Barış Arslan
*Batman-Hasankeyf karayolu üzerindeki ilk rafineriye komşu olan merkez kampını ilk ziyaret eden Cumhurbaşkanı İsmet İnönü’dür. Sırtını Raman dağına veren o kazanlı ufak rafineri 24 saat kesintisiz çalışırdı. 80 Yıl önce küçük rafineride görev yapan ilk petrolcülerin o alan da sadece izleri kaldı.
PETROLÜ GÜNÜ GÜNÜNE İZLEYEN CUMHURBAŞKANI
Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, yaklaşık 80 yıl önce Petrol İşleri Genel Müdürlüğü’nün, Maymune boğazında kurduğu Merkez kampını 1944 yılında ziyaret etti. Beraberinde Orgeneral Mustafa Muğlalı ile birlikte merkez kampın arka bahçesindeki havuz başında ağırlanan İnönü, ilk petrolcüler arasında yer alan Mehlika Taşman’dan petrol sahalarıyla ilgili brifing almıştı. İnönü, Raman dağındaki petrol arama çalışmalarını neredeyse günü gününe izlermiş. Raman’da ilk ekonomik kuyunun açılmasına çok sevinen İnönü, yoğun programına rağmen soluğu Maymune boğazında almış. İşte İnönü’nün, merkez kampın bahçesinden geride kalan bir karesi.
RAFİNERİCİLİK BURADAN GELİŞTİ
Yıl 1941. Raman dağı eteğinde kurulan ilk küçük rafinerinin kuruluşunda ilk Rafineri Müdürü Şemsi Ağar, Mehlika Taşman, İhsan Ruhi Berent ve Eyüp Cevat Taşman’ın imzası var. Rafineri inşaatında çalışanlara Maden Teknik Arama teşkilatı uzmanları da destek vermiş. Küçük Rafineriye 300 metre uzaklıktaki tanka boşaltılan ham petrol, borularla rafineriye akışı sağlanmış. İşte 40’lı yılların başında eski teknolojiyle çalışan ilk rafineriden tarihi bir kare daha.
YABANCI KONUKLAR, BATMAN’I KONUŞURDU
İlk küçük rafineriden beklenilen üretim elde edilince, dönemin üst düzey petrol yöneticilerinin önerisi üzerine ilk rafineri sökülüp Batman’a taşınmıştı. Türkiye’de ilk rafineri uzmanına unvanına sahip Polonyalı mühendis Mankiyeviç’i anlatan Batman Rafinerisi eski Müdürlerinden Hasan Göker de ‘Batman günlerini’ şöyle özetlemiş: “Polonyalı Mankiyeviç’i ABD’de çalıştığım şirkette tanıdım. Çok iyi bir adamdı. Güzel de bir Türkçesi vardı. Bana hep Türkiye’yi ve Batman’ı anlatırdı. O dönemler Batman insanının misafirperverliğini anlata anlata bitiremezdi. Batman’a gelince hiç yabancılık hissetmedim.”
