DAMAT OMUZLARDAN DÜŞMEZDİ
50-60 Yıl öncesinin Batman’ın eski semtlerinde düğünler bir hafta sürerdi. Petrol kentinin çekirdeği olan İluh’ta bir hafta süren düğünlerde konuklara kazanlarda pişirilen yemekler ikram edilirdi. Öğle ve akşam verilen düğün yemeklerine çevredeki semt sakinleri de katılırdı. 1960 Yılında merhum Abdurrahman El’in, İluh Deresi kenarındaki düğünü de bir hafta sürmüştü. Batman PTT eski Müdürünün kızı El ailesine gelin gelmişti. İşte İluh deresi kıyısında Abdurrahman El’in bahçesinde yapılan düğünde tarihi bir kare.
MEHMET AKİF İLKOKULU BAHÇESİ BÖYLEYDİ
Bu kare de 1950'li yıllarda ‘İluh Deresi’ kenarında çekilmiş. 1960'lı Yıllarda eski ‘Devrim İlkokulu’ olarak bilinen Mehmet Akif Eğitim yuvasının ‘ihata duvarı’ yoktu. Bitişiğindeki kerpiç evler, okulun ‘ihata duvarı’ gibiydi. Batman'ın eski bürokratlarından Süleyman İlhan, Oran, Güneş ve Arı ailelerinin çocuklarının da eğitim gördüğü ‘İluh Mahallesi’ndeki ikinci eğitim yuvası, 70 yılı aşkın eğitime hizmet veriyor. Batman'ın eski eğitim yuvalarından Devrim İlkokulu bahçesine eski evlerin duvarları ihata duvarı konumundaydı.
DİCLE’DE SAL YOLCULUĞU
Türkiye’de ilk diplomalı petrolcü Bolu’lu Cevat Eyüp Taşman’dır. Suriye sınırındaki Nusaybin sahası başta olmak üzere Savur, Kayapınar ve Midyat ilçesi çevresinde petrol sahalarını keşfeden Taşman ve ekibi, ‘kara altın’ın bulunmasında ‘tarih’ yazmıştı. Barajların olmadığı dönemlerde gürül gürül akan bölgedeki nehir ve akarsulardan geçmek kolay değildi. Köprülerin olmadığı dönemlerde ‘kelek’ ve ‘sal’ ilk petrolcülerin tek ulaşım aracıydı.
BAŞARILI PETROLCÜYDÜ
Yıl, 1948… Dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, Raman-8 kuyusunu ziyaret ettikten sonra ikinci adresi; Meymune boğazındaki küçük rafineriydi. Romanya'dan satın alınan küçük rafineyi yerinde gören İnönü’ye ilk petrolcülerden İhsan Ruhi Berent ve Polonya’lı rafineri uzmanı Manikyeviç, İnönü'ye brifing verirken, o tarihi anda objektiflere böyle yansımıştı.
BAŞBAKAN SAKA, MAYMUNİYE BOĞAZINDA
1949 Yılında Başbakanlık yapan Hasan Saka, Cumhurbaşkanı İsmet İnönü'den sonra Maymuniye boğazındaki iki kazandan oluşan ilk küçük rafineriyi ziyaret eden Başbakan idi. Dönemin petrolcülerinden Abdurrahman Durukal, İhsan Ruhi Berent ve Eyüp Taşman’ın karşıladığı Hasan Saka, küçük rafineride umut veren açıklamalar yapmıştı. 1940’larda Türkiye’de ilk rafineri olan iki kazanlı ‘küçük rafineri’ daha sonra Batman Rafinerisi’ne taşınmıştı.
ABD’LİLER TERLETEN PETROLCÜYDÜ
Adını ‘Altın Harf’lerle ‘kara altın’a yazdıran aslen İstanbul’lu petrolcü İhsan Ruhi Berent, Garzan, Raman, Reşadiye ve Midyat’ta ilk petrol kuyularının sondajını başlatan isimdi. Amerika’da gördüğü eğitimle Cevat Eyüp Taşman ile birlikte bölgeyi karış karış gezen Berent, Amerika’daki Teksas, Tulsa ve Colorada’daki petrol sahalarında çalışan uzman petrolcüleri, Türkiye’ye getirip yaklaşık 100 yıl önce ‘kara altın’ı keşfeden tecrübeli petrolcüydü. ABD’li mühendislerin ‘petrol yok’ dediği bölgede, petrolü keşfeden iki isimden biri İhsan Ruhi Berent’ti.
