**Tam 62 yıl önce Maden Teknik Arama Enstitüsü, Raman dağı ve Garzan’da keşfettiği petrol sahalarını 1955 tarihinde Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na devretmiş. Şimdi de Türkiye Petrolleri, TPİC’e devrediliyor.

**Bir dönemler ‘Kara altın’ın başkentiydik. Evet, bir dönemler Batman petrolün bulunuşuyla gözde şehirdi ama şimdi o ‘şehri’ şehir yapan Türkiye Petrolleri yok artık…

MTA’DAN TPAO’YA, TP’DEN TPİC’E…
Kısa adı MTA olan Maden Teknik Arama Enstitüsü, Batman’ın Raman dağı ve Garzan bölgesinde yıllarca sürdürdüğü petrol arama çalışmalarını tamamlayıp sahaları Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’na devrettiği tarih 16 Şubat 1955.
O tarihin üzerinden neredeyse 62 yıl geçmiş.
İluh’un 14 haneli köy olduğu dönemlerde; bu şehri ‘şehir’ yapan Türkiye Petrolleri olmuş.
Binlerce kişinin ekmek kapısı olan bu şirketin ömrü 62 yıl sürebildi.
Geçen hafta Resmi Gazete’deki kararla Türkiye Petrolleri’nin saha hizmetleri artık TPİC’e devredildi.
Bu aşamadan sonra süreç nasıl işleyecek bilinmiyor ama yıllar öncesinde de MTA’nın bulduğu petrol, Türkiye Petrollerine devredildiğinde 6327 sayılı Resmi Gazete’nin kararında özetle şu görüşlere yer verilmiş;
“Dünya petrolcülüğü karşısında bugünkü mütevazi ölçüsüne rağmen bu ilk teşebbüsün, yalnız kendi çapında muvaffak olmasını değil, önümüzdeki senelerde daha geniş ihtiyaçlara hitap edebilecek fazla gelişmesini, vazifelerin başında kabul ettiğini bilhassa kaydetmek ister...”
Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’nın 12 Ocak 1955 tarihindeki ilk resmi yazışması da şöyle; “6327 sayılı kanun mucibince ‘Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı’ adı ile 15 Aralık 1954 tarihinde kurulmuş olan ortaklığımız, aynı tarihten itibaren Yenişehir Gazi Mustafa Kemal Bulvarı No 6/1 İştaş apartmanında faaliyete geçmiş bulunmaktadır. Ortaklığın kuruluşuyla alakalı 8749 ve 8879 sayılı iki Resmi Gazete de ilişikte takdim olunmuştur.”
Dönemin Genel Müdürlerine olarak bilinen Umumi Mühendis Gani Narazan ve İdare Meclisi Reisi Kemal Apak’ın imzaladığı karar Türkiye Petrollerinin sararan arşivinde duruyor.

KİMSENİN TPİC’E İTİRAZI YOK AMA…
Batman’da sendikacıdan işçiye, esnaftan sade vatandaşa dek kimi dinlerseniz dinleyin; Türkiye Petrollerinin TPİC’e devredilmesine kimsenin itirazı yok.
Tek istek TPİC’in TPAO, Botaş ve Karayolları gibi bir kamu kurumu statüsüne kavuşmasıydı.
Türkiye Petrolleri’nin bu şehir için ne kadar önemli olduğunu burada dillendirmeye gerek yok.
Kim ne derse desin, bu şehrin lokomotifi Türkiye Petrolleri’dir.
1970’li yıllarda Güreşten futbola, 80’li yıllarda sanatçıların birçok aktivite için karargah kurdukları Batman, Türkiye Petrolleri ile ‘Doğu’nun Paris’i unvanını almıştı.
7000’i aşkın petrol emekçisiyle Batman 55’te Belde, 57’de İlçe ve 1990’da ise ‘İl’ statüsünü almıştı.
Bu şehirde yaşayanlardan iki kişiden biri Türkiye Petrolleriyle bir yakınlığı vardır.
Kara altının başkenti petrolcülerin okuluydu bir yerde. Eski Bakanlardan Mehmet Gölhan, yine Jeoloji Mühendislerinden ve eski Bakan Esat Kıratlıoğlu gibi önemli isimler Türkiye Petrolleri’nde görev yaptı.
Dönemin yöneticileri, Batman ile Ankara arasında mekik dokudu.
Türkiye’nin ilk rafinerisi bu şehirde.
MTA, Türkiye Petrolleri’ne Raman ve Garzan sahalarını devrettiğinde kayıtlara geçtiği önemli bir tespit var;
“Raman’da petrol rezervi 7 milyon ton. Garzan sahasında ise rezerv 3 milyon tonu buluyor...”
O sahalarda ne kadar üretim yapıldı, bunu da Türkiye Petrollerinin kayıtlarından öğrenmek mümkün.
1990’lı dönem ise Türkiye Petrollerinin altın yıllarıydı. 50’yi aşkın sondaj kulesiyle Türkiye Petrollerinin günlük üretimi 100 bin varile dayanmıştı.

Petrol haberlerini duyurmak için de saha saha dolaştığımız günler olurdu. Şimdi tek-tük yeni saha keşfedebilir TP.

EMEKLİLİK YAŞI 50’NİN ALTINA İNECEK
Yeni yapılanmayla birlikte Türkiye Petrolleri’nde mevcut 1300 kadrolu işçinin 3’te 2’si emekliye ayrılacak.
Petrol-İş Örgütlenme Genel Sekreteri Mustafa Tekik, telefonun ucundaydı;
“Daha önce sözleşme gereği 55 yaşın üstündekiler emekliye ayrılacaktı ama şimdi bu kararla emekli yaşı 47’ye kadar inecek. Biz Türkiye Petrolleri’nin bugünlere geleceğini biliyorduk ama kimseye derdimizi anlatamadık. Tek isteğimiz TPİC’in TPAO, Botaş ve Karayolları bir kamu kuruluşu haline getirilmesidir ama bu özelleştirmeyle; Türkiye Petrolleri üretim dışında bir şey yapmayacak. 5 Yılda bir işçi alımı da yapmayacak olan TP, küçük bir şirket haline dönüştürülecek. Türkiye Petrolleri, TPİC’e bir şartla devredilsin; o da TPİC’in kamu kurumu haline dönüştürülmesi.”
Bu süreçte kimse somut bir şey söyleyemiyor.
Karabük Demir Çelik’te, Zonguldak ise Kömür’de nasıl özelleştirildiyse; Batman’da şu günlerde ‘kara altın’ın küçülmesinin sancısını çekiyor.
Kolay değil, 62 yıllık bir şirketin devri söz konusu.
Umarız TPİC’te, TP gibi bu şehrin bir parçası olur.
Nasıl Batman TPAO’suz, Türkiye Petrolleri de ‘Batman’sız olmadıysa TPİC’te, yeni yapılanmayla bu şehirle özdeşleşmelidir…