Son bir aydır sayısız kişinin yüksek kiralarla ilgili şikayetlerine, serzenişlerine tanık oluyorum.
Kiralık ev arayan ama bulamayan o kadar çok insanımız vardır ki bilemezsiniz.
Evlilik hazırlığı yapan, evlenmiş olup da ailesinden ayrı ev kurmaya çalışan nice insanlarımız da kiralık ev arıyorlar.
Bazı semtlerde kiralık ev bulmak mümkün değil, bazı semtlerde ise konut kiraları ateş pahası…
Asgari ücretle çalışan hiçbir emekçi, bütçesine uygun ev bulamıyor, çünkü maaşının üçte biri kadar kira isteniyor…
Geçtiğimiz günlerde kiralık evde oturan bir annenin ağlamaklı haline tanık olmuştum.
Eşimle konuşan anne, ev sahibinin kiralarına yüzde yüze yakın zam istediğini söylüyordu. İnanamadım ama yılbaşında doğalgaz için ayrıca 200 TL’lik artış yapacaklarını söylemiş.
**
**
Dünkü yazımda korona pandemisine rağmen Batman’ın her tarafında yeni konutların yapıldığı gerçeğine dikkat çekmiştim.
Her tarafta çok katlı yapılar yükselip, yeni konutlar inşa edilmesine rağmen kentteki kiralar neden bu kadar yüksek?
Yatay mimari yerine dikey mimari ile 10-15 katlı binalar yükseltiliyor. Buna rağmen neden konut kiraları düşmüyor?
Neden kiracılar, ev sahiplerinin insaflarına terk ediliyorlar?
İşsizlik ve hayat pahalılığı nedeniyle çok büyük sıkıntılar yaşayan ve ailelerini geçindirmekte muazzam zorlananlar gerçeğini yok sayarak yüksek kira isteyen ev sahiplerine aslında acıyorum…
Neden?
Çünkü şartların zorlaması nedeniyle (Yüksek kira istemeyen, kiracılarını düşünerek hatta fiyat arttırmayan ev sahiplerini tenzih ederim, sözlerim kendilerine değildir) fırsatçılığa kaçıyorlar…
Fırsatçılık ise hem büyük vicdansızlık, hem de en büyük günahtır…
**
**
KAPİTALİST SİSTEMİN ÇARKLARI…
Biliyorum bu kentin işyerlerinin kiraları da çok yüksek ve nice esnaflar iflasın eşiğinde...
Özellikle Turgut Özal Bulvarı başta olmak üzere, kentin önemli işlek caddelerdeki işyerleri kiraları da çok yüksekmiş.
Pandemi sürecinde aylarca çalışmayan esnaftan takır takır kira alanlar olduğu gibi, normalleşme ile birlikte kira artışına gidenler de olmaktadır…
Bu hiç de etik değildir…
Aslında bütün bu sorunların sebebi vahşi Kapitalist sistemdir…
Ev ve işyeri sahipleri yüksek kira istiyorlarsa, vahşi sistemin çarklarında öğütülmeme korkuları ve daha fazla kazanma arzularıdır…
Adam, “Büyük bina yaptırdım, kira alarak kazanmam gerekir. Düşük kira beni kurtarmaz” diye düşünürken, sistem nedeniyle gaddarlaşabiliyor…
Yine sistem gereği daha fazla kazanmaya çalışır.
Nice mülk sahiplerinin ise dünya malı hırsı gözlerini kör etmiştir…
**
**
Öte yandan şu gerçeği de görmek gerekir; vahşi Kapitalist sistemde para döngüsü faiz üzerinedir.
Faiz, sistemin temelidir…
Ülkemizde yüksek faiz gerçeği de açıktır.
Mali durumları çok iyi olanlar için demiyorum ama, bazıları sistemin çarklarına yenilmemek için daha fazla kazanma arzusuyla yüksek kira isterler…
Bütün sorunların nedeni ise kiracıları mülk sahiplerinin insafına terk etmiş, onların hukuklarını savunmayan egemen sistemdir…
İyi bir düzende kiracılar, mülk sahiplerinin insaflarına terk edilmezler…
Mevcut sistem bile aslında kiracıların hukuklarını koruyabilir, çünkü yasa ve yönetmelikler ile bu güvence altına alınmıştır.
Kira kontratları yasa gereğidir, ama bunun denetimi yapılmıyor. Kiralar almış başını gidiyor heyhat! Bu gidişata dur denilmelidir.
Yıllardır şu önermelerle karşınızdayım; ahlaki değerleri temel almayan ve kişilik bozukluğu yaşayan bazı ev-işyeri-mülk sahiplerini sadece sözlerimizle düzeltemeyiz. İstediğimiz kadar ahlak dersi verelim, vicdansızlara işlemeyecektir. Devletin ilgili birimleri kiracıların hak ve hukukuna sahip çıkmalıdır. Batman’da kiralık evlerde kalan vatandaşların çoğu, ev sahipleriyle kira kontratı, sözleşmesi yapmıyorlar. Ev sahipleri öncelikle buna yanaşmıyor. Çünkü bunu yaptıklarında hem vergi ödemiş olacaklar, hem anormal artışa gidemeyecekler, hem de kiracıların da bir hak ve hukuku olacaktır…
Çocukluğumdan beri Batman’da yaşıyorum, bir gün olsun bir kurumun kiracılarla ilgili araştırma, denetim yaptığına tanık olmadım. Bunu duymadığımı da belirteyim…
İlgilileri duyarlılığa ve göreve davet ediyorum. Lütfen bu gidişata ‘dur’ deyiniz. Ev alacak imkanları olmayan ve ailelerini zorla geçindiren kiracılara yapılacak iyilikler karşılıksız kalmaz. Duyarlı olunması dileğimle
