*Şehrin o eski yapıları bir bir kayboluyor. Yarı taş yarı beton-kerpiç yapıların yerini  çok katlı binalar aldı artık. O eski yapıların dili olsa da yaşanan o anıları anlatsa? Bir dönemlerin binaları da tarih oldu günümüzde…

*Ömrünü müziğe adayan simalardan İsa Bürü, cümbüş ve bağlamadan kopamıyor. Yeryüzünün en güzel düğünleri de çoktan yerini salon düğünlerine bıraktı. Ressam Murat Demir ise petrol şehrinin dününe dair manzaraları tablolara taşıyor…

O ESKİ BİNALAR

Batman’ın 70 yıla varan taş, kerpiç-betondan oluşan ilk yapılar daha çok Akyürek, Yeni Mahalle, Raman ve Çarşı Mahallelerinde vardı.

Petrol kentinin çekirdeğini oluşturan o eski yapılar şu günlerde bir bir yıkılıyor.

Akyürek Mahallesi’ndeki kiremit çatılı evler de yok.

Eski çarşı merkezine komşu olan semtlere bakın?

O eski binaların kapılarına ya kilit vurulmuş ya da yıkılmaya yüz tutmuş durumda.

Bir dönemler o binalarda oturanlar, şehrin tanınan simalarıydı.

Ne anılar yaşandı o binalarda…

O eski yapılarda oturan ailelerin çocuklarından kimi bürokrat oldu, kimi ise başka bir meslekle buluştu.

Yine o eski yerleşim birimlerindeki yıllarca oturan aileler şimdilerde ya batı illerinde yaşıyor ya da Avrupa olmak üzere dünyanın diğer ülkelerine göçtü.

Bu şehrin temelini atan ilk Belediye Başkanı merhum Sait Ramanlı ve dönemin Belediye Fen Müdürü ‘Cemil Siloke’ lakaplı Cemil Rende’nin, herkese kolaylık sağladığı 1960’lı yılların başında burası büyük bir petrol kasabasını andırıyordu.

Bu şehre özgü olan o eski yapıları koruyamadık. Şimdi de bir bir o eski yapılardan oluyoruz.

Doğalgazın olmadığı ama odun sobalarının sıcak tuttuğu o sıcacık odalar yok artık.

Eskiye dair ne varsa yitiriyoruz.

ÖMRÜNÜ MÜZİĞE ADADI

65 Yaşındaki Cümbüş ustası İsa Bürü…

Bu şehirde kaybolmaya yüz tutan müzik kültürünü ayakta tutmaya çalışıyor.

İlerleyen yaşına rağmen 10 yaşından beri sevgi bağladığı ve cümbüş ustası sanatçı merhum Yılmaz Kurt’tan kaptığı cümbüşü günümüze taşıyan İsa Bürü, ne bağlamadan ne de cümbüşten koptu.

Yüzlerce kişiye cümbüş ve bağlamayı sevdiren sanatçı İsa Bürü, sanat yaşamındaki mütevaziliğini de koruyor.

O yıllarını verdiği bu sanattan kopmadı... Kaybolmaya yüz tutan meslekler arasındaki cümbüş sanatını günümüze taşımayı başardı. Yüz hatlarına yansıyan meslekteki yorgunluğa rağmen anlamlı mesaj veriyor Bürü:

“Bu mesleği ömrüm elverdikçe sürdüreceğim. Fakat benden sonra ne olur, bir şey diyemem…”

ŞEHRİN DÜNÜ TABLOLARDA

Yeni Mahalle’de doğup büyüyen Murat Demir, küçücük mekanına çok şey sığdırmış.

O küçücük işyerinin bir tarafına kuaförlük bir tarafına da resim atölyesi sığdıran 50 yaşındaki ressam Demir, profesyonel ressamlara taş çıkartıyor.

Yeni Mahalle’de sanatçılar gibi teknokrat ve bürokratlar da yetişti.

Oysa az ötede yine bu mahallede çıkan ve hala Almanya-Nürngberg Başkonsoluğu görevini sürdüren Yavuz Kül’ün de çocukluğu bu sokakta geçti.

Yine Batman’ın medarı-iftiharı olan İzmir-Tire Kaymakamlığını yapan Hasan Tanrıseven’in, çocukluk ve gençlik yılları yine Yeni Mahalle’deydi.

Bölgedeki DDY Garlarının manzarasından tarihi ilçe Hasankeyf’e, İstanbul’un panoramik fotoğraflarından tarihi Malabadi’ye kadar ne önemli tarihi dokuyu fırçasıyla şaheser tabloları yapan Batmanlı Ressam Demir, haklı olarak ilgisizlikten yakınıyor.

90’lı Yıllara kadar buharlı ve dizel trenlerinin çalıştığı Batman-Diyarbakır, Kurtalan, Ergani ve Malatya Kömürhan köprüsüne dek DDY Gar’larının hemen hemen tümünü tabloya yansıtan Batmanlı ressam Demir, bu şehrin dününe dair eski karelerini dondurmak için fırçasına sarılıyor hep…

Yeni Mahalle öyle bir semt ki, böyle değerleri yetiştirdi.

YERYÜZÜNÜN EN GÜZEL DÜĞÜNLERİYDİ

90’lı Yıllara kadar salonların olmadığı Batman ve yöresindeki düğünler, ‘yeryüzünün’ belki de en güzel düğünleriydi.

Batman’ın mahallelerindeki cadde ve sokaklarında yükselen sesler, renkli düğünlerin habercisiydi.

Silah seslerinin olmadığı o mahalle aralarındaki düğünlere, dönemin sanatçıları zengin folkorik müzikle renk katardı. O değerli sanatçıları burada dillendirmenin gereği yok ama bu coğrafyanın zengin müziğini, onlar günümüze kadar taşımıştı.

Billür, Erbane ve Davul-zurna eşliğinde dengbejlerin eşliğinde düğün törenleri bir başka olurdu. Maalesef şimdilerde o muhteşem düğünlerin yerini ne müzik çaldığı belli olmayan ‘salon’ müziği aldı.

Alın size; o yer yüzünün en güzel düğün törenlerinden tarihi bir kare.

Yıl 1990. Yer 19 Mayıs Mahallesi. Yerel sanatçıların müzik resitali verdiği o düğünde halay başını çeken TPAO emeklisi Ümit Avcı. Hemen yanında giyim sektöründe yıllardır hizmet veren Nizamettin Sevim ve TPAO eski çalışanı merhum Selahattin İnağ, halayda…

O güzel düğünlerin de tarih olduğu Batman, eskiye dair birçok geleneğinden uzaklaştı artık.

Şehrin fiziki yapısı her ne kadar değişse de petrol şehrinin dününe dair bir emare kalmadı gibi.

Bu şehir öyle bir değişti ki…

Batman Çağdaş’ın saran kareleri her şeyi gözler önüne seriyor.