Barış Arslan
*1956 Yılında Batman Rafinerisi’nin elektrik ihtiyacını karşıladığı petrol kentinin ilk trafo merkezinde çalışanların sayısı iki elin parmak sayısını geçmezdi. O emekçiler, Batman’ı aydınlatmak için büyük fedakarlıklarda bulunmuştu. İşte Yıllar öncesinde bu kente enerji veren ilk elektrik ustaları ve dönemin elektrik teknisyenlerinden bir kesit kare daha…
İLK TRAFOYU KURAN EKİPTİ
Ülkenin ilk rafinerisinin üretime başladığı 1955 yılından sonra enerji verdiği Batman, belediyeliğe yeni kavuşmuştu. O dönemlerde ‘ilçe’ olmak için gün sayan Batman’ın nüfusu 5000’lerdeydi. Silvan Belediyesi’nden Batman’a gelen elektrik ustası merhum Musa Yerli, elektrik mühendisi merhum Bedirhan Yıldız, Esnaf Kefalet ve Kredi Kooperatif Başkanı Şevki Taş’ın babası merhum Hüsnü Taş, Spor Yazarı Kutbettin Barlak’ın babası merhum Hacı Ahmet Barlak, merhum Nevzat Günaydın, merhum Mehmet Kadak ve halen hayatta olan Süleyman Kaya ile birlikte şimdi ki Ziraat Bankası binasının arka kısmında kurdukları kentin ilk elektrik trafosu ile kenti aydınlatan emekçilerdi. Aradan geçen 54 yıl sonrasında o emekçilerinin isimleri ne bir güzergahta ne de bir sokakta yaşıyor.
İLK ELEKTRİK USTASI
Batman’ın ilk elektrik ustası merhum Musa Yerli idi. Komşu ilçe Silvan’dan Yerli’yi, Batman’a getiren ilk Belediye Başkanı merhum Sait Ramanlı idi. O dönemlerde elektriğin de bağlı olduğu Belediye’de Su ve Elektrik Bölümünün başına merhum Musa Yerli usta getirilmişti. Batman’ın yanı sıra çevredeki yerleşim birimlerinin de elektrik sayaçlarından sorumlu merhum Musa Yerli’nin 50 yıl öncesinin siyah-beyaz karesi.
İLK ELEKTRİKÇİLERİN FEDEKARLIĞI
1956 Yılının başlarında Batman Rafinerisi’nden eski Batman’ın Cumhuriyet alanı çevresine elektrik verildiğinde kentin tek trafo merkezi önce anıtın bulunduğu yere, ardından da Ziraat Bankası’nın arka bahçesinde monte edilmişti. Belde ve ilçe olduğu dönemlerde elektrik direkleri ağaçtandı. Daha sonra demir direklere bağlanan bakır tel’den oluşan elektrik hatlarını çeken ilk elektrik emekçileri, eldiven ve teçhizat olmadan çalışırdı.
90’LI YILLARDA AÇIK HAVA DÜĞÜNLERİ
Batman’da 1990’lı yılların başına kadar düğünler, evlerin bahçelerinde yapılırdı. Sazlı-sözlü düğünlere dönemin mahalli sanatçıları da renk katardı. Batman’ın eski petrol emekçilerinden merhum Zeki Akdoğan’ın büyük oğlu Selim Akdoğan’ın Bahçelievler Mahallesi’ndeki açık hava düğününe TPAO eski çalışanlarından merhum Şevket Rende, Belediye eski Zabıta Komiseri Bedri Akdoğan ve Belediye eski Ünite Müdürlerinden Bayram Sayın da katılmıştı. Batman’ın eski düğünlerinden geride kalan bir kare.
