Fotoğraflarla Petrol kentinin hikayesi (2)

KARA ALTIN’I KEŞFEDEN JEOLOG
Cevat Eyüp Taşman, Cumhuriyetin ilk Petrol Jeologlarından. Orta öğretimini İstanbul Robert Kolej’de yapan Taşman, 1910 yılında mezun olduğunda, zamanın hükümeti tarafından Amerika’ya eğitime gönderilen 4 kişiden biriydi. ABD’de Columbia Üniversitesinde Maden Mühendisliği okuyan Taşman, 1933 yılında “Petrol Arama ve İşletme İdaresi” kurulunca, hükümet tarafından Türkiye’ye  davet edildi. Taşman,  MTA Enstitüsü Petrol Grubu Direktörü olarak 1945 yılına kadar çalıştı. Ardından “Petrol Baş Müşavirliği”ne atanarak 1952 yılına kadar bu görevde kaldı. 1953 yılında ise Petrol Baş Müşavirliği görevi devam ederken yeniden MTA Petrol Grubu Direktörlüğüne getirildi ve bu görevi 1955’in Mart’ına kadar sürdürdü. Taşman, Türkiye’nin petrol arama ve bulma tarihinde ve petrol edebiyatında hep konuşulacak isim olacaktır. Taşman’ın, Raman-1 kuyusu önündeki fotoğrafı ise petrol ansiklopedisine girecek en önemli kare.



İşte ilk petrolcüler
Meymuniye boğazında kurulan ilk kuyunun petrolcülerinin çoğu hayatta değil ama 1934 ila 1936 yılları arasında büyük zorluklara göğüs gerip ‘Kara altın’ı yeryüzüne çıkaran petrol departmanlarından işte geride kalan o karedeki emekçiler; 
Soldan-sağa; Bill Woodson (jeolog,eski tool pusher), John Shirley(sondör) İhsan Ruhi Berent (Petrol Müh.) Kid Russel (Tool pusher,Şef Sondör) ve Vincent Yocum (sondör), Petrol idaresi Müdürü (Cevat E.Taşman) ve muhasebeci (Muhittin Akkaya) ve bir de müşavir jeolog Sidney Paige’den oluşuyordu. Cenup (güney) bölgelerinde incelemelerde bulunan genç petrol mühendislere İhsan Ruhi ve Paleontolog Dr.L.Vonderchmidt de eşlik etmişti .

Meymuniye boğazında ilk kule
Günümüzde hala Hasankeyf karayolunun önünden geçtiği eski petrol bölgesi Meymuniye çevresindeki alandı. Raman-1 kule montajının yapıldığı Meymuniye boğazı kıraç bir bölgeydi. Sıcak yaz mevsiminde özveriyle çalışan dönemin emekçileri, aynı zamanda ilk küçük rafinerinin kurulmasının altyapısını da oluşturmuştu.

Raman dağı keşfedildi
1940’lı yıllarda petrol arama çalışmalarını Meymuniye bozağına kaydıran dönemin petrolcüleri Raman dağını da keşfetmiş oldu. İlk Kimya mühendisi Şemsi Ağar ve arkadaşları, Meymuniye boğazındaki petrol arama çalışmalarında petrol rezervlerini keşfetmişti. Ardından da 1947 yılında Raman’daki kuyu ‘Kara altın’ın öyküsüyle buluşturmuştu dönemin petrolcülerini.