İngiliz Gertrude Bell ve Fransız Albert Gabriel, Batman’ın tarihi ilçesi Hasankeyf’in 110 yıl öncesinin müthiş karelerini ölümsüzleştirdi. Batman’ın ilk Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Mahmut Ortaboy, 1955’lerde açtığı Saray lokantasında Bolu ve Şanlıurfa’dan özel aşçılar çalışırdı. OHAL eski Valisi Aydın Arslan, Batman’daki açılıştan bir süre sonra yaşama veda etti. 2000’li Yılların Valisi Temel Koçaklar ise çiftçilerin ‘eğitim’ çalışmalarına tam destek verirdi. İşte düne dair bir kesit kare… İLK ANADOL BAYİSİ ORTABOY’DU Batman’a ilk ‘Anadol’ araba bayiliğini getiren iş insanı merhum Mahmut Ortaboy’du. 1954 Yılında Diyarbakır’ın Bismil ilçesinden Batman’a yerleşen Ortaboy, 1’nci ve 2’nci caddeyi birbirine bağlayan eski Güneşler pasajında ‘Saray’ lokantasını açtı. Bolu-Mengen’den özel aşçılar ve Şanlıurfa’dan da kebapçı getiren iş insanı Mahmut Ortaboy, 1960’lı yılların ortalarında da Anadol taksi ve traktör bayiliğini Cumhuriyet Meydanı’nda açmıştı. Bir zamanlar Koç grubunun Güneydoğu temsilcisi olan Batman’ın ilk Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Ortaboy, 1971 yılında İstanbul’da geçirdiği trafik kazasında hayatını kaybetmişti. Bismil kadar Batman’ın da gönüllüsü olan Ortaboy, memleketi Bismil’de toprağa verilmişti. 110 YIL ÖNCESİNİN HASANKEYF’İ Tarihi ilçe Hasankeyf’e 1911 yılının Nisan’ın son haftasında konuk olan İngiliz seyyah Gertrude Bell, Hasankeyf ve Hasankeyflilerin yaşamlarını çektiği fotoğraflarıyla ölümsüzleştirmiş. Dicle nehrinin kıyısında kurulan Hasankeyf, güzelliğiyle insanları geçmişten günümüze kendisine hayran bıraktırdı. Fotoğraf icadından sonra gezgin ve seyyahlara konu olan antik kent Hasankeyf’te 110 yıl öncesinde yaşayan insanların yaşam şekillerini, mağaraları, kaleyi, Dicle’nin kıyısına geçen vatandaşları ve atları, tarihi kentin taşlarla döşenmiş sokakları tarihsel açıdan çok değerli kareleri günümüze taşıyan seyyah Bell’in, Newcastle arşivinde bugüne kadar 84 fotoğrafına ulaşıldı. BOL YILDIZLI KONAKLARDI 1911 Yılından sonra 1932’de ise bu kez Hasankeyf’e Fransız gezgin Albert Gabriel konuk olmuş. Büyük Saray’a, bir başka deyimle Doğu Roma’nın Mezopotamya’ya son Garnizon’u olan bu şaheser yapıya komşu olan eski taş konakların damlarındaki tahtlar ise günümüzde halen ücra mahallelerin damlarında bulunuyor. Dicle nehrine sıfır olan konaklar, bir zamanların bol yıldızlı yapıları olsa gerek. KOÇAKLAR, ÇİFTÇİLERİN DOSTUYDU Batman’ın 2000’li yılları öncesinden Valisi aslen Hataylı Temel Koçaklar idi. Tarihi doku kadar tarımı da önemseyen Koçaklar, Tarım teşkilatının düzenlediği çiftçi günü etkinliklerini kaçırmazdı. Yıl, 1997. Yer, Batman’ın Kuyubaşı (Cegerlo) Köyü. Tarım eski Şube Müdürlerinden Celal Aksünger’in katıldığı köyde muhtar Vehbi Gönülaçar ve bir grup çiftçi objektiflerimize böyle yansımıştı. Eski Vali Koçaklar, Danıştay 11. Daire üyesiyken 22 Şubat 2015 tarihinde emekliye ayrılmıştı. 1989’DA ÇUKO-BİRLİK ŞUBE AÇMIŞTI Bir zamanlar Batman Ovası’nda kaliteli pamuk ekimi yapılırdı. Gaziantep ve Adana’ya kadar gönderilen Batman pamuğunun yerinde değerlendirilmesi için Çuko-Birlik petrol kentine 1988 yılında şube açtı. 14 Yıl süreyle Batman’ın pamuk çiftçisine hizmet veren Şube, 2000’li yılların başında kapandı. Turgut Özal Bulvarı’ndaki Çuko-Birlik’in açılışına eski Milletvekillerinden Ali Suçin, Ziraat Odası Başkanı Nizamettin Aydiş, Tarım eski Müdürü Erdal Özer, eski Milli Eğitim Şube Müdürü Mehmet Özen ve Fahrettin Kağba ile merhum Hüseyin Direk, katılmıştı. Oda Başkanı Aydiş, şubenin ilk üyelerindendi. ARSLAN’IN BATMAN’DA SON KARESİ OHAL Bölge Valiliği görevini sürdürdüğünde Batman’a konuk olan petrol kentinin eski Kaymakamlarından Aydın Arslan, bir açılışta dönemin Valisi Temel Koçaklar, Batman eski Milletvekili Ataullah Hamidi ve komutanlarla 19 Mayıs Mahallesi’nde adını taşıyan eğitim yuvasının açılışını yapmıştı. Bu kare aynı zamanda merhum Arslan’ın Batman’daki son karesiydi.