Değerli Okurlar, her yıl 5 Haziran Dünya Çevre Gününde çevre konusunda yazılar yazar, çeşitli etkinlikler düzenler, çevrenin önemi konusunda toplumu bilinçlendirmeye çalışırdık. Ancak 5 Haziran bayram günlerine denk geldiğinden, gazetemiz çıkmayacağı gibi, konferans türü bir etkinlik de düzenleyemeyeceğiz.

5 Haziran madem dini boyutlu günlere denk geldi, bayram yazımın konusu da çevre ve İslam olacaktır.

Öncelikle ifade edeyim; çevre mücadelesini ibadet gibi değerlendiriyorum. İslam, insanların en hayırlısını Müslümanlara değil, insanlara faydasının dokunan olduğunu beyan etmektedir. Tüm insanlık aleminin yararına olan en önemli faaliyetlerin başında şüphesiz çevre, doğa için verilen mücadele gelmektedir.

Doğa ve çevre için gönüllü olarak alanda mücadele ediyorum. Daha yaşanabilir bir kent ve dünya için gösterdiğim çabalar ile insanlığa karşı vazifelerimi yaptığıma inanıyorum.

Doğadaki hayvanlardan değil, insanlardan kaynaklı sorunlar nedeniyle dünya yaşanılmaz hale geliyor. Şu halde oturup düşünmek ve çare üretmek gerekir.

**

**

ÇEVRE KONUSUNDAKİ DİNİ DAYANAKLAR...

Kutsal kitabımızdaki şöyle bir ayet var; "İnsanların kendi işledikleri (kötülükler) sebebiyle karada ve denizde bozulma ortaya çıkmıştır. Dönmeleri için Allah, yaptıklarının bazı (kötü) sonuçlarını (dünyada) onlara tattıracaktır.” (Rum Suresi 41. Ayet) "

İnsanoğlundan kaynaklı olarak, hava, toprak ve su kirliliği yaşanıyor. İnsanlık, toplumlar pek bunun farkında değil. Çevre için mücadele verenler sürekli olarak toplumu bilinçlendirmeye çalışıyorlar. Bu yazımı da çevre bilinçlenmesine bir katkı olarak değerlendiriniz.

Yazımın girişinde ifade ettiğim gibi, okuduğum ve tahkik ettiğim İslam’dan anladığım kadarıyla çevre mücadelesi en hayırlı amellerdendir. Şu ayeti kendim için dayanak olarak düşünüyorum; “Siz insanlar için çıkarılmış en hayırlı ümmetsiniz. İyiliği emreder-tavsiye eder, kötülükten vazgeçirmeğe çalışır ve Allah'a inanırsınız.” (Ali İmran Suresi ayet; 110)

Çevre için çaba göstermek, kesinlikle iyiliği tavsiye etmek ve kötülüklerden sakındırmaktır.

Tahkik ettiğim ve araştırdığım İslamın genel prensiplerinin çevre ve doğayı koruduğu gerçeğini iyi biliyorum. Yıllardır çevre mücadelesini şahsen veriyorsam, bunun en temel nedeni dinimizin bu konudaki güzel öğretileridir. Hayvanların hukukları için yıllardır mücadele veriyor, görevlerini yapmayan din alimlerini de bu konuda eleştiriyorsam, dayanağım kesinlikle vicdan ve imanımdır. Bunu özellikle belirteyim.

Evet, Peygamberimiz(SAV) adına bize sayısız hadis ulaştı. Sahih, güvenilir olduğu rivayet edilen ‘bazı hadislerin’ doğruluğuna şahsen inanmasam bile, “Sizin en hayırlınız, insanlara en faydalı olanınızdır” ifadelerinin Peygamberimize ait olduğunu düşünüyorum.

Aynı şekilde, ve "Sizin en hayırlınız, kadınlarına karşı en hayırlı olanlarınızdır” ve “Sizin en hayırlınız, ahlakı güzel olanınızdır’ sözleri de bence kesinlikle bize ulaşan mükemmel ifadeleridir. (Doğrusunu Allah bilir.)

**

**

Madem İslam ve Çevre Hukuku’ndan söz ettik, sözü bu konuda çalışmalarını olduğunu gözlemlediğim, Adıyaman Üniversitesi, İslami İlimler Fakültesi, İslam Hukuku Bölümü Öğretim Görevlisi Sayın Recep Özdemir’in, ‘İslam’da Çevre Hukukunun Genel Esasları’ konulu yazısından bazı bölümleri bilginize sunayım:

“İslam dininin temel metinlerinde çevre bütün boyutlarıyla dinamik bir yapı olarak zikredilmekte; kainatın kusursuz ve hassas bir dengenin üzerine kurulu olduğuna dikkat çekilmekte; bu kusursuz düzenin bozulmaması için insanoğlu Kur’an’da en üst seviyede bir hitap tarzıyla uyarılmaktadır. İslam dini, kainatın yok olmaması yada insan yaşamı için olanaksız bir yere dönüşmemesi için sadece tavsiye niteliğinde ahlakî prensiplere yer vermez. Çevre bilincinin oluşması için ayrıca uhrevî ve dünyevî müeyyideler vasıtasıyla amelî prensipler de vaz’ eder. Klasik fıkıh kitaplarında çevre bilincinin oluşması ve şekillenmesi için farklı başlıklar altında çevrenin korunmasıyla ilgili hükümlere yer verilmesi çevrenin korunması; daha yaşanılır bir yer olmasını sağlamaya yöneliktir

Çevreyi yaratıp şekillendiren ve çevrenin nasıl korunabileceğine dair ahlakî ve hukukî prensipler ortaya koyan yaratıcının uyarılarını dikkate almayan insanoğlunun çevresel sorunlar tarafından tehdit edilmesi kaçınılmazdır.(Baştaki ayeti hatırlayalım)

Çevresel sorunlar, günümüzde en güncel ve önemli bir insanlık sorunu olarak değerlendirilmektedir. Dahası çevresel sorunlar tüm insanlığın farkına varıp üzerinde ittifak ettiği ve çözümü için çaba sarf etmeye başladığı devasa bir felaket şeklinde algılanmaktadır. Dünyadaki doğal denge, insanın israfı ve sınırsız istekleri nedeniyle bozularak yaşanmaz hale gelmiş durumdadır. Bu eğilimin sonucu olarak su, hava ve toprak kirlenmiş durumda.

Kur'ân-ı Kerîm’de hayvanların insanlar gibi bir ümmet, bir topluluk olduğunu ifade edilmektedir: "Yeryüzünde yürüyen bütün hayvanlar ve kanatlarıyla uçan bütün kuşlar da ancak sizin gibi birer ümmettir..."( En'âm Sûresi, 6/38.) Allah (cc) bu âyette çok önemli bir gerçeğe dikkat çekmekte, hayvanların, kuşların, böceklerin ve bütün canlı varlıkların insanlar gibi bir topluluk olduklarını bildirmektedir. Dolayısıyla onların da insanlar gibi Allah'ın (cc) yaratıkları olduğu ve bu âlemde de insanlar gibi haklarının bulunduğu bildirilmiştir.

Hayvan haklarına önem vermenin tabii bir sonucu olarak İslam dininde insan, tabiata ve hayvanlara karşı olan tavır ve fiillerinde Allah’a karşı sorumlu tutulmuştur.

İslam çevre hukukuyla ilgili bazı temel hükümler vaz etmektedir. Bunlar genel olarak temizliğe önem verilmesi, israfın yasaklanması, atıl arazilerin ihya edilmesi, hayvanların korunması, ağaç dikiminin teşvik edilmesi, zarar vermenin yasaklanması şeklinde sıralanabilir. İslam’ın vaz ettiği bu temel hükümlerden hareketle çevresel problemlerin önüne geçebilecek çağdaş bir çevre hukuku düzenlemesi yapılabilir.”

Hocamızın bu güzel ifadelerinden sonra sözü uzatmak istemiyorum. Batman'da, sadece Batman Çevre Gönüllüleri Derneği (kendilerine ‘Çevreci’ denilenler) çevre mücadelesi vermekte, insanların daha güzel ve sağlıklı yaşamı için çabalamakta, hayvanların haklarına dikkat çekmektedir.

Hava, su, toprak, çevre ve gürültü kirliliğinin önlenmesi, doğal yaşamın, doğanın korunması, anız yangınlarının önlenmesi, keyfi avcılığa karşı çıkılarak, hayvanların haklarının gözetilmesi mücadelesini veren gönüllüleri desteklemenizi diliyorum. Bu duygu ve düşüncelerle 5 Haziran Dünya Çevre Gününde tüm toplumu çevre ve ekolojiye, aslında ve özünde geleceklerine duyarlı olmaya davet ediyorum. Rabbim, insanlık yararına olan hayırlı amellerimizi, bu arada tuttuğumuz oruçları kabul etsin, bayramınız mübarek olsun.