Çağdaş WebTv’nin ‘Batman depremlere hazır mı?’ programına katılan Yüksek Jeoloji Mühendisi Sadettin Onur Maraş depremlerinin Batman’a etkisini değerlendirdi. İki depremin Batman’da 6 şiddetine yakın hissedildiğini belirten Onur: “AFAD ve Amerikan’ın Kandillisi olarak bilinen USGS Earthquake göre Batman deprem şiddetini 6 civarında hissetti” dedi.
**Batman’ı etkileyen fay hatlarına da dikkat çeken Onur: “Batman kent merkezine en yakın fay Kozluk segmenti. Ancak bu fayla ilgili elimizde veri yok. Batman tektonik açıdan tekrar hem MTA hem ilgili kurumlar tarafından tekrar incelenmeli” diyor.
BATMAN’IN DEPREM DURUMU?
Çağdaş WebTv’de yayınlanan ‘Batman depremlere hazır mı?’ yayını ilgi gördü. Editörümüz Barış Arslan’ın sunduğu programa katılan TMMOB Batman Jeoloji Mühendisleri Odası Temsilcisi Sadettin Onur, önemli açıklamalarda bulundu. Batman deprem durumunu birçok yönüyle açıklayan Onur, Maraş depreminin Batman’a etkisini de değerlendirdi. Yücebağ, Sason, Kozluk ve Bekirhan’ın 1. Derece riskli bölge, Batman’ın merkezi, Hasankeyf ve Gercüş ilçesinin ise ikinci derece deprem bölgesi olduğunu belirtti. Onur: “Amerikan’ın Kandillisi olarak bilinen USGS Earthquake göre büyüklük olarak Batman’da 5.2 ve 4.7 olarak ölçülmüş. AFAD’ın verilerine göre ise Batman depremi, 5 ve 6 şiddeti arasında hissetmiş. Tanımlamalara göre Batman daha çok 6 civarında depremi hissetmiş” dedi.
“EN YAKIN FAY KOZLUK SEGMENTİ”
Batman’ı etkileyebilecek fay hatlarıyla ilgili de önemli bilgiler veren Yüksek Jeolog Sadettin Onur, şöyle devam etti: “MTA’nın Güneydoğu Anadolu bindirmesi haritasına göre Batman’ın kuzey bölgesinden geçen Bitlis bindirme zonu, Kozluk segmentinden yaklaşık 150 kilometre sonra Batı’ya doğru Doğu Anadolu fayı ile birleşiyor. Bu kırıkların onlardan bağımsız olmadığını söyleyebiliriz. Haritada olmayan Hasankeyf fayı da var. Batman kent merkezine en yakın fay Kozluk segmendi. 43 kilometre uzaklıkta. Maalesef Kozluk fayı MTA tarafından yeterli inceleme görmemiş. Bu segmentteki fayların çoğu da yeterli çalışma görmemiş. Mesela Maraş’taki kırılan fayın 500 yıl arayla kırıldığını biliyoruz. Reçetesi var. Batman ve çevresindeki faylarla ilgili MTA’nın paleosismolojik çalışması yok. Sadece Lice’nin var. O da çok büyük bir deprem görmüş. Bir de Pervari’nin var. Deprem üretmiş ama yeterli çalışma görmemiş faylarımız var. Bu fayların Batman Üniversitesi’nin ve ilgili kurumların MTA ile çalışması çok önemli.”
“LİCE FAYI BATMAN’A 83 KM UZAKLIKTA”
Batman’ın tektonik açıdan tekrar MTA ve ilgili kurumlar tarafından incelenmesi gerektiğini belirten Onur: “Tekrar bu kırıklar paleosismolojik açıdan değerlendirilmeli ve bunların reçetesi çıkarılması gerekiyor. Bize en yakın dönemde ve en yakın faylarda deprem üretenleri belirteyim. Siirt-Pervari 1884 yılında 6.9 şiddetinde, 1975’te Lice’de 6.7 şiddetinde depremler olmuş. Lice’de o dönemde 2500 kayıp olmuş. Lice’nin Batman’a uzaklığı 83 kilometre. 2020’de Elazığ’da olan depremin Batman’a etkisi ise Çevre Şehircilik İl Müdürlüğü’nün hasar tespiti verileri bunlar. Elazığ 250 kilometre uzaklığımızda. 6.8 Şiddetindeki deprem Batman’da 95 yapı ağır hasarlı olarak belirlendi. Lice’de böyle bir deprem olduğunu düşünün, olabilecek şeyleri tahmin bile etmek istemiyorum. Kurtalan-Kayabağlar’da olan 5.2 büyüklüğündeki deprem de Batman’da hissedildi. Hala bu fayda tam olarak çalışılmış değil. Kurtalan fayı çok büyük bir fay mutlaka çalışılmalı” dedi.
“KOZLUK’TA DİRİ FAY HATLARI OLABİLİR”
MTA’nın bölgedeki faylara yönelik yeni çalışmalarının önem arz ettiğine de işaret eden Onur: “MTA’nın Batman’la ilgili şöyle bir uyarısı var. Batman’ı tehdit edebilecek faylardan en önemlisi Hasankeyf ve Yanarsu fayları diyor. Suçeken’den sonra devam eden bir fay ve 25 kilometre uzunluk ölçülmüş. Yanarsu fayı da 20 kilometre izlenmiş. Herkes depreme hazır olacak. Herkes kendi oturduğu evin depreme dayanıklı olup olmadığını tespit edecek. Kozluk fayının ne zaman harekete geçtiğine dair bir bilgi elimizde yok. Çünkü MTA tarafından detaylı çalışılmamış. Batman genel itibariyle tektonik olarak çalışılmak zorunda. Kozluk’ta güncellenmemiş diri fay hatlarının mevcut olduğuna inanıyoruz ama çalışılmamış. Şahsi fikrim Kozluk segmenti çalışılsa farklı sonuçlar elde edeceğiz” diye konuştu. (Barış Arslan)
