*Jirki aşireti daha çok Şırnak ve Hakkari bölgesinde yaygın... Bir kolları da Kuzey Irak’ın Kürt bölgesine kadar gidiyor. 1990’lı yıllarda Şırnak’ın bazı ilçelerinden Batman’a da göç eden aileler, gelenek ve göreneklerinden uzak değiller…
*O göçen ailelerden biri de Öztunç ailesi. 90’lı Yıllarda Petrol kent mahallesine yerleşen o aile, o gün bugündür Batman’da yaşıyor. Yıllar geçse de gelenek ve göreneklerinden kopmadılar. Tıpkı düğünlerine sadık kaldıkları gibi. Hafta sonu yeryüzünün en güzel düğünlerinden biri de Petrolkent Mahallesinin en ücra köşesinde yaşandı…
BATMAN’DA JİRKİLERİN DÜĞÜNÜ
İlkbahar mevsiminin kendini iyice hissettirdiği şu günlerde renkli düğünlere de hemen her hafta sonu yenileri ekleniyor.
Pazar günü Petrolkent’in en ücra noktasında farklı bir düğün vardı.
Güney Raman çevre yolundaki yeni stadyuma yakın mesafedeki düğün; Jirki aşiretinindi.
1990’lı yılların başında Şırnak’ın kırsalından Batman’a göç eden Öztunç ailesinin hafta sonu düğün töreni vardı.
Yeryüzünün en güzel düğünlerinden birini Batman’da gerçekleştirdi Jirki aşireti.
Rengarenk giysilerin konuştuğu düğünde aşiretin Şalu-Şepik ve Kırasu-fistan giysileri düğüne ayrı bir renk kattı.
Düğün töreninde kimler yoktu ki…
Şırnak-Beytüşşebap’ta oturan Jirki aşireti lideri Cemil Öter ve aşirete mensup kalabalık bir topluluk düğünde boy gösterdi.
Erbil ve Duhok’un yanı sıra Van, Hakkari, Şırnak, Siirt, Mersin, Tarsus, Adana, Ankara ve Batman’dan kalabalık bir davetli topluluğu düğündeydi.
Kenar mahalle olduğu için semt sakinleri de düğündeydi ama Jirki aşiretinin çoğunluğu o renkli düğün törenine renk kattı.
Sanatçı İbrahim Azad ve ekibi, Jirki aşiretinin gelenek ve göreneklerine göre mükemmel bir düğüne imza attı.
AŞİRET LİDERİ ÖTER,
GELENEKLERİNİ ANLATTI
Şırnak- Beytüşşebap’ta yaklaşık 40 bin üyeye sahip Jirki aşiretinin lideri Cemil Öter, Jirki’lerin gelenek ve göreneklerini anlattı:
“-Dünyanın neresine giderseniz gidin, Jirki’lerin kendi kültürlerinden kopmadığını görürsünüz. Yılların geleneğini Mersin, Batman ve Ankara gibi illerde de sürdürüyoruz. Günümüzde böyle düğünler pek nadir yapılır. Bakın birazdan yeni çiftimize bağış adı altında bir kampanya başlatacağız. Üyelerimizin her biri gönüllü olarak katkıda bulunacak. Her düğünde ortalama yeni çifte 120-150 bin TL arasında bağış topluyoruz. Altın ise hariç. 50 TL veren de oluyor 10.000 TL katkı yapan da. Kesinlikle düğünde bağışın rakamı olmaz ama yeni çiftlere bağış yapmayı bir gelenek haline getirdik.”
Jirki’lerin düğünündeki giysilere de dikkat çekiyordu aşiret lideri Cemil Öter:
“Batman gibi büyük şehirlerde gelin ve damadı ata bindirmek zordur ama köylerde gelin ve damadı mutlaka ata bindiririz. Halay çekenler giydiğimiz şalu şepik ve kırasu fistanla olmaları gerekiyor. Bizim aşiretimizde düğünlerde bu kıyafetleri giyeriz. Biz bu geleneğimizi büyüklerimizden aldık. Yeni jenerasyona da yansıtmak istiyoruz. Örneğin gelinin giydiği ‘gelinlik’ pek kültürümüzde yoktur ama büyük şehirlerdeki gelinlik modasına biz de uyduk. O’nun dışında gelenek ve göreneklerimizde hiçbir değişiklik yok. Gelin damat evin önüne geldiğinde testiyi gelin kırar, damadın yakınları toplanan kalabalığın üzerine şeker ve çikolatayı düğün hediyesi diye atar.”
BİR SAATTE 120 BİN TL
Petrol kent Mahallesinin sokağı düğün için kapatıldı. Öztunç çiftinin görkemli düğününe çok sayıda davetli katıldı. Türkçe ve Kürtçe şarkılar eşliğinde uzun halay zincirleri oluştu.
Sokak ortasında kurulan ‘Dayanışma gönüllü Bağış Masası’nın başında Jirki aşiretinin lideri Cemil Öter oturdu. Yanında da aşiretinden önemli simalar yer alıyordu.
Bağış çağrısından önce damadı da yanına oturtan Cemil Öter, bir tarafta bağışta bulunanların parasını sayıyordu, bir taraftan da bizlerle sohbet ediyordu:
“-Aslında burada konuklar birlik ve beraberliğin en güzel örneğini sergiliyorlar. Bakın herkes, kendi imkanı doğrultusunda damat ve geline katkıda bulunuyor. 50 TL veren de var, 10 bin TL bağışta bulunan da oluyor. Burada gönüllü bir dayanışma var. Ancak gelin ve damada çok yakın olanlar daha fazla bağışta bulunabiliyorlar. Takı, TL, dolar, çeyrek altın vb. gibi çeşitli hediyeler de veriliyor. Hemen her düğünümüzde bu geleneği sürdürüyoruz. Nerede olursak olalım mutlaka düğünlerimizde bir araya geliriz, uzun süredir göremediğimiz başka şehirlerdeki yakınlarımızla hasret gideririz. Düğünlerimizin renkli geçmesi için her türlü fedakarlığı yapıyoruz…”
Gelin eve gelmeden takı ve bağış töreni tamamlanmıştı.
1 Saat gibi bir sürede konukların katkıda bulunduğu bağış rakamı 120 bin TL’yi bulmuştu.
Altın ve dolar da Öztunç çiftinin düğün hediyesi oldu.
“KIYAFETLERİMİZ OSMANLI GELENEĞİDİR”
Jirki aşiret lideri Cemil Öter, kıyafetlerinin Osmanlı döneminden günümüze geldiğini anımsatıyordu:
“-Bu kıyafetlerimiz Osmanlı dönemine kadar uzanıyor. Şalu Şepik bizim kültürümüz. Bu kıyafetleri kaybetme gibi bir lüksümüz yok. Çünkü Jirkiler bu kıyafeti giymeden düğünde rahat edemez. Aramızda diğer kıyafetleri giyen de var ama Jirki’ler bir araya geldiğinde bu kıyafetleri giymeyi bir gelenek haline getirmiştir.”
Gelin Maşallah Öztunç, Mersin’den Batman’a gelin geldi.
Damat Ahmet Öztunç ise Muğla Üniversitesi İşletme bölümü mezunu.
Jirki aşiretinin gelenek ve görenekleriyle geride kalan bu renkli düğünde aşiretin lideri Cemil Öter, konuklara teşekkür ediyordu:
“Genç çifte destek için bu bağışı gönülden yaptık. Amacımız para ve bağış değildir. Çiftimize biraz da destek olduysak ne mutlu bize. Gelenek ve göreneklerimizi yaşatmak için gelecek kuşaklara bu birlikteliğimizi hep anlatacağız.”
Batman’da belki de son yılların en güzel düğünü Petrol kent mahallesindeki Jirki aşiretindi.
Yüzlerce misafirlerini hem yemekte ağırladılar hem de gelenek ve görenekleriyle güzel bir düğün sundular.
Keşke salon düğünleri yerine yöreye uygun böyle düğünler hep yapılsa...
