*Batman Organize Sanayi Bölgesi’nde İplik Fabrikası’nın yapımına başlayan Uteks İplik Sanayi A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Erkan Uraz, ilk etapta günlük 12 ton iplik üretecek tesisin 2024’ün pamuk sezonunda üretime başlayacağını söyledi. Uraz, “Yaklaşık 15 milyon dolara mal olacak tesisin üretime başlamasıyla katma değeri yüksek pamuk daha da prim yapacak.”
BATMAN’DA İLK İPLİK FABKRİKASI OLACAK
-Öncelikle hayırlı olsun. Eğitimin dışında da farklı bir sektöre giriş yaptınız. Çiftçi geleneğinden gelen bir aile olduğunuz için Batman’ın özlem duyduğu bir yatırımı hayata geçiriyorsunuz. Tekstilin entegrenin önemli bir yapılarından olan iplik fabrikasını kuran ilk yatırımcısınız. Böyle bir yatırımı hayata geçirme fikri nasıl doğdu? Bu konuda neler söyleyeceksiniz?
Biz, bu ham madde olan pamuğun içindeyiz. Yaklaşık 35 yıldır bir pamuk ekimi yapıyoruz. Batman ovasında daha önce pamuk ekimi yapıyorduk, şuan da ise Silopi ovasında ekim yapıyoruz. Orada çırçır pres fabrikamız var. Yaklaşık 15 bin dönüme yakın bir ekim alanımız var. Ayrıca oradaki çiftçilerden de kütlü şekilde pamuk alıp fabrikada çırçılıyoruz. Çıkan ham maddeyi iplik fabrikalarına veriyordum. İplik fabrikası kurma fikride böyle oluştu. Neden kendi iplik fabrikamızı kurmayalım ki dedik.
-Tekstil sektörü Batman'da çok gelişti. Gelişmeye paralel olarak iplik fabrikasının eksikliğini hep his ediyorduk. Ham maddeyi dışarıdan mı alıyorduk. Bunun önünü kesmek için mi teşebbüs de bulundunuz?
Batman OSB’nin yüzde 70'i hemen hemen hepsi tekstil. Dışarıdan gelen kumaşı kesip, dikip ve yıkayıp ihracat yapan firmalarımız var. Amacımız, dışarıdan gelecek olan ham maddeyi burada iplik olarak üretip ve sonraki süreçte ise bunu kumaşa çevirip buradaki tekstil sektörüne bir nevi ham madde sağlamak istiyoruz.
-İsabetli bir yatırım. İplik üretime geçtikten sonra çiftçi de pamuk üreticisi de tekstil sektörü de kazanacak. Olması gereken bir yatırımdı. Kaç kişi bu işe giriştiniz?
Aile şirketi olarak tek başımıza girdik.
-Bu yatırımın maliyeti ne kadar?
Yaklaşık 15 milyon dolar.
-Peki kaç makine ile üretime yapacaksınız ve günlük kapasiteniz ne kadar olacak?
Bu süreç iki aşamadan olacak. İlk etapta 9 makine ile üretime geçip günlük 12 ton iplik üreteceğiz. İkinci aşamada ise 18 makine ile üretime geçip yaklaşık 25 ton iplik üretmeyi hedefliyoruz.
-Kaç kişiyi istihdam edeceksiniz?
3 vardiya şeklinde 24 saat çalışacağız. 150 kişi istihdam edeceğiz. İlerde bu sayıyı artıracağız.
-Burası önü açık bir OSB. Her ne kadar karma bir OSB olsa bile tekstil ağırlıkta. Kaç tekstil atölyesi var?
400’e yakın firma var ve bu firmalardan 40 bin kişi istihdam sağlıyor.
-Tesisin temelini ne zaman attınız ve ne kadar sürede bu tesisi bitirmeyi hedefliyorsunuz?
Temelini Haziran ayının 15’inde attık. 2023 Yılının Haziran ayında ise inşaatımızı bitireceğiz. Makine siparişimi de verdik. 2024 Yılının başlarında ise makinelerimiz gelecek. Hedefimiz 2024 yılının Eylül ayında pamuk sezonunda bu işletmeyi faaliyete almayı istiyoruz.
-Burada pamuk potansiyeli nasıl? Son yıllarda pamuk katma değeri yüksek ürünler arasında yer almaya başladı. Mısır toprağı çok yordu. Birçok çiftçi yavaş yavaş pamuğa geçiyor. Beyaz altın manzarası şehrimizde artıyor. Pamuk katma değeri yüksek bir ürün mü? Neler söyleyeceksiniz?
Çocukluğumuzda Batman ovası hep pamuktu. Amacımız da bu yatırımla o eski günlerimize geri dönmek. Batman ovasını pamuklarla tekrar buluşturmak. Pamuk katma değeri yüksek bir ürün. Pamuk birçok alanda kullanılıyor. Giyim de yağ da kullanılıyor.
-Biz bu konuda Diyarbakır’ın gerisinde kaldık. Eksiğimiz neydi?
Çiftçiyi tam olarak bilgilendiremedik ve çiftçi de katma değeri yüksek olan bu üründen uzaklaştı. Böylece daha kolay olan pamuğa yöneldi. Batman’da eskiden 10’a yakın bir çırçır pres fabrikası vardı. Tabii bu fabrikalar zamanla kapandı. Pamuğun azalmasında bunun da etkisi oldu.
-Pamuk üreticilerine çağrınız nedir?
Pamuktan vazgeçmesinler. Artık üreticilerimizin ürünlerini değerlendirebilecek tesis var. Yatırımcı malını balyasını yanı başındaki iplik fabrikasına verir. Ulaşım masraflarından kurtulacak olan çiftçi de pamuğa yönelecek. Ulaşım maliyeti düşünce çiftçi pamuğa yönelir. En büyük maliyetlerden biri lojistik maliyetidir. Tüm sektör aynı yerde olduğu taktirde pamuk ekimi de artar. Bu iplik yada çırçır olur.
-Bu yatırımı hayata geçirirken OSB yönetiminden ne kadar bir alan için talepte bulundunuz. Talebiniz kaç dönümdü?
50 Dönüm bir alan talebimiz oldu ama OSB bize Kıra dağı eteklerinde 32 dönüm yer tahsis etti. Biz 35 yıldır pamuğun içindeyiz. Çiftçilik ve sanayicilikle uğraşıyoruz. Son olarak da iplik işine girdik. Kendi öz sermayemizle bu yatırımı hayata geçiriyoruz. Batman çiftçisi 2024 yılının Haziran’ın ayında pamuk sezonunda buraya gelip kendi ürününün işlediğini görecek ve pamuğun kumaşa dönüştüğünü görecek.
-Tekstil sektörü yeterli destek görüyor mu?
Yetkililer yatırımcılara kolaylıklar sağlıyor. Bundan dolayı da OSB yetkililerine ve önceki Vali sayın Hulusi Şahin’e teşekkür ederim. Yatırımcılara ciddi destekler veren ve yeni OSB’ler kurmak isteyen Valimiz ve Belediye Başkan Vekili Ekrem Canalp da biz yatırımcılara büyük desteği oluyor ve kolaylıklar sağlıyor. Bürokratik engellerle karşılamıyoruz.
-OSB’de tekstil sektörü bir bütün haline geliyor diyebilir miyiz?
Elbette. OSB’nin iplik fabrikası oldu, arıtma tesisinin temeli atılıyor. Boya fabrikası açılıyor. Artık sektör bir bütün oluyor. Tekstil büyük bir sektör, dalları olan geniş bir sektör. Bu ipliğin buraya gelmesi ile buraya örmeciler ve dokumacılar gelip kumaş yapabilecek. Bu da şehre katma bir değer sağlayacak.
-Pamuk üreticisine ve çiftçilere vermek istediğiniz bir mesaj var mı?
Pamuk fiyatlarında dalgalanma olsa da çiftçi ekimden vazgeçmesin. Batman ovasının tekrar beyaz altına dönüşmesini istiyoruz. Batman Ovası gelinlik gibi süslenirdi ve çocukluğumuz da bakardık her yer beyazdı.
