*Televizyonların ilk çıktığı 1970’lerin ortalarında TPAO’nun koltuklu kapalı sinemasına ünlü tiyatrocular Müşfik ile Yıldız Kenter konuk olurdu. Ünlü tiyatrocuların oyunlarını bir zamanların TPAO’daki elit tabaka izleyebiliyordu…
*50 Yıl öncesinde Batman’ın sosyal yerleri eski sinemaların olduğu bölgelerdi. Televizyon öncesinde TPAO, Saray, Mehtap, Evin ve Raman Sineması’nın önlerindeki panoya çıkan filmlerin afişlerini takip eden gençler, bilet için kuyruğa girerdi…
NE SİNEMALARDI?
Televizyon öncesinde o küçük petrol kentinin sosyal yerleri, sinemaların olduğu bölgelerdi.
TPAO’nun kendi personeline özgü yaptığı kapalı ve yazlık sineması; Melih Genca Kapalıspor salonuna komşuydu.
Türkiye’de ilk vizyona giren filmler TPAO sinemasına gelir, ardından İstanbul’a trenle giderdi.
60 Yıl öncesinde sadece bölgede değil, Türkiye’nin modern sinemalarından biri TPAO’nun konforlu sinemasıydı.
Türkiye’nin ünlü tiyatrocularından Müşfik ve Yıldız Kenter kardeşler, TPAO Batman Sineması’nda tiyatro severlerin karşısına çıkardı.
Sinemanın gelirleri de o dönemlerde bile Petrolspor’a bağışlanırdı.
Herkes, TPAO’nun sinemasına gidemezdi.
1’nci Cadde de eski TMO yakında Saray Sineması vardı.
Eski Esnaf ve Kefalet Kooperatifi Başkanı merhum Necati Arıkan’ın Aydınlıkevler Mahalle girişine yaptığı ‘Mehtap’ Sineması yıkılalı yıllar geçti ama hala adı o bölgede yaşıyor.
Merhum Şükrü Ağa’nın Yeni Mahalle ile Meydan Mahallesi’nin bir birinden ayıran güzergahın başında yaptığı ‘Raman Sineması’nın işletmeciliğini ise Diyarbakırlı Fethi ile makinist Yılmaz yapardı.
Akyürek Mahallesi girişindeki ‘Evin Sineması’ ise kentin ilk değirmencilerinden Hasan Özevin’e aitti.
Saray Sineması’nın yazlık bölümü ise şimdi ki Gülistan Caddesi’ndeydi. Batman Çağdaş’ın eski idare binasına komşu olan o sinemaya yakın eski yapıların damlarından onlarca film izlediğimizi dün gibi anımsıyorum…
TELEVİZYONLAR İLK ÇIKTIĞINDA…
Televizyonun çıktığı dönem 1970’lerin ortalarıydı.
Bağlar Mahallesi’nde otuyorduk. Televizyonlardan biri Petrolspor eski kaptanı Fadıl Kayra’nın evlerindeydi. Diğeri de Sıhhiyeci merhum Hacı Kadri Anık’ın evindeydi.
Sıhhiyeci merhum Anık, iğne yaptığı için pek çok çocuk ve genç, Anık’ların evlerine ‘iğne yapar’ korkusuyla gitmezdi, daha çok komşumuz olan Fadıl Kayra’nın evlerine gitmeyi tercih ederdi. 1980’lere kadar da bu böyle devam etti.
50 Yıl öncesinde Bağlar Mahallesi, büyük bir aileydi.
Görgülü aileler vardı.
Çoluk-çocuk, genç demeden herkes ‘televizyon’un olduğu iki evin kapısını çalardı.
Reklamlarda Ajda Pekkan’ı, filmlerde Filiz Akın’ı, Tarık Akan ve Cüneyt Arkın’ı izlerdik…
TV’LER ARTINCA…
1980 darbesi öncesinde tek-tük televizyonlu evler artmaya başladı.
Evinde TV olmayanlar, evinde TV olanlara sırayla gidiyorlardı artık.
Akşamları hangi evde ışık görülürse ‘Orada televizyon var’ deyip komşu ziyaretlere gidilirdi.
Sanki misafirliğe değil, televizyona gidilirdi.
O eski evlerin küçük odaları, çoluk-çocuk dolardı. Çay ve diğer ikramlar odaların kapılarından uzatılıp elden ele diptekilere kadar ulaştırılırdı.
Filmler soluklanmış halde izlenilir, tuvaleti gelen bile odadan çıkarsa hele bir de televizyonun önünden geçerse, ‘sırası mı’ diye söylenilirdi.
Ekrana düşen görüntülerle herkes kendi hayalini kurardı belki...
EROL TAŞ’IN BATMAN HATIRASI…
1966 Yılında ‘Toprağın Kanı’ filmi Batman ve Hasankeyf’te çekildi.
Yönetmenliğini Atıf Yılmaz’ın yaptığı 1966 yapımı siyah-beyaz filminin başrollerini Fikret Hakan ve Belgin Doruk oynamıştı. Erol Taş, Feyzi Tuna ve Tuncer Necmioğlu gibi Yeşilçam’ın eski sanatçıların da rol aldığı filmin bir setini izlemek için Batman’ın ilk Belediye Başkanı merhum Sait Ramanlı Hasankeyf’e gitmişti.
Kötü rollerle bilenen Erol Taş’a takılan merhum Ramanlı, aldığı yanıta şaşırmıştı;
“Reis bey, bu surata bakar mısın? Hiç iyi rol oynayacak surat mı var bende.”
Kötü rollerin oyuncusu Erol Taş, bir filmin galası için geldiği Batman’ın Raman Sineması’na konuk olduğunda bazı gençlerden zor kurtulmuştu.
Dövülmekten son anda kurtulan Taş, “Biz sanatçıyız. Rol gereği bu işi yapıyoruz” deyip gençlerle hatıra fotoğraf da çektirmişti sonradan.
Bugün de Batman’ın eski sinemaları ile televizyonun çıktığı ilk yıllara nostalji yolculuğu yaptık.
Galiba o eski günleri çok daha özleyeceğiz.
Sağlıkla kalın…
