Batman’ınız da geçtiğimiz Cuma günü gerçekleştirilen hayırlı bir çalışma ile ilgili değerlendirmem olmuştu. Çok önemsediğim, halk sağlığını ilgilendiren etkinlikle ile ilgili siz saygıdeğer okurlarıma daha fazla bilgi sunmak istiyorum.
9 Şubat Dünya Sigarayı Bırakma Günü etkinliğinden söz ediyorum. Toplumu tehdit eden en kötü ve en yaygın alışkanlık olan sigaraya karşı önemli bir duyarlılık ve farkındalık yaratmayı amaçlayan Çalıştay’da önemli bilgiler verildi.
Batman Valiliği öncülüğünde, Batman Üniversitesi ve İl Sağlık Müdürlüğü tarafından kentimizde düzenlenen ‘1. Güneydoğu Anadolu Bölgesi Sigara ve Madde Bağımlılığı Çalıştayı’na katılan bilim insanlarını dinlediğimde, toplumumuzun ne büyük bir bela, ne sinsi bir düşman ile karşı karşıya olduğunu daha iyi anladım…
ÇOK ÖNEMLİ SUNUMLAR YAPILDI…
Batman Üniversitesi Öğretim görevlilerinden Sayın Şahide Akbulut, ‘Kamu Kurumlarında Sigara Kullanımı Düzeylerine Yönelik İstatiksel Çalışma Sonuçları’ başlıklı bir sunum yaptılar.
Özellikle Dicle Üniversitesi’nden çalıştaya katılan Sayın Doç. Dr. Cengizhan Sezgi’nin sunumuna hayran kaldım…
Sayın Sezgi, tek kelime ile mükemmel bir sunum hazırlamıştı. Keşke o sunum bütün ulusal televizyonlarda yayımlansa.
İddia ediyorum Doç. Dr. Cengizhan Sezgi’nin o sunumu bütün televizyonlarda birkaç kez yayımlansa, yüz binlerce insanımız sigara içmeyi bırakacak, ülkemiz trilyonlarca liralık ekonomik kazanç elde edecektir…
Bugüne kadar pek çok sigara karşıtı program izlemiş, etkinliğe katılmış biriyim. Batman’da konuğumuz olan sigara karşıtlığıyla tanınan Sayın Prof. Dr. Orhan Kural’ın da güzel sunumları var. Ancak Sayın Sezgi’nin sunumlarında çok kapsamlı bilgi ve özel fotoğraflar var.
Çalıştay’da madde bağımlılığı ve madde kullanımı ile ilgili önemli sunumlar da vardı.
Sanırım Dicle Üniversitesinden katılan Doç. Dr. Sayın Abdullah Atlı, ‘Madde Kullanım Bozukluğu Sürecinde Hastayı Tanımak ve Anlamaya Çalışmak’ ve Batman Bölge Devlet Hastanesi Psikyatri Uzmanı Doktor Sayın Mevlüt Murat Gündüz‘Sigara ve Madde Bağımlılığı Tedavi Uygulamaları’ başlıklı sunumlarıyla gerçekten çalıştaya önemli katkılar sundular ve faydalı bilgiler verdiler.
DOÇ. DR. CENGİZHAN SEZGİ’NİN SUNUMUNDAN…
Yukarıda işaret ettiğim gibi en önemli ve etkilendiğim sunum Sayın Sezgi’ye aitti. Sigara içenlere o sunumdan bazı satır başlarını hatırlatmak istiyorum:
“Sigaradaki zararlı maddeler: Polonyum, Radon (radyasyon), Metanol (füzeyakıtı), Toluen (tiner), Kadmiyum (akü metali), Bütan (tüpgaz), DDT (böcek öldürücü), Hidrojen Siyanür (gaz odaları zehiri), Aseton (oje sökücü), Naftalin (güve kovucu), Hidrojen Siyanür (gaz odaları zehiri), Arsenik (fare zehiri), Amonyak (tuvalet temizleyicisi) , Karbon Monoksit(eksoz gazı), Katran, Nikotin ve 3.885 toksik madde...
Sigara içenlerde kalp krizi geçirme riski 4 kat artmakta, tansiyon yükselmekte, kan dolaşımı ve damarlar üzerine etkileriyle beyin damarı hastalıkları ve felç olma riskini artırmakta, bacak kangrenlerine (Burger sendromu) neden olmakta.
Sigara, erkeklerde iktidarsızlığa neden olmakta.
Sigara içenlerde ülser riski artmakta, iyileşme gecikmekte.
Sigara ciltte kuruma, sedef hastalığı, gözde katarakt ortaya çıkmasını kolaylaştırmakta
Dişlerde ve ellerde sararma,
Ağız kokusu,
Deride kırışıklık.
Türkiye'de 13 milyon kişinin günde ortalama bir paket sigara içtiği varsayıldığında, her gün 13 milyon paket sigara içildiği hesaplanır. Bir paket sigara fiyatı 9-14 TL arasında olduğu düşünüldüğünde her gün sigaraya 117- 182 milyon TL verildiği söylenebilir. Sigaraya yapılan bir aylık harcama Sağlık Bakanlığı'nın bir yıllık bütçesinden fazladır. Kişiyi sigaraya bağımlı hale getiren madde ise nikotindir.
Nikotin, ayrıca kalp atışlarını hızlandırır, tansiyonu yükseltir, kanın pıhtılaşma riskini artırır.
Sigara, astım, kronik bronşit ve amfizem gibi nefes darlığı yapan solunum sistemi hastalıklarının en önemli nedeni.
Bu hastalıklar nedeniyle ölüm, hiç içmeyenlerdekinden 40 kat fazla. Diğer akciğer hastalıkları ( Zatürre, tüberküloz, akut bronşit, vb..) sigara içenlerde daha sık görülür.”
Sigara ile ilgili bu bilgilerden sonra hala sigara içmekte ısrar edenlerin bile bile sağlıklarıyla oynadıklarını bilmeleri gerekiyor. İsraf, dini boyutuna falan girmiyorum. Şu bilinsin ki bile bile bir insan canına, malına ve çevresine zarar veriyorsa, bunun ağır vebali vardır…
Evet, bazı eksikliklerine rağmen hayırlı bir çalışmaydı. İkinci Çalıştaya katkı olsun diye bakraç söz söylemek istiyorum.
Batman’da böylesi bir çalıştay düzenlenirken hiçbir sivil toplum ve demokratik kitle örgütüyle istişarede bulunulmadı. Batman’da sigaraya karşı yıllarca mücadele verenlere de danışılmadı. Batman’ın tek çevre hareketi ve gönüllüleri var. Onlarla istişare yapılmadı.
Basın ayağı çok kötüydü. Sonuçta çalıştayların amacı daha geniş kitlelere mesaj vermektir. Bu da ancak basın üzerinden olabilir. Çalıştay’da bir iki gazeteci dışında kimseyi bulamadım.
Sivil toplum ve gönüllü kuruluşlar toplumun dinamik gücüdürler. STK’ların davet edildiği söylendi. Ancak katılıma baktığımda iletişimde sıkıntıyı gözlemledim. İletişimde sıkıntı olmuş ki STK katılımı yok denecek kadar azdı.
Katkı olsun diye bu değerlendirmeyi yaptım. Umarım bundan sonraki benzer çalışmalar için söylediklerimden dersler çıkarılır. Benim gibi gönüllülere kulak verilmesinde fayda olduğunu belirtirken, daha hayırlı çalışmalar için başarı dileğinde bulunuyorum.
