**Tam 65 yıl önce İluh’un 14 haneli olduğu dönemde Batman ovasına Türkiye’nin ilk rafinerisinin temelini atanlar, yarım milyonluk şehrin sorunlarının bu boyutlara geleceğini hesaplayamamışlardı.
**31 Mart’tan sonra Batman Havalimanı’ndaki uçak seferleri yarı yarıya düştü. Batmanlı yolcular, zorda kaldı. İddiaya göre, İzmir seferleri Şanlıurfa’ya kaydırıldı.
RAFİNERİ ORADA KALMALIYDI
Batman-Hasankeyf karayolunun 12. Kilometresinde Raman dağının etekleri, 65-70 yıl önce kara altının adresiydi.
1947’de Raman dağında petrol keşfedilince Batman-Diyarbakır DDY demiryolu hattı da tamamlanmıştı. O küçük rafineri de ömrünü doldurmuştu. Meymuniye’de TPAO’nun merkez kampındaki atölyeler, TPAO’nun taş konağı ve küçük rafinerinin yerinde şimdilerde yeller esiyor…
O Raman dağının dili olsa da ağırladığı üst düzey konukları anlatsa…
Raman dağı eteğindeki Meymuniye çevresi, 1940’larda şimdi ki Batman gibi her ne kadar büyük bir yerleşim birimi olmasa bile şen ve gözde bir yerdi…
Petrolcülerin harıl harıl çalıştıkları o yerde rafinerinin yeri değişmeseydi ve o güzelim Batman ovasını betonlaştıran Türkiye’nin ilk rafinerisi petrol dağına komşu kalsaydı hep…
TAŞ KONAKTA BİR CUMHURBAŞKANI
1944 Yılında ilk ziyaretini petrolün keşfedildiği Raman dağına yapan dönemin Cumhurbaşkanı İsmet İnönü, kurmaylarıyla birlikte Meymuniye’deki taş konağa konuk oluyor.
Asfalt yolun olmadığı, toz-toprak ve patika yollarla gidilen Meymuniye’de dönemin ilk petrol uzmanlarından Mehlike Taşman, Cumhurbaşkanı İnönü’ye kara altınla ilgili bilgi veriyor. O taş konakta geceyi geçiren Cumhurbaşkanı İnönü, artık küçük rafinerinin yerine 14 haneli İluh yakınlarına büyük rafinerinin kurulacağını açıklıyor. O taş konakta geleceğin petrol şehri Batman’ın temelleri atılıyor.
1940’lı yıllarda yer altı zenginliklerinin keşfedilmesi için dönemin hükümeti tüm imkanlarını bu bölgeye yönlendirmiş ve bu coğrafya da adını petrolcülükte adını altın harflerle yazdırmıştı. O taş konağın şimdi izi var ama o dönemlerin petrolcülerinin hikayeleri ise hala şehrin bir efsaneleri arasında.
BATMAN’DA PİLOT RAFİNERİ
Yıl; 1954…
Dönemin Başbakanı Şemsettin Günaltay, şimdiki rafinerinin bulunduğu alana kalabalık bir heyetle çıkarma yapmış… Türkiye’de ilk büyük rafinerinin kuruluş çalışmasını yerinde inceleyen dönemin Başbakanı Günaltay, o zamanki milletvekillerinden Hüsamettin bey, Ekonomiden sorumlu işletmeler vekili Murat Birsel, Siirt eski Valisi Turgut Başkaya ve Orgeneral Mahmut Berköz ile birlikte Raman ve Garzan sahalarında da incelemelerde bulunmuş.
1955’te üretime başlayan Türkiye’nin ilk rafinerisinin bacası o gün bugün hiç ara vermeden tüttü, hep kara altın üretti…
PALETLİ TRAKTÖR DÖNEMİ
Kara altının başkentinin sembolü olan Raman’da TPAO’nun emektarları paletli traktörlerle yol çalışmasını sürdürürdü. Halen DEDAŞ’ta görev yapan Serhat Öztürk’ün babası merhum Türko Öztürk, Raman yolunun açılması için büyük çaba gösteren emektarlardan…
Araç sayısının yok denecek kadar az olduğu o dönemlerde yokluklar içerisinde koca bir zenginliği keşfeden renkli simaların gülen yüzleri ve fotoğraf karelerindeki tebessümleri aradan yıllar geçse de görenleri heyecanlandırıyor. Kim bilir o kahramanlar şimdiki imkanlarla çalışmış olsalardı neler yaparlardı.
******************
UÇAK SEFERLERİ ŞANLIURFA’YA MI?
31 Mart’tan sonra Batman Havalimanı’ndaki uçak seferlerinin yarı yarıya düşeceğine dikkat çekmiştik ve 1 Nisan şakasının yaşanmadığı Batman’da uçak seferlerinin yarısı başka illere gitti…
Hafta başında Batman Havalimanı’ndaki o hareketlilik yerini sessizliğe bıraktı.
Dün bir okurumuz aradı… Yakınıp, duruyordu; “İzmir’e doluluk oranı yüzde yüzlerde olan Pegasus, Batman’a haftada üç gün düzenlediği seferleri Şanlıurfa’ya yönlendirdi. Diyarbakır’da bu özel hava yolu şirketinin seferleri ise sürüyor. Neden uçak seferlerimiz azaltıldı anlamış değiliz. Doluluk oranının yüksek olduğu havalimanlarından biri de Batman’dı ama seferlerimiz yaz tarifesi bahane edilerek düşürüldü. Diyarbakır ve Şanlıurfa’da Pegasus’un seferleri var, Batman’da yok. Daha geçenlerde Batman iş dünyasından bazı simalar Diyarbakır’a Erbil seferlerinin düzenlenmesi için harekete geçmişti. Oysa şehrimizde hiç kimse uçak seferlerini koruyabilmek adına hiçbir girişimde bulunulmadı. Batman, bunu hak etmiyor…”
Evet, uçak seferlerimiz düştü…
Bakalım kalan seferleri de koruyabilecek miyiz?
Sahipli iller, bu şehrin uçak seferlerini illerine aldırabiliyorsa pes doğrusu…
Bu bölgenin en güvenli havalimanlarından biri de Batman’dı ama nedense seferlerimiz iki elin parmak sayısının yarısına kadar düşmüşse şehir adına büyük kayıptır.
