*Batman’ın hızla değiştiğini belgeleyen birkaç fotoğrafı daha okurlarımıza sunuyoruz. Tarihi Hasankeyf’in manzarası öyle bir değişti ki sormayın gitsin. Eski Bakan ve bürokratların ağırlandığı ‘Yolgeçen Hanı’ mağarası artık yok. Tören ve etkinliklerin 30 yıl öncesine kadar yapıldığı Cumhuriyet Meydanının fotoğrafı da değişti…
*90’lı Yılların başında ‘İl’ olan Batman’da, ilk yöneticiler Vali makamında toplanırdı, şimdi ki gibi salonlar da yoktu. O ilk yöneticilerin çoğu emekli oldu, bazıları ise başka yerlerde. Yine bu şehrin ilk müteahhitleri de elini-kolunu çekti bu işten. Yöneticisi ve iş dünyası ile eski petrol şehri bir başkaydı…
O MAĞARA, KİMLERİ KONUK ETMEDİ Kİ…
Çok fazla değil... 15 yıl öncesine kadar bu şehre gelen üst düzey konuklar, Dicle nehri kıyısındaki Yolgeçen Hanı mağarasında ağırlanırdı.
Geçmişten günümüze binlerce yerli ve yabancı turistin konuk olduğu mekan; tarihi ilçe Hasankeyf’in Yolgeçen mağarasıydı.
Nehir kıyısındaki mağara yaz mevsiminde öyle bir serindi ki… Doğal klimadan farksız olan bu mağarada 20 yıl önce ağırlanan dönemin Sosyal Hizmetlerden sorumlu Devlet Bakanı Hasan Gemici itiraf etmişti: “O kadar yer gezdim. En çok etkilendiğim Hasankeyf’’in Yolgeçen Mağarası oldu. Müthiş bir yer. Burada oturup karşıdaki Dicle’yi seyretmek başka bir keyif. Yaz mevsiminde yorgunluğu atmanın en iyi mekanı burası olsa gerek…”
Gemici’nin yıllar öncesinden eşi ile birlikte yemek yediği o Yolgeçen Hanı Mağarası şimdilerde dolguyla kapatıldı…
Yine ünlü sanatçı Şener Şen, 15 yıl önce geldiği Hasankeyf’te ağırlandığı Yolgeçen Hanı mağarasında beraberindeki mimara söyledikleri hala belleğimde: “Tek hayalim, villamda bu konsepte bir yer yapılması. Yolgeçen hanının bu kadar güzel bir mekan olduğunu bilmiyordum. Bu mağara beni büyüledi…”
Nehir kıyısındaki eski ‘Mağara Han’ın yerini artık ‘liman’ alıyor... Geçmişte yüzlerce yolcunun, nehrin karşı yakasına geçebilmek için konakladığı ‘Yolgeçen Mağarası’ dolgu ile kapatılırken, hemen üstü ise artık günümüz ziyaretçilerinin tekne turu yapabilecekleri liman olacak.
NE MEYDANDI…
Petrol şehrinin ilk meydanını 1957 yılında dönemin Kaymakamı Altay Kancaal düzenlemişti. O meydan uzun yıllar resmi bayramlar ile parti liderlerin mitinglerinin adresiydi. O tarihi alan da son 20 yılda çok değişti.
Yıllar öncesinin o şirin meydanın yeri şimdilerde dinlenme alanına dönüştürüldü.
1990 Yılında Batman’ın ‘İl’ şenliği töreninde kentin ilk özel eğitim kurumlarından Basut Koleji, Bando ekibiyle renk katmıştı. Meydandaki Polis karakol binası iki katlıydı. Meydanın olmazsa olmazı olan Otobüs seyahat firmalarının bilet satış ofislerinin önünde bekleyen yolcular, uzun yolculuk öncesi o meydanı havasını teneffüs ederdi. Son kez meydanı gözetleyip ‘Allahaısmarladık Batman’ derdi.
O renkli bayram kutlamaları, meydan esnafına çifte bayram havası yaşatırdı.
O tarihi meydanın kalabalığı da şimdilerde tarihe karıştı gibi.
VALİLİKTE SALON YOKTU
Şimdilerde Meydan Ortaokuluna dönüştürülen eski İlçe Kaymakamlığı ve 10 yıl süreyle de Batman Valiliği hizmet binasını da koruyamadık. O binanın dili olsa da ağırladığı konukları anlatabilse. Cumhurbaşkanları Turgut Özal’dan Süleyman Demirel’e, Başbakanlardan Tansu Çiller’den Mesut Yılmaz’a… Sayısız Bakan ve bürokrat konuk eden o bina, 2000 yılından sonra boşaltıldı. 1990 ile 2000 yılları arasında Batman’ın eski Valilerinden Tuncer Perçinler, Sami Seçkin, Zeki Şanal, Salih Şarman, Necati Develioğlu, Temel Koçaklar ve İsa Parlak, o tarihi binada görev yaptı. O üç katlı binada Hayrullah Yıldız, Erdal Aksu, Aydın Arslan ve Ali Ülger gibi Kaymakamlar da çalışmıştı eski hükümet konağı binasında.
Koruyamadığımız eski resmi binaların küçücük makam odalarında yöneticiler iç içe toplantıya katılırdı. 25 Yıl önce Batman Valiliği’nin makam odasındaki toplantıya katılan eski yöneticilerden Eski Sosyal Hizmetler Müdürü Ali Tarhan, PTT eski Başmüdürü Tayyip Kırşan, Turizm İl Müdürü merhum Ahmet Bulduk, eski Defterdar Ramazan Türkan, eski Turizm il Müdür Yardımcısı Şehmus Kartal ve Batman eski Tarım İl Müdürü Erdal Özer… O yöneticilerin çoğu emekli oldu, bazıları ise başka illerde görevde. O zamanlar makamlarda özel salon bölümleri yoktu, Valiliğin makamı bir yerde toplantı salonu olurdu.
NEREDE O ESKİ MÜTEAHHİTLER
Batman’ın o eski seçkin müteahhitleri de bir bir meslekten çekildi. 1980 ile 1990 Yılları arasında Batman kent merkezinde bir çok resmi kurum ve kuruluşun hizmet binalarının yapımını üstlenen o eski müteahhit ve firmalar da günümüzde mesleği bıraktı. Yıllar öncesinde araya gelmeyi bilen müteahhitler, sorunlarını masaya yatırırdı. Bir çatı altında toplanacak dernek bile kuran kentin o eski müteahhitlerin çoğu meslekten elini-eteğini çekti.
Özetle; yöneticisi, iş dünyası ve renkli müteahhitleriyle bir başkaydı eski Batman…
Kalın sağlıcakla…
