**Her zaman söylüyoruz; bu coğrafyada gazetecilik çok zor…  Memlekette bir vaka meydana geldiğinde hemen telefonlarımız kilitlenir. Çarşı-pazarda karşılaştığınız kim varsa, sizden ‘son dakika’ gelişmeleri almaya çalışır.

**1940’lı yılların başında DDY raylarının Bismil’den, Batman’a gelmesini sağlayan dönemin Başbakanı merhum Refik Saydam, 80 yıl öncesinde ‘kara altın’ın başkentinin Batman olacağının altını çizmiş… 1949 Yılında DDY Batman Gar istasyonu etrafında tek bir bina yokmuş.

“GAZETECİ HER SORUNA KOŞAR”
Memlekette sorun çok…
Memleketin elektrik kesintisinden istihdam sorununa, hava mania’dan yeni imar alanına, yeni hastaneden Tıp fakültesine dek çözüm bekleyen ne sorun varsa; gelip gazeteciyi bulur.

Deveye sormuşlar: “Neden boynun eğri?”
Hemen yanıt vermiş: “Nerem düzgün ki…”

Memleketin hali de öyle bir şey.

Görevi sadece kamuoyu aydınlatmak olan gazetecinin, yüküne yük bindirildiği için hep çözüm bekleyen sorunların muhatabıdır.

Birilerine kafası bozulan, ters giden ne sorun varsa, gazetecinin önüne gelir.

Konunun ilgili muhataplarından önce meseleyi basın mensuplarıyla paylaşan bazı vatandaşların, beklentilerine artık yanıt veremez durumda kalırsınız.

Koca şehirde basit bir vakayı sizden öğrenmeye çalışan vatandaş soruyor:
“Görevinizi yapamıyorsunuz. Bakın memlekette ne gelişmeler yaşanıyor. Bu olup bitenden neden haberiniz yok. Gazeteci her soruna koşar…”

Memlekette 24 saatte olup biten ne varsa, son dakika gelişmeleri de öğrenmeye çalışan bazı vatandaşlar, yakanıza yapışıp duruyor.

İşte bu nedenledir ki; burada gazetecinin görevi çok ama çok zor.

Gel de bu şartlar altında görev yap…

İLUH’A İLK TREN
Tarih 4 Mayıs 1940…
Dönemin Başbakanı Refik Saydam, Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde konuşuyor:
“Petrolün bulunduğu İluh köyü yakınındaki Maymuniye mıntıkasına gittim, dolaştım ve dün geldim. Petrol havzası olan bölgeden çok etkilendim. O bölgede sondajlar devam ediyor. Petrol bölgesine  DDY raylarını ulaştırmak için de zamanımız var. Diyarbakır’ın  Bismil ilçesine kadar raylar açılmamış olmakla beraber trenle yolculuk yaptık. Raman dağlarının olduğu İluh köyüne kadar trenin gitmesi için gerekli keşif çalışmaları da yapılmıştır…”

Dönemin Başbakanı merhum Saydam’ın talimatı sonrasında şimdi ki DDY Batman Garı kuruluyor.

İluh köyüne kurulan DDY Gar istasyonu etrafında tek bir yapı yok.

İluh tepesinde sadece 14 haneli yerleşim birimi var.

Ve bu istasyon aynı zamanda petrolcülerin ulaşım adresi olmuş.

İluh, trenle 1940’lı yılların ortalarında buluşmuş.

İLK PETROLCÜLERDENDİ
Batman’ın ilk petrolcüleri arasında yer alan 80 yaşındaki Hacı Kasım Em de aramızdan ayrıldı.

90’lı Yılların başında emekli olan petrol emekçisi Em, yıllarının geçtiği Türkiye Petrolleri’nin eski günlerini anlatırdı çevresine: “1950’li Yılların başında Türkiye Petrolleri’ne işe başladım. O yılar yokluk dönemiydi ama işimizi seviyorduk. Petrolün ilk çıktığı Raman sahası başta olmak üzere bir çok petrol sahasında çalıştım. Çalışma koşullarımız hep çileyle geçti. Sondaj ve Workower borularına sırtımızda taşıdık. Servis araçları yerine üstü açık kamyonlarla işe giderdik. Fakat mutluyduk. İşimizi seviyorduk. Çalışma koşulları ağır diye kimse Türkiye Petrolleri’ne girmeyi istemiyordu. Bizler, Batman’ı ‘Batman’ yapan Türkiye Petrolleri’ne bir ömür verdik. Hakkımızı da aldık. Keşke bu kuruluşu herkes sahiplenseydi. 80’li yılarda 7000’i aşkın işçi Türkiye Petrolleri’nden ekmek yerdi…”

Eski petrolcüler, kara altını yer yüzüne çıkardıkları kadar da çevreciydiler.

Türkiye’de petrolün bulunduğu ilk dağ olan Raman’da incir, badem, kekik ve nar gibi fideleri dikenler eski petrol emekçileridir. Raman-3  istasyonunun çevresinde yüzlerce incir ve diğer meyve ağaçları varsa o, ilk petrolcülerin eseridir.

Bir dönemler Batman ekonomisinin can damarı olanTürkiye Petrolleri’nin, böyle küçüleceğini kimse tahmin etmezdi. Hele hele ilk petrolcüler.

Bir hafta önce hakkın rahmetine kavuşan ilk petrolcülerden Kasım Em, doğup büyüdüğü Beşiri-Deveboynu (Gedük) köyünde toprağa verildi.  Kadere bakın. Hayat çok kısa Em’in ardından 3 gün sonra Antalya’daki kardeşi Ahmet Em, yaşama veda etti.

Eski petrolcüleri dinlediğinizde bu şehrin, bugünlere nasıl geldiğini çok daha iyi öğreniyorsunuz.

MAYMUNE’DE İLK RAFİNERİ
Tarihi ilçe Hasankeyf’e yol alınca, Maymune boğazına varmadan şimdi ki Çeşmebaşı ‘Serekaniye’ köyü çevresi, 1940’lı yılların başında petrolcülerin çalıştığı alandı.

İlk küçük rafineride görev yapan Türkiye’nin ilk petrolcüleri Maymune boğazındaki ‘Merkez kampı’ yapılmıştı.

Petrolcülerin 80 yıl önce çalıştığı o bölgenin dili olsa da ‘Kara altının’ öyküsünü anlatsa.

O çileli sahada ne petrolcüler görev yaptı.

‘Maymune boğazı’ deyip geçmemek gerekiyor…

1940’li yıllarda İstanbul’dan sökülerek getirilen hurda parçalarından küçük Rafineri burada kuruldu.

Raman-1’de üretilen petrol asfalt burada stoklanıp yük vagonlarıyla Konya ve Eskişehir gibi büyük şehirlere gönderildi.

Şimdi ki Batman’ın ortasında kalan Türkiye Petrollerinin sitesi gibi Maymune merkez kampında, 2018’lerin modern yapıları yerine kerpiçten yapılı iki katlı bina; Türkiye’de petrolcülerin ilk meskenidir.

Maymune boğazı benzinli jeneratörlerin ürettiği elektrikle Türkiye’de ilk yerdir.

Kara altının doğurduğu modern Batman’da, eski petrolcülerin öyküleri şimdi de öksüz kaldı.

Şu günlerde kitap fuarının sürdüğü Batman’da o eski günlere yönelik keşke bir etkinlik yapılabilseydi…

80 Yılda 14 haneli İluh köyünden yarım milyonluk şehre dönüşen Batman’da, o eski günlere ahde vefa yok maalesef.