Barış Arslan *1950-60 Yıllarda Batman’ın iklimi farklıydı. Kış mevsiminde kar kalınlığı yer yer diz boyu bulurdu. Toprak evlerin damları kardan temizlenirdi. İluh, Batman çekirdeğini oluştururdu. Akyürek’ teki evlerin damları ise kiremittendi. Dönemin mahalle sakinleri evlerin çatısını killer olarak kullanırdı. Karın birikmemesi için de damlara kiremit çekilirdi. İşte kasaba ve ilçe döneminde petrol kentinin dününden farklı kareler… İLUH’TA KARLI GÜNLER Burası Batman’ın çekirdeği oluşturan İluh Mahallesi. Kış mevsimi gelince her yer beyaza bürünürdü. Kar, yer yer diz boyu olurdu. Lapa lapa yağan kara teslim olan İluh’ta oturanlar şemsiyeleriyle dışarı çıkardı. İşte 1965 yılında İluh’tan bir kare. TEİAŞ eski Bölge Müdürü Süleyman İlhan, kardeşi Orhan İlhan ve yeğeni ile kerpiç evlerinin bahçesinde çektiği karede kar diz boyunu bulurken, şemsiye ile poz veren İlhan kardeşlerden Orhan TPAO’dan, Süleyman İlhan ise TEİAŞ’tan emekli oldu. DÜĞÜN GELENEĞİ DE DEĞİŞTİ Batman’ın kasaba ve ilçe olduğu dönemlerde düğün, gelenek ve görenekler farklıydı. Uzun yıllar İluh Mahallesi’nde oturan Batman eski TEİAŞ Bölge Müdürü Süleyman İlhan, o geleneği bakın nasıl anlatıyor: “Eskiden nişan ya da söz kesmeye gidilirken, İluh’ta limonata verilirdi. İluh’un yakınında bir de buzhane vardı. 45-50 Yıl öncesinde evlerde buzdolabı yoktu. Buzhaneden getirilen buz limonataya bırakılır, konuklara ikram edilirdi. Sonrasında ise ortaya bir tepsi bırakılır, herkes gönlünden gelen bağışı verirdi. Evlilik yapan için o katkı bir yerde kredi gibiydi. Son yıllarda bu gelenekler tamamen kalktı.” NEREDE O ESKİ GENÇLİK Yıl 1973. Burası eski merkez karakolu arkasındaki Siirt Petrol kıraathanesi. O dönemlerde Batman gençliği giyimi ve şıklığıyla bilinirdi. Uzun yıllar Petrolspor’da forma giyen ve TPAO’dan emekli olan Rasim Baysal, Cumhuriyet meydanı yakınında eczacılık yapan Burhan Kayhan ve Serbest Muhasebeci Yahya Şendur, bir hafta sonunda o ünlü kahvede bu hatıra kareyi ölümsüzleştirmişlerdi. BATMAN LİSESİ BAHÇESİ BÖYLEYDİ 1968-69 Eğitim-öğretim yılında açılan Batman Lisesi, bir eğitim fakültesi gibiydi. On binlerce öğrencinin mezun olduğu o eğitim yuvası bahçesi, 1970’li yıllarda taşlıktı. Okul etrafında ise eski SSK Hastanesi, Sağlık ocağı ile Kız Meslek Lisesi vardı. 5.11.1974 Tarihinde bu hatıra kareyi çeken merhum Ziya Şen ile Mehmet Atayan, sıkıntılı döneme rağmen eğitimlerini aksatmazlardı. 45 Yıl öncesinde eğitim yuvasında Cumartesi günleri öğle saatlerine kadar eğitim verilirdi.