Ah yine bayram,
geldi çocuk bayramı.
Şimdi arar olduk,
Her 23 Nisan’da şendik.
Çünkü Ata’mızın armağanı bize.
Bu yıl da buruk bir bayram,
biz çocuklara.
Şu korona virüs belası olmasaydı…
Nasıl coşardık...
ÇOCUK RUHU
Bir yıl geçti!
Analarını, babalarını;
yakınlarını yitiren çocuklar…
Kim bilir şimdi nasıl bir ruh hali içindeler.
Ama çocuklarımız her şeyin farkında.
Boşuna ¨Çocuktan al haberi¨ dememiş atalarımız.
Yitirdiklerinin de,
Kısıtlamaların da,
Okul yoksunluğunun da;
Oynayamamanın,
Öğretmenleri ile göz göze gelememenin,
ve hatta Korona’nın da farkında.
Sınıflar sanal, öğretmenler sanal,
Her şey var-yok gibi, görüntüden ibaret.
Modern zamanlar.
Gel de geçmişteki güzel günleri arama;
Sokağa çıkmak kısıtlı,
Tokalaşmak yok,
Sarılmak yok.
Nefes almak maskeli.
Nedir bu oyunlar Korona…
SALGINDA ÇOCUK OLMAK
Sanal bir evrende yaşar gibiyiz,
Oysa gerçek yaşam akıp gidiyor.
Uyum sağlamaya çalıştığımız durumda,
Gözle bile görülemeyen virüsün,
Yıkıcı etkileri büyük.
Hastalandırıcı ve
Hatta öldürücü.
Korona’yı çocuğa anlatabilmek,
Farkındalık oluşturmak,
Davranış değişikliği yaratabilmek,
Ve konuşmak çocukla korona hakkında
Zor bir şey.
Peki nasıl olacak bu iş?
Anneler, babalar,
Öğretmenler ve bakıcılar nasıl anlatmalı
Korona’yı çocuğa.
Hemen her an duyduğumuz Korona lafı,
Radyodan, televizyondan, medyadan.
Yetkililer her gün demeç verir
Ne kötü bir şey olduğuna dair.
Çocuklar da her gün duyarlar virüslü laflar.
KOVİDSİZ LAF YOK
Çocuklarınızın COVID-19 ile ilgili haberlere ve
sosyal medyaya erişimini durdurmak akıllıca yol.
Çocuklarınıza koronavirüs ile ilgili
birçok çelişkili bilgi olduğunu açıklayın.
Bu tür yayınlara erişimin bu yüzden engelleneceği,
Yeni doğru bilgiler olduğunda,
kendisi ile paylaşacağınıza dair güvence vermeli onlara.
Büyükler de haberleri dinlerken
çocukların varlığının farkında olmalı.
İzliyor gibi görünmese de işittikleri bilgiyi dinliyor
- içselleştiriyor olabilirler.
KORONAVİRÜS’DEN KORK…
Öncelikle duyduklarının ne anlama geldiği sormalı.
Mesela; ¨sizce nedir Koronavirüs veya kovid-19? ¨
diye sormalı çocuklara.
Böylece anlamaya çalışmalı,
bildiklerini, bildiklerini düşündükleri
veya hastalığı nasıl algıladıklarını
çocuklarımızla sohbetten.
Sohbet sırasında ne söylenmeli çocuklara;
Korona virüs, insandan insana bulaşabilen ve
hastalandıran bir virüstür demek yetmez.
Ne yapar diye sorarlar hemen bilirsiniz.
Kovid-19 hastalığını anlatmalıyız açıklıkla.
Virüsü kapan ve hastalanan insanın da
Ateş, öksürük, üşüme, titreme
ve vücut ağrılarının olabileceği söylenmeli.
Virüs, insanlara nasıl bulaşır anlatılmalı.
Onca mikrop arasında koronavirüs’ün meşhur olması peki;
Onun yepyeni ve daha önce görülmemiş olmasından demeli mesela.
Pek çok bilim insanının virüsü anlamaya çalıştıklarını,
bilimsel çalışmalar yaptıklarını,
insanları sağlıklı ve güvende tutmak için demeli,
geleceğe güven için.
HAYDİ ELLER…
Çocuklar el yıkamayı ve
su ile oynamayı sever.
Virüsün insanların ellerinde olduğu,
Elleri ile burun ,ağız ve gözlerine dokunmamalarını,
Virüs o kadar mini minnacık ki
gözle görülemeyeceği anlatılmalı.
Bu yüzden ellerin sık sık sabunlu su ile yıkanması önemli,
Özellikle ellerin ağzınıza veya gözlerinize dokunmadan önce.
Lavaboya götürün çocukları ve
birlikte el yıkama alıştırması yapmak için.
Onlara ellerini birbirine sürterek
nasıl "küçük köpük ve kabarcıklar oluşturacaklarını"
ve sabunun köpüğünü parmaklarının ucuna kadar
tüm parmak aralarından nasıl çıkarabileceklerini gösterin.
Ellerini temizlemek için ihtiyaç duydukları zamanın
farkında olmayabilirler.
Yeterli süre el yıkama pratiği için çocuklarınızı "mutlu yıllar sana…"
gibi bir şarkıyı
ellerini yıkarken iki kez söylemeye teşvik etmeli.
Hatta evinizin giriş kapısına
"Eve hoş geldiniz. Lütfen ellerinizi yıkamayı unutmayın"
gibi bir levha asılmalı.
Bu şekilde çocuklar eve geldiğinde,
onlara eve girerken el yıkamanın önemini hatırlatır.
Uygulama yemeklerden önce;
ve burnunu temizledikten,
öksürdükten veya hapşırdıktan sonra da yapılırsa
davranış değişikliği tamam demektir.
KARANTİNA
Haberlerde en çok söylenen terim de karantina.
Çocuklara anlatılmalı;
Kişiler koronavirüse yakalandıklarında veya
muhtemelen hastalığı olan başkalarıyla temas ettiklerinde
karantinada kalmaları istenir.
Bunun anlamı;
evinizde kalmanız ve ailenizden başka insanlarla birlikte
topluluklarda veya mekanlarda olmamanız gerektiği anlamına gelir.
ARAYA MESAFE KOY
KOVİD-19 hastalığının yayılmasını yavaşlatmak için
insanlardan sosyal mesafeyi uygulamaları isteniyor.
Bu, insanların evin dışında bulunduklarında
başkalarıyla yakın temasa geçmemeleri gerektiği anlamına gelir.
Sizi ve yanında olduğunuz kişiyi ayıran bir bisiklet varmış gibi davranmak.
Sosyal mesafe gerekli,
Bu mesafe aileniz dışındaki insanlar için önemli.
Aileniz dışındaki insanlarla tokalaşmak,
sarılmak yerine
gülümseyebilir ve merhaba diyebilirsiniz.
HAYDİ OYUNA
Kısıtlamalar evde kalmak için bir fırsata çevrilmeli çocuklarla.
Gün içinde net beklentiler belirlemeli,
çocukları başarılı hissetmeleri için destekler ve teşvik eder.
Planlama da:
uyanma ve yatma vakti,
yemekler, okul ve öğrenme,
egzersiz ve dışarıda zaman,
ev sorumlulukları,
oyun zamanları dikkate alınmalı.
Çocuklar oyun yoluyla öğrenirler.
Oyunlar oynamak onlarla,
bulmacaları çözmek,
kitap okumak,
müzik dinlemek,
projeler geliştirmek,
yürüyüşler yapmak
zamanı değerli kılar.
Akşam olunca mesela;
film akşamları,
yemek pişirme, oyun geceleri gibi
ailecek eğlenceli geceler düzenlenmeli.
Evde sıkışıp kalmak can sıkıcı gibi görünse de,
bu zamanı ailenin güzel anılar biriktirmesi için
- fırsat olarak düşünmeli.
Son söz olarak;
Çocuklara karşı dürüst olmak önemlidir.
Bir ebeveyn olarak, gerçeği paylaşmak düşüncenize aykırı olabilir.
Çünkü bazen çocuklarınızla paylaştıklarınızın
korku, endişe ve üzüntüye neden olabileceğini hissedebilirsiniz.
Çocuklarınıza karşı dürüst olmak ve
onlara dürüst olacağınızı söylemek,
siz ve çocuklarınız arasında güven inşa eder,
unutmayın.
