*Bir zamanlar tarım kenti Batman’ın çevresi ‘beyaz altın’ ile kaplıydı. Şimdilerde o beyaz altının yerini mısır aldı. Pamuk kadar tütün de çiftçinin olmazsa olmaz ürünlerindendi. Eski Tekel Başmüdürlüğü’nün tütün kura çekiminde izdiham oluşurdu. İşte Batman’da belleklerde yer edinen dört kare daha.
ÖĞRETMENEVİ’NİN ESKİ ŞARK KÖŞESİ
Yıl, 1992. Burası, şimdiki Öğretmenevi’nin 1990’lı yıllarının manzarası. O dönem Öğretmenevi’nin giriş katı, öğretmenlerin dinlendiği yerdi. Tarihi ilçe Hasankeyf’in fotoğraflarıyla süslenen ‘Şark Köşesi’nde sedirler işlenilmiş örtülerle adeta renk cümbüşünü andırırdı. Hafta sonları bu Şark köşesi hem eğitimcilerin hem de il yöneticilerinin akınına uğrardı. Kahve ve mırra ikramının da yapıldığı Şark köşesi, 2000’li yıllara kadar Öğretmenevi’nin en güzel bölümüydü. 1990 ile 2000 yılları arasında dönemin Valileri, Bakan ve üst düzey konukları da bu köşede ağırlardı.
TPAO’NUN YILDÖNÜMLERİ BEYAZ SARAYDA’YDI
1995 ile 1997 Yılları arasında TPAO Batman Bölge Müdürlüğü’nü yapan Erdal Ahıska, o dönemlerde de Kulüp Başkanlığı’nı yaptığı Petrolspor’un bir üst lige çıkması için büyük çaba vermişti. Her yılın 10 Aralık tarihinde TPAO’nun görkemli kuruluş yıldönümü, petrolün başkentinde gündem oluştururdu. TPAO’nun eski yöneticileri ve petrol emekçileri, kıdemlerine göre ödüllendirilirdi. Takdirname belgesi ile kol saatleri de petrol emekçilerine armağan edilirdi. 1990’lı Yıllarda, TPAO’da çalışmak bir ayrıcalıktı. 29 Yıl önce dönemin TPAO Batman Bölge Müdürü Ahıska, TPAO’nun eski Ünite Müdürüne başarı belgesini verirken, objektiflere böyle yansımıştı.
BEYAZ ALTIN YERİNİ MISIRA BIRAKTI
Batman Ovası, bir dönemler ‘Beyaz altın’ ile gündemdeydi. Batman Ovası’nın 4’te üçünü kaplayan pamuk, hasat döneminde mevsimlik işçilerin çalışma alanıydı. Çiftçinin öncelikli ürünlerinden biri olan pamuğa verilen destek, yüz güldürürdü. 1980 ve 1990’lı Yıllarda pamuk, Batman Ovası’nın gözde ürünüyken şimdilerde yerini mısıra bıraktı. Günümüzde Batman Ovası’nın büyük bölümünü mısır kaplar oldu. Diğer ürünlere göre daha az masraflı olan mısır, toprağı hem yordu hem de verimsizleştirdi. 1989 Yılında Batman Havalimanı yakınındaki Demirlipınar (Mozgelan) ve Teyyare köyü arazilerinin büyük bölümü, pamuk alanlarıyla kaplıydı. İşte 35 yıl önce Batman Ovası’nı beyaza bürüyen pamuk manzarası.
TÜTÜN ÇEKİM KURALARINDA İZDİHAM OLURDU
Bir zamanlar pamuk kadar tütün de Batman Ovası’nda çiftçinin öncelikli ürünlerindendi. ABD’nin ‘Virjinya’ tütünü ayarında ürün ekiminin yapıldığı Batman Ovası, tütün üretiminde bir numaraydı. Günümüzde halen Kozluk ve Sason ilçelerinin köylerinde ekimi yapılan tütünü, İzmir’deki özel sigara firmaları alıyor. 1980 ve 1990’lı Yıllarda Tekel Batman Başmüdürlüğü’nde tütün kuralarında izdiham olurdu. Şimdilerde tekstil kente dönüşen eski Tekel Tütün Başmüdürlüğü’nün idare binası ile hangarlarının önünde yüzlerce tütüncü kura çekim saatini iple çekerdi. Batman’ın eski muhtarları ve tekel yöneticilerinin gözetiminde 1. Noter, şanslı Tekel üreticilerini belirlerdi. Tekel Başmüdürlüğü binasında kura çekiminin ardından Mart ayının ilk haftasında da başfiyat açıklanırdı. Tekel’in özelleştirilmesinden sonra bu manzaralar da tarih oldu. 1990’lı Yıllardaki kura çekiminde yer alan bazı simalar arasında eski Tekel çalışanlarından Şükrü bey, Kadir Usta ve Batman merkez muhtarları da dikkat çekiyor.
