Barış Arslan

*Batman’ın ilk petrolcülerinden Türko Öztürk, MTA’da ilk petrol arama ekibindeydi. 1947 Yılında Raman-8 kuyusunda petrolün çıktığı gün doğan büyük erkek çocuğuna ‘Raman’ adını vermişti. 1980’de hakkın rahmetine kavuşan Türko Öztürk, Raman dağının yanı sıra ilk petrol aramalarının yapıldığı Basbirin sahasında da çalışmıştı. Batman’ı bugünlere getiren o eski petrolcülerin çektikleri çile dolu çalışmalarından farklı kareler…

PETROL DAĞININ ADINI ‘OĞLUNA’VERDİ

Mardin’in Midyat ilçesine bağlı Basbirin köyü yakınlarında Kıvah kampı kuran MTA’nın ilk petrol arama ekibinde ABD’li mühendislerin yanı sıra yörede fedakârca çalışan işçiler de vardı. Halen Dicle EPSAŞ’ta yöneticilik yapan Serhat Öztürk’ün merhum babası Türko Öztürk, MTA’da iz bırakan ilk işçilerdendi. 1947’de Raman dağında petrolün keşfedilmesi en çok Öztürk’ü mutlu etmişti. Raman-8 kuyusunda petrol çıktığı gün dünyaya gelen büyük oğluna ‘Raman’ adını veren merhum Türko Öztürk, 1968 yılında TPAO’da emekli olan ilk personel olmuştu.

İLK KAMP KIVAH’TI

Burası Batman ile Mardin il sınırındaki Kıvah köyü yakınlarındaki ilk MTA’nın kurduğu petrol arama kampıydı. Yıl 1934. Yolların olmadığı ve ulaşımın güçlükle yapıldığı Kıvah kampına petrol kuyusu kuran MTA’nın o dönemde sorumlusu olan yüksek mühendis İhsan Ruhi Berent, ABD’li Russell ve Shırley ile ilk kuyuda objektiflere böyle yansımıştı. Kıvah kampının ardından MTA, ikinci kampı kurduğu yer ise Midyat-Basbirin’di. O dönemlerde petrol aramalarını yapanlar, ciddi sorunlarla karşılaşmışlardı.

KUYULARDA ÇALIŞAN İLK İŞÇİLER

MTA, bölgede petrol arama çalışmalarını başlattığı Mardin’e bağlı Kıvah ve Basbirin köylerinde umut olmuştu. İki köyde yaşayanların çoğu o zamanlar petrol aramalarında görev yapmıştı. İlk kamp yeri olan Basbirin ile Kıvah köylerinde oturanlar, 1934 yılında petrol arama kuyularında görev almıştı. İşte 1930’lu yılların başında ilk petrol kuyularında çalışan işçilerden hatıra bir fotoğraf.

KAMPLAR BÖYLE KORUNURDU

Bölgede ilk petrol sondajlarının yapıldığı yer; Batman ile Mardin arasındaki bölgeydi. Basbirin ve Kıvah kampı ise Jandarma korurdu. Mardin’in küçük nahiyesi olan Basbirin ile Kıvah köyünde kurulan kampları, Jandarma ekiplerinin yanı sıra köylüler de korurdu. Yokluğun olduğu dönemde kamplarda su tankından su deposuna, işçi evinden mühendislerin kaldığı baraka gibi ihtiyaç duyulan birçok tesis yapılmıştı. MTA Türkiye’ye gelen ilk ağır tonajlı araçlardı bölgedeki petrol arama çalışmalarında görevlendirmişti.

Editör: TE Bilişim