Bazı kentlerin mazisi belki iki yüz yıla dayanır. Batman kent merkezinin ise uzun vadeli bir mazisi yoktur.

Batman’ın merkez olarak uzun bir tarihi geçmişi bulunmadığı gibi, köy halini hatırlayan yaşlılarımız vardır.

Bu kent ‘Batman’ adını almadan önce ‘İlehe’ adlı küçük bir köy, bugünkü ‘sere gır’ denilen mevkide sayılı kerpiç evlerden oluşuyordu.

Çok yaşlılar değil, yaşı 70 civarında olanlar bile küçük İluh köyünü hatırlıyorlar.

Kentimizin köy hali hakkındaki bilgileri yaşlılardan öğreniyoruz. Yaşıtlarım ise yakın geçmişin tanıklarıdır…

Bu girişi niçin yaptım?

KENTİN HAFIZASI…

Batman Çağdaş’ın sanal ortamda uzun süredir eski sayılarına ulaşabiliyorsunuz.

2017 yılı öncesinde “33 Yıl Önce Batman” başlıklı haberi vardı. İlk başta çok da ilgimi çekmemişti.

Geçtiğimiz günlerde, ’34 yıl önce Batman’ başlıklı gazetemiz haberlerini sanal ortamda okurken, kentimizin yakın tarihi hafızamda canlandı. O nedenle bu konuda bir değerlendirme yapmak istedim.

Evet, bu kentin hafızalarından birisi de yerel basınımızdır.

Batman Çağdaş’ın geçmişe ışık tutan haberlerini okurken hayalen maziye gidiyor ve kentimizin dünü ile bugünü arasındaki değişim hakkında bilgilerimi tazeliyorum.

1986 yılına ait bir haberimize bakalım:

“Diyarbakır-Batman Karayolu 1990 yılında hizmete açılacak.

Diyarbakır-Batman karayolunun 45 km kısaltılacağı bildirildi. Karayolları 9. Bölge Müdürü Yalçın Yumrukçalı’dan alınan bilgiye göre halen 135 km olan Diyarbakır-Batman Karayolu 90 km’ye düşürülecek. Karayolları 9. Bölge Müdür Yumrakçalı 1990 yılında hizmete açılması planlanan yolun 12 milyar liraya mal olacağını kaydetti. (3 Ekim 1986)”

Gazetemizde böyle bir haber yer almış. Oysa ki 1990 yılında o yol hizmete açılmadı…

Batman-Diyarbakır karayolu ulaşımı eskiden Silvan üzerinden sağlanıyordu. Batman-Malabadi-Silvan üzerinden Diyarbakır’a gidilirken, büyük sıkıntı yaşanıyordu.

Yerel basında Batman-Bismil üzerinden yeni bir karayolu hizmeti için ısrarlı yazılar yazıldığını çok iyi hatırlıyorum. Kamuoyu baskısı kurularak Bismil karayolu hizmete açılmıştı.

Kentin hafızası olan Batman Çağdaş’ta çok önemli haberlerin yer aldığını belirteyim. Misal olarak Batman Kadın Doğum ve Çocuk Hastanesi’nin ‘Ek Poliklinkleri’ için az yazı yazılmadı. Güçlü bir kamuoyu baskısı ile ek poliklinikler hizmete açılmıştı.

50 BİN İŞÇİ ÇALIŞACAK YALANI!..

Kitle iletişim araçlarının çok yaygın olmadığı zaman diliminde toplumumuzun yalanlarla aldatıldığını da biliyorsunuz. 34 yıl önceki batman haberlerimize baktığımda bu gerçeği daha iyi anlıyorum.

O dönemde Batman barajı için de oldukça yalan bilgiler yerel basına sunulmuş.

Batman Barajı’nın yapılması öncesinde 50 bin kişinin çalıştırılacağı yolunda bilgilere 34 yıl önce ulaşıyoruz.

“Batman Barajında ön hazırlıklar başladı” başlıklı bir haberimize birlikte bakalım:

“Ön hazırlıklarına başlanan Batman sulama amaçlı barajının temeli önümüzdeki aylarda Başbakan Turgut Özal tarafından atılacak. İhalesi 1985 yılında 26 milyar 370 milyon 300 bin liraya yapılan Batman sulama barajının ön hazırlıklarına başlanıldı. Barajın 20 bin hektar araziyi sulayacağını belirten yetkililer Baraj inşaatında 50 bin işçinin çalıştırılacağını ifade ettiler. (14 Nisan 1986)”

O günün zor koşullarında gazetecilik yapanlar, 50 bin kişinin çalıştırılacağı bilgilerini yalanlayacak bilgiye sahip değildi. O nedenle 50 bin kişinin çalıştırılacağı yolundaki açıklamalar haber olmuş.

Eğer o dönemin yorumları da bilginize sunulsaydı, muhakkak bu konuda eleştiriler yapılmıştır. Yani, açıklanan 50 bin işçi çalıştırılacağı yolundaki habere yer verildiği gibi, bu sayıda kişinin çalıştırılamayacağı eleştirileri yapılmıştır.

Başka bir haberimiz, ‘Başbakan Turgut Özal coşku ile karşılandı’ başlığı altında yayımlanmış. Son olarak o haberi de bilginize sunayım: “Başbakan Turgut Özal, Güneydoğu Anadolu projesi (GAP) kapsamındaki yeni tesis olan Batman barajının temelini atarak üç günlük gezisini tamamladı. Özal, Batman Barajının temel atma töreninde yaptığı konuşmada; “GAP için geldiğmiz bu üç günlük geziyle bütün günler bayram olacaktır. Artık insanlarımız suyun faydasını biliyor. Artık dışardan elektirk de almayacağız” dedi. Başbakan Turgut Özal gezisinin son durağı olan Batman’a Çarşamba günü akşam gelişinde halka hitaben yaptığı konuşmadan sonra kentimiz belediyesini ziyaret etti. Başbakan Özal ve beraberindeki heyet muhteşem karşılamadan ötürü Belediye Başkanı Ataullah Hamidi’ye teşekkür etti. Belediye Başkanı Ataullah Hamidi Başbakan Turgut Özal bir plaket sundu. (20 Haziran 1986)”

Dönemin Başbakanı merhum Turgut Özal, baraj için güzel umutlar vermiş. Batman’ı il statüsüne kavuşturan politik şahsiyet olan Özal’ın karşılanmasını hatırlıyorum.

Batman Barajı’nın temel atma töreni demek ki 1986 yılı Haziran ayında olmuş. Su tutma törenini ise çok iyi hatırlıyorum.

Batman Barajı’nın su tutma törenine dönemin Başbakanı Mesut Yılmaz, Meclis Başkanı Hikmet Çetin katılmıştı. Yanılmıyorsam Cumhurbaşkanı merhum Süleyman Demirel idi.

Bu kentin sorunlarını kendilerine rapor olarak sunduğumuz gibi, yorumlarımızda da Batman’ın geleceği için önemli talepleri yazıyorduk.

34 yıl önceki Batman’ı anlatan haberlerimizi ilgiyle izleyin. Bu kentin dünü ile ilgili çok önemli ve çok ilginç bilgilere ulaşacaksınız. Şahsen inşallah ilgiyle izlemeye devam edeceğim.