Barış Arslan
*TPAO Batman Bölge Müdürlüğü ile Rafineri’de ABD’li bazı mühendis ve petrol uzmanları vardı. Onlar arasında bazı simalar kültürümüzü kapmıştı. TPAO Bölge Müdürlüğü binasının temeli 1986 yılında atılmıştı. Dönemin Batman Kaymakamı Erdal Aksu da kentte veda etmeden önce temel atma törenine kalmıştı. O modern binanın açılışını ise eski Devlet Bakanlarından Kazım Oksay yapmıştı. İşte TPAO’nun eski günlerinden bir kaset kare…
SESSİZ AMERİKALI!
Amerikalı petrol uzmanları kültürümüzü kapmıştı. 61 Yıl önce Birleşmiş Milletler Uzmanı ‘Sessiz Amerikalı’ lakabıyla bilinen foto Jeolog Rice, Batman’daki teknik elemanlara eğitim verir, kurslarda başarılı olanları Rafineride önemli ünitelerin başına getirmeyi önerirdi. Teknik adamlara günler süren eğitim kursu veren ABD’li Rice, TPAO’nun eski 1 nolu misafirhanesinde TPAO’nun eski yöneticilerinden Selahattin Malkoç’un, ısrarlara dayanamayarak çiftetelli oynayınca, objektiflere böyle yansımıştı. Uzun yıllar TPAO ve rafineride görev yapan ABD’li bazı mühendisler, kültürümüzü de kapmıştı.
ABD’Lİ PİTT ORUÇ TUTMUŞTU
1960’lı Yılların ortasına kadar TPAO ve Tüpraş Batman Rafinerisinde çalışan ABD’li mühendisler de vardı. ‘Pitt’ lakaplı ABD’li Williams 70 yaşında olmasına rağmen sağlıklı ve dinçti. Batman’da uzun süre görev yapan uzman petrolcülerdendi. İyi niyetliydi. Bilgi ve birikimlerini her fırsatta dönemin petrolcülerine anlatırdı. Bir zamanlar yokluk içinde sorunlara çözüm bulan petrolcüleri hayranlıkla izlerdi. Ayrıca yörenin örf ve adetlere de çok saygılıydı. ABD’li Pitt, bütün bir Ramazan’da oruç tutmuş ve Ankara’ya trenle giderken ‘seferisin oruç tutmayabilirsin’ denildiğinde ‘O eskiden deve sırtında seyahat edildiği zamanlara aittir’ derdi. 1957 Ekim’in de bir heyet Ankara’dan Batman’a gelmişti. Pitt, Pazartesi sabahı güneş çıkmadan Ramazan davulcularını topladığı misafirhanenin altında gümbür gümbür davul sesiyle herkesi sahura kaldırmış. Davul sesleri TPAO tesislerinde duyulunca konuklar ‘Darbe oluyor galiba’ diyerek eşofmanlarıyla dışarı çıktığında karşılarında davulcuları yöneten ABD’li Pitt’i görmüşler. Pitt, konuklara açıklama yapmış; “Uyanın sahur vakti, biraz bir şeyler yiyin, yarın oruç tutacağız.”
59 YIL ÖNCE PALEONTOLOJİ LABORATUVARI
Yıl 1961. TPAO Batman Bölge Müdürlüğü’nde bulunan petrol üniteleri Ankara’da yoktu. Bunlardan biri de paleontoloji laboratuarı idi. O bölümde görev yapan mühendis ve diğer görevlilerin şıklığı dikkat çekiciydi. İşte 59 yıl öncesinde o ünitede görev yapan kadın mühendislerden Fikriye Güngör, Sabahat Evin, Ferdiye Hürgüvenç ve Neriman Baykal’ın, Batman’da yıllar öncesinden kalan hatıra bir siyah-beyaz karesi.
KAYMAKAM AKSU’NUN KATILDIĞI SON TÖRENDİ
TPAO Batman Bölge Müdürlüğü hizmet binasının temeli 1986 yılında atılmıştı. Modern Bölge binasının açılışı ise 1989 yılında dönemin Devlet Bakanı Kazım Oksay tarafından yapılmıştı. Batman eski Kaymakamı Erdal Aksu, dönemin TPAO Genel Müdürü Özer Altan, eski TPAO Batman Bölge Müdürü Mehmet Yamaç ve üst düzey yetkililerin de katıldığı bölge binasının yapımın ise Emek İnşaat Firması üstlenmişti. Batman Kaymakamı Aksu’nun, kentte katıldığı son tören TPAO Batman Bölge binasıydı. Başarılı Kaymakam Aksu’nun Aliağa Kaymakamlığına atanmıştı. Aksu, kısa bir süre de Çankırı Valiliğini yapmıştı.
