Kent merkezinde besicilik(Canlı hayvan/koyun-keçi yetiştiriciliği), Batman’ın en önemli, en temel sorunlarından birisidir. Çünkü bu sorun sadece toplumun bazı kesimlerini olumsuz etkilemiyor.

Besicilik sorunu hepimizi ilgilendiriyor. Çevre kirliliği özellikle halk sağlığını tehdit eden boyutuyla hep gündemimde oldu. Besicilik konusunda onlarca makalem yayımlanmıştır. Sadece köşe yazılarımla değil, bir çevreci aktivist olarak da sorunla hep ilgili oldum ve çözümü için gayret gösterdim. Sayısız çalışmaya imza attık, sorunu Batman Kent Konseyi’ne taşıdık. Ancak bu soruna bir türlü çözüm getirilemedi…

Batman Belediyesi yeni yönetiminin kent merkezindeki besicilere bir aylık süre verdiğini duymuş olmalısınız. Sağlıksız meskenlerde besicilik yapanların yazılı ve sözlü olarak uyarıldıkları, gerekli ihtarların yapıldığını belediyenin yazılı açıklamasından öğreniyoruz.

Öncelikle Belediye Sağlık Komisyonu’nun besiciliğin çevre ve sağlık boyutuyla ilgili çok önemli tespitlerde bulunduklarını belirteyim. Yıllarca tüm belediye ve il yöneticilerine bu konuda eleştiriler yönelten biriyim. Besicilik ile ilgili sayısız yazılarımdan bir derleme içeren şu ifadelerimi hatırlatmak isterim: “Batman’ın bazı semtlerinde ana caddelerden geçerken burun direklerini kıran pis kokular gerçeğine rağmen bu sorunun çözümü için ciddi gayret gösterilmiyorsa, varın siz düşünün acı gerçekleri…

Burada özenle vurgulayarak ve altını çizerek ifade edeyim: Besicilik sorunu sürüncemede kaldığı müddetçe Batman’ın modern bir kent hüviyetine kavuşması asla mümkün olmayacaktır…

Batman merkezdeki pek çok semtte yüzlerce aile hayvan besiciliği yaparak geçimini sağlıyor. Bu aileler hem geçimlerini sağlıyorlar, hem de Batman ekonomisine anlamlı katkı sunuyorlar. Sütten tereyağına, peynirden yoğurda, yüne vs. kadar pek çok katkıları inkar edilemez. Hem günümüz hayat mücadelesinde geçinmenin ne kadar zor olduğunu takdir edersiniz. Besiciler sorununa birde bu açıdan yaklaşıyorum.

Elbette besicilik sorununun çözüme kavuşturulmasını isterken, besici ailelerin mağduriyetini istiyor değilim. Ancak bu kentin modernleşmesini, ‘kent’ olmasını istiyorsak, bu yolda ne yapılması gerektiği de açıktır…

21. yüzyılda 300 bin insanın yaşam sürdüğü Batman gibi bir yerleşim alanının ortasında hayvan besiciliğinin yapılamayacağını, besiciliğin sürdürülmesi halinde bu kentin geri kalmış bir Afrika yerleşim yeri olarak kalacağını da kabul etmemiz gerekir…

Örneğin Batman’ın en gelişmiş bir semtinde faal halde olan modern iş merkezleri, eğitim yuvalarının tam karşısında hayvan besiciliğinin yapılması, etraftan geçenlerin burunlarını kapatması hiç kabul edilebilir bir yaklaşım mı? Veya çok katlı apartmanların hemen karşısında besi ahırlarının bulunması, etrafa yığınla gübrenin atılması bu kentin modern bir kimliğe sahip olmasının önündeki en büyük engel değil mi?..”

Bu ifadelerimle açıkça sorunun üzerine gitmiş, daha yaşanabilir bir Batman için bu sorunun çözüme kavuşturulmasının şart olduğunu net şekilde beyan etmişimdir.

ÇEVRE VE SAĞLIK İÇİN ÖNEMLİ TESPİTLER…

Belediye Sağlık Komisyonu adına yapılan tespitler çarpıcıydı. Çok önemli olduğundan dilerseniz önce konu ile ilgili Belediye Başkanlığı’nın yazılı açıklamasını bilginize sunayım: “Batman kent merkezinde yaygın olarak küçükbaş ve büyük baş hayvan besiciliği yapılmaktadır. Şehrin en işlek, nüfusun en yoğun bulunduğu yerlerde yapılan bu besicilik faaliyetleri toplum ve çevre sağlığı için çok ciddi riskler oluşturmaktadır. Küçük ve büyük baş hayvan besiciliği için hiçbir kural ve kaideye uyulmadan oluşturulmuş ahır-ağıl, apartman ya da konut altı meskenlerdeki hayvan barınakları başta çevre kirliliği olmak üzere insan sağlığı için riskler oluşturmaktadır. 

Yapılan birçok çalışma, hayvan barınaklarından başta kirletici gazlar olmak üzere, partiküller madde, koku, uçucu organik bileşikler, mantarlar, sporlar, endotoksinler vb. gibi kirleticilerin atmosfere salındığını, kötü kokulara neden olduğunu ve bundan kaynaklı olarak kış aylarında başta solunum hastalıkları olmak üzere birçok hastalık üzerinde artışa neden oldukları göstermiştir. Yaz aylarında ise beslenen hayvanların gübreleri doğrudan ortama korunaksız ve önlemsiz bir şekilde bırakılarak çevre kirliliğine davetiye çıkarılmakta, bu atıkların bulunduğu yerlerden hızlı bir şekilde üreyen larva, uçkun, böcek, haşereler, kemirgenler birçok hastalığa neden olabilmeklerdir. Yine bu ortamlarda karasinek ve sivrisinek gibi uçucular da hızla yayılmakta bu ortamlar ile temas halinde olan kedi, köpek gibi sokak hayvanları vasıtasıyla bulaşıcı hastalıklar için potansiyel risk teşkil edilmekte ve insan sağlığı tehdit edilmektedir. 

İlimizde şehir merkezinde hayvan besiciliği ve atıkların gelişi güzel çevreye atılmasıyla ilgili vatandaşlarımızdan yoğun şikâyetler gelmektedir. Temiz bir kent, sağlıklı bir çevre için Belediye olarak ilgili müdürlüklerimizin katılımıyla oluşturduğumuz sağlık komisyonu hayvan besiciliği ile ilgili yerinde çalışma yapmış, insan ve çevre sağlığını tehdit eden bu meskenler tespit edilmiştir. Yapılan bu tespitlerden sonra mesken sahipleri sözlü ve yazılı olarak bilgilendirilmiş, bu sağlıksız meskenlerin en geç bir ay içinde tahliye edilmesi için gerekli ihtarlar yapılmıştır. Herhangi bir mağduriyete mahal vermemek için kent merkezinde hayvan besiciliği yapan vatandaşlarımızın duyarlılığına ve sağduyularına olan inancımız tamdır. Herkesin sağlıklı ve dengeli bir çevrede yaşam hakkına sahip olma ilkesinden hareketle, çevreyi geliştirmek, çevre sağlığını korumak ve çevre kirlenmesini önlemek hepimizin en temel görevidir.”

Belediye açıklaması böyle. Bu kentte yaşıyoruz ve hayat devam ediyor. Belediye yönetimi meselesine siyasi olarak yaklaşmıyorum. Beni ilgilendiren daha yaşanabilir bir Batman, daha temiz bir çevre için yapılacak çalışmalardır. Bu kentin ciddi çevre sorunları hepimizin sağlığını tehdit ediyorsa, kısır siyasi tartışmalara girilmesi yanlıştır.

Kentimizin İluh Deresi Kentsel Dönüşüm Projesi, Sol Sahil Sulama Kanalı, kent atık sularının biyolojik arıtmadan geçirilerek Dicle’ye bırakılması, Katı Atık sorunlarımız başta olmak üzere bütün önemli sorunlarının, tabi ki besicilik sorununun da çözümü için çaba göstermemiz gerektiğine inanıyorum. Sorun önemli, yarın inşallah bu meseleyi tartışalım.

Devamı yarın.