*TUİK verilerine göre İstanbul'da 210 bin Batmanlı oturuyor. Batman'ın İlçe, Belde, Köy ve Mezra derneklerine göre; bu rakam 300 bine yakın. Son yıllarda beyin ve sermaye göçünün yöneldiği İstanbul'a yerleşen Batmanlılar, iş dünyasında önemli yerde.

*Gerek gümüş-telkari sanatında gerekse de mutfak sektöründeki Batmanlı bazı ustaların bir bir yolunu tuttukları İstanbul'da artık markalaşma yolundalar. Gümüş sektöründe Zeki Gümüşçülük, Batman’ın Cumhuriyet Meydanı’ndan yol aldığı İstanbul-Laleli’de dünyaya açılmış.

NEREDEN NEREYE

70 Yıllık Batman'da bir zamanlar kentleşme yolunda önemli adımlar atan saygın simaların çoğu büyük şehirlere göçmüş.

Adını ‘kara altın’dan alan Batman'ın petrol sektöründe farklı alanlarda hizmet veren iş adamları, yıllar önce yolunu tuttukları İstanbul'da birçok alanda başarılı olmuş. Kimi turizmde kimi de farklı sektörlerde adından söz ettiriyor.

Sadece petrolcüler değil, farklı meslek örgütlerinden birçok sima; 16 milyonluk İstanbul'da kendi alanında önemli mesafe kat etmiş.

TUİK verilirine göre 210 bin Batman'lı, İstanbul'un çeşitli semtlerinde oturuyor.

Batman'ın İstanbul’daki ilçe, belde, köy ve mezra derneklerinin kayıtlarına göre İstanbul'da oturan Batmanlı sayısı 300 bine yakın.

Eğer İstanbul'daki Batmanlılar göç etmemiş olsaydı, bu şehir çoktan ‘büyük şehir’ statüsüne kavuşmuştu.

İlçeleri ile birlikte Batman'ın nüfusu 600 bin…  Bu nüfusun yarısı kadar Batmanlı İstanbul'da yaşıyor.

Diğer büyük şehirlerde yaşayan Batmanlılar da var ama nüfusun büyük bölümü İstanbul'da.

İzmir, Bursa, Yalova, Mersin, Adana ve Ankara'da yaşayan kaç Batmanlının olduğu bilinmiyor.

Batman hızla ‘göç veren’ ve ‘göç alan’ bir şehir.

Bir zamanlar ‘kara altın’ çıktı diye Batman'a gelenler, bir süre sonra batının yolunu tutuyor. İstanbul ağırlıklı olmak üzere diğer büyükşehirlere yolculuğa çıkanların çoğu beyin ve sermayeden oluşuyor.

DÜNYAYA AÇILAN KAPI

Batman'ın Cumhuriyet Meydan’ın dili olsa da kaç esnafa ev sahipliği yaptığını anlatsa.

O 65 yıllık meydanda ki esnafların çoğu şimdilerde aramızda yok.

Kimi İstanbul'a göçtü, kimi de başka şehirlere.

Bir zamanlar o meydanda oturmak, o iş merkezlerinde yer bulmak kolay değildi.

30-40 Yıl öncesinde o meydandaki esnafların çoğu sanatkardı.

Önemli simalar vardı. O tanıdık yüzlerin çoğu şimdi yok.

Şehir büyüdükçe o meydan eski işlevi ve hareketliliği yitirdi.

Banka şubelerinin komşu oldukları ‘Cumhuriyet Meydanı’nda esnafların çoğu adres değiştirdi.

İşte o adreslerden biri de Zeki Gümüşçülüktü… Gümüşün telkari ustası ise Zeki Gümüş'tü. Zeki usta son yıllarda markalaşma yolunda ürettiği ürünleri artık ‘dünyaya açılan’ kapı olan İstanbul-Laleli ile buluşturdu.

Geçenlerde yolumuzun düştüğü Cağaloğlu TGC binasından Laleli’ye uzanırken; bir anda gümüşün ustası Zekiye beyle göz göze geldik.

Laleli göbeğindeki ‘gümüşçülüğün mekanı’ yabancı turist doluydu. Saatler 21.00’i  gösteriyordu ama o usta; müşterilerinin taleplerini karşılamaya çalışıyordu.

Mekanı tenhalaştığında ‘Batman sohbeti’ başladı Zeki Usta ile aramızda.

Uzun yıllar gümüşçülük mesleğini sevdirmek için Batman'da farklı projeleri hayata geçiren Zeki Gümüş, bakın neler anlatıyor:

"-Batman'ın o meydanında mesleğimizi  geliştirdik, bir yere geldik. Ekmeğini yediğimiz o şehrimizin reklamını burada da yapıyoruz. Tam 36 yıldır gümüşçülük mesleğini sürdürüyoruz. Dünyaya açılmak için bu kapıyı açtık, iyi de oldu. Hem imalatını yaptığımız hem de ihracatını gerçekleştirdiğimiz gümüş ürünlerimize Tunus, Cezayir, Suudi Arabistan, Dubai, İran, Irak ve Avrupa ülkelerinden ciddi talep var. Gümüşçülükte telkari mesleğinde sürekli yeniliğe gidiyoruz. Örneğin; küpe, kehribar yüzük ve bölgemizde yetişen ‘ters lale’ figürünü de gümüşlere yansıtıyoruz. İstanbul'daki atölyemizde 20’ye yakın eleman çalıştırıyoruz."

Zeki Gümüş, yıllarını gümüş sanatına vermiş. Gümüşe ayrı bir sanat katmış. İstanbul ile Batman arasında mekik dokuyor ve dünyaya açılan Laleli'de ki kapıda hedeflerinin çok daha büyük olduğunu söylüyor.

BATMAN MUTFAĞI İSTANBUL'DA

Kazım Usta lokantasında yılları geçen İbrahim Başalak da Zeki Gümüş gibi Cumhuriyet Meydanında İstanbul'un yolunu tutmuş.

Yıllarca ağabeyi Kazım Başalak (Kazım Usta) lokantasında ‘aşçı ve garson’ olarak çalışan 50 yaşındaki İbrahim Başalak, İstanbul'da Esenler ile Güngören'in birleştiği güzergahta 'Kanatçı İbo' adında lokanta açmış.

İlk etapta ızgara çeşitlerine yönelik mekan açan İbrahim Başalak, 10 yıldır yerleştiği İstanbul'da Batman mutfağına ayrı bir ilginin olduğunu söylüyor:

"Çocukluğumuz ve gençliğimiz Cumhuriyet Meydanındaki Kazım Usta lokantasında geçti. Atatürk heykelinin bulunduğu alanın hemen arkasında Kazım Usta Lokantası vardı. Bir zamanlar elit kesim ile yabancı konukların mahalli yemekleri tattıkları mekandaydık. Orası bize çok şey öğretti. Gerek meslek gerekse de esnaflığı orada öğrendik. Batman'a gelen ünlü konuklar, Kazım Usta'da ağırlanırlardı. O mekanın mutfağında öğrendiğimiz mahalli yemekleri ve ızgaraları şimdide İstanbullulara sunuyoruz. Esenler ve Güngören semtlerine yolu düşünler mutlaka ızgaramızı tatmıştır. Önce bir mekan açtık, şimdi de şube sayımızı ikiye çıkardık. Önümüzdeki günlerde de üçüncü şubeyi açmayı planlıyoruz."

Esenler Kaymakamlığını yaparken Batman'ın Valiliğine atanan Hulusi Şahin'i tanıyan gurbetteki bazı Batmanlılar, ‘Genç Vali’den övgüyle söz ediyor.

Şahin, Esenler’de başarılı bir dönem geçirmiş. Esenler’in nüfusu nereden bakarsanız; Batman'ın kent merkezi kadar büyük.

4,5 aydır Batman'da görev yapan Vali Şahin'i, Esenlerdeki Batmanlı esnaflarda takip ediyor. Batman'ın yerel gazetelerini internetten izleyenlerden birkaç esnafın mekanından ayrılırken mesajları vardı:

"Vali bey, Esenler’de güzel işler yaptı. Ondan umutluyuz. Buradaki örnek projeleri Batman'a da yansıtacağından eminiz."

Kısacası İstanbul'a yerleşen Batmanlı esnaf mesleki kariyerinin en iyi yerinde. Farklı sektörde alanında markalaşan kurumların başındaki Batmanlı simaları takdir etmemek elde mi?