Barış Arslan
*Batman’ı bugünlere getiren Raman dağında 50-60 yıl önce görev yapan petrolcüler ile yabancı mühendisler, giyim ve şıklıklarıyla şimdi ki modacılara taş çıkartıyor. ABD’li mühendislerin kafalarında fötr ve paltolar, şimdi ki moda tarzının ötesindeydi. Batman’ın 12 bin yıllık Hasankeyf ilçesinden eski manzaralar saklı kaldı arşivimizde…
FÖTR VE PALTOLU PETROLCÜLER
Bu kare 1948 yılında Raman dağında çekildi. Amerikalı petrolcülerle birlikte çalışan dönemin eski petrolcülerinden Ali Dramalı, Prof. Dr. Zeki Hakkı Demir, Ertan Sel ve Osman Eray Kılınç’ın da aralarında bulunduğu ekip, ABD’li mühendislerinin giyim tarzını tercih etmişlerdi. Fötr ve pahalı paltolarıyla bir kış mevsiminde; Raman’da o iz bırakan eski petrolcüler objektiflere böyle yansımıştı.
BATMAN’IN OLMADIĞI DÖNEMDE RAFİNERİ
Batman’ın daha ovaya yayılmadığı dönemlerdi. 1953 Yılında ülkenin ilk rafinerisinin temelinin atıldığı zamanlarda, Batman ovasında tek bir yapı yoktu. 14 Haneli İluh köyünün makus talihini rafineri değiştirmişti. Rafinerinin ilk müdürlerinden merhum Hasan Göker, Mustafa Solim ve Hayrettin Bezmen, petrolcülük tarihine iz bırakan yöneticiler olarak geçti. İşte rafineride bazı ünitelerinin yeni tamamlandığı dönemde; Batman’ın henüz olmadığını gösteren çarpıcı bir fotoğraf.
RAFİNERİ GİRİŞ KAPISI
Burası şimdi ki Şirinevler ile Cumhuriyet Mahallelerinin hemen karşısında olduğu Batman TÜPRAŞ Rafinerisinin bulunduğu alan. Maymune boğazından getirilip DDY Batman Garı’na komşu olan ilk rafineri temelinin atıldığı dönemde rafineri manzarası. Rafneri girişinde küçük bir kulübe vardı, bir de bir aracın geçebileceği giriş kapısı. Petrol şehri gibi rafinerinin birçok ünitesinin de manzarası değişti.
ESKİ HASANKEYF
Tarihi ilçe Hasankeyf de son 20 yılda Batman kent merkezi gibi hızla değişti. 1998 Yılında Bisiklet Federasyonu, tarihin gölgesinde uluslar arası yarışma düzenlemişti. Köprübaşındaki kıraathane ile yol güzergahında yüzlerce kişi, ilk kez Hasankeyf’e gelen uluslar arası bisikletçileri böyle alkışlamıştı. Yine antik kentte değişen bir kare daha. Kale girişinde turistik eşyaların olduğu o mağaralar ile güzergah şimdilerde dolgu malzemesiyle dolduruldu. Karaköy’e giden ne yol kaldı ne de Dicle nehri kıyısındaki El Rızık minaresi. İşte eski Hasankeyf’ten çarpıcı iki fotoğraf.
