60’LARIN KASABIYDI
27 Mayıs 1960 darbesi yaşandığında; komşu İl Siirt’te Demokrat Partili İdris Erden, ailesiyle birlikte Batman’a göç etmişti. İlk kasaplığı şimdi ki Ulu Cami bitişiğindeki eski Şen İş Hanı’nda yapan İdris Erden, mesleğinin ilk yıllarında büyük güçlüklerle karşılaşmış. Bir yıl süreyle kasaplık yaptıktan sonra TPAO Batman Bölge Müdürlüğü’nde puantörlük görevini 8 ay süreyle sürdüren Erden, kendi isteğiyle istifa etmişti. 1961 Yılının sonlarında kasaplık mesleğini geliştirmek için başkentin yolunu tutan Erden, o yılları şöyle özetliyor: ”Kasaplık mesleğimi geliştirmek için gittiğim Ankara’da tanınan bir kasabın yanında ücretiz çalıştım. Bir süre çalıştığım o mekandan ayrıldım ve ağabeyimle birlikte başkentte alığımız modern kasap malzemelerini Batman’a getirdik. İşyerimi o dönemin kasapların modern cihazlarıyla donattım. 1960’lı yılların başında Batman’da günde bir koyun eti satamazken, yeni işyerimde günde 5 hayvan etini ikindi saatlerde sattığım oldu. O yıllarda Batman’ın birinci sınıf kasabıydım. 1975 Yılına kadar mesleğimi kesintisiz sürdürdüm.”
“İLK KASAPLAR KOYUNCU AİLESİYDİ”
Batman’ın ilk kasabının kendisinden önce Felek Koyuncu olduğunu da hatırlatan Erden, petrol şehrindeki ilk esnaflarını şöyle anlatıyor: “Bizden önceki kasaplar, Koyuncu ailesinin bazı fertleriydi. Ferez, Faruk ve Nuri Koyuncu 1955’te Batman’ın ilk kasaplarıydı. Batman Rafinerisi kurulduğunda Koyuncular, Batman’da kasaplığa başlamıştı ancak ben Batman’a ilk modern kasaplığı getiren esnaftım. Modern kasaplık hizmetini vermeye başlayınca işlerim de açıldı. 60’ların başında bir koyun etini satamazken, modern bir mekana dönüştürdüğüm mekanımda günde 5-10 adet koyun eti satmaya başladım. O modern mekan önümü açtı. 1975 Yılında kasaplık mesleğinden yoruldum ve mesleği bırakmayı kararlaştırdım.”
“HALK GİYİM PAZARINI AÇTIM”
Erden, Batman’da 70’li yılların ortalarında kendisini giyim sektörü içinde bulmuş. “İstanbul-Yeşildirek’te giyim sektöründe bir konfeksiyoncu ile anlaştım” diyen Erden, giyim sektörünün hikayesine olan yolculuğunu da şöyle özetliyor; “Batman’da ucuz halk giyim mağazası açmayı kararlaştırdım. Cumhuriyet Meydanı’ndaki eski Ziraat Bankası binası yerini aldım. Eski banka binasının tadilatını yaptım ve meydanı örnek bir konfeksiyon mağazasıyla buluşturdum. Batman’da ilk konfeksiyon mağazası açan esnaf da benim. Erden Giyim Halk Pazarı olarak açtığım mağazanın reklamı için araç hoparlörleriyle mahalle mahalle dolaşıp herkesi ucuzluk pazarına davet ettim. 8 Tezgahtarımız vardı. 1980 Yılına kadar bu işi sürdürdüm, ortağımdan ayrıldım.”
İSTANBUL’DA MARKA LOKANTA
Batman’da eski Halk Bankası binası yerinde Aydın Sarı’nın eski otelinin bulunduğu yerinde de ilk otomobil galerisini açan esnaf yine İdris Erden olmuş. “Bir anda kendimi farklı bir sektör içinde buldum” diyen Erden, Batman’da ilk otomobil galerisi öyküsünü ise şöyle anlattı: “Batman’da ilk modern kasap, ilk giyim halk pazarı mağazası ve oto galeri gibi farklı sektörlerden oluşan işyerlerine imza attım. 1985 Yılında Başbakan merhum Turgut Özal’ın teşvik kredisinden yararlanmak için büyük bir yatırım planladım. Bu önemli yatırıma yönelirken, borçlandım. 1990 Körfez Savaşında merhum Özal, teşvik kredilerini kesti. Haliyle borçlanmıştık, faize girdik. Batman’da neyim varsa borçlulara bıraktım. Üzerime tek bir şey almadan İstanbul’un yolunu tuttum. Allah’a şükürler olsun İstanbul, Ankara, Adana, Mersin ve İzmir’de işyerlerim var. İstanbul-Fatih’te Baran Et Lokantasını markalaştırdık. Hemşerilerimin yolu İstanbul’a düşerse mekanıma bekliyorum.”