Batman’ın ilk yerleşim bölgelerinde ‘hayat’ bir başka.

Sağlıkla kalın…