Cumartesiden devam
Batman Esnaf Odalar Birliği Başkanı Sayın Talat Kara’nın, mülk sahiplerine yönelik çağrısı ve esnafların haklarını savunan bir açıklaması üzerine geçtiğimiz Cuma günü meseleyi değerlendirmiş, ‘Batman’da kiralar almış başını gidiyor. Ömürleri çalışmakla geçmesine rağmen bir ev ve işyeri sahibi olamayan nice memur, işçi, esnaf, kısacası yığınla insanımızın kiralardan yana yaşadıkları sıkıntıyı biliyor muyuz?’ diye sormuştum.
Zorlu yaşam koşullarına direnen evsizler ve sıkıntı yaşayan kimi esnaflarımızın hak ve hukuklarını her zaman ve zeminde savunmayı görev bilmişim. Bu yazımla bir kez daha mağdurların yanında olduğumu belirtirken, ilgili kurumların da kiracıların hak ve hukuklarını savunmaları gerektiğini önemle hatırlatmak istiyorum.
Batman Esnaf Odalar Birliği Başkanı Talat Kara, “Özellikle 2017'nin son aylarında esnaflar zor günler geçirdi. Çalışmalar yüzünden esnaflar bazen siftahsız kepenk kapatmak zorunda kaldı. Esnaf ayakta durabilmek için her türlü fedakarlığa katlandı. Yeni yılda mülk sahiplerinin ellerini vicdanına bırakıp herhangi bir kira artışına gitmemeleri gerekiyor. Cadde, meydan ve sokaklar güzelleşti diye kira artışı olursa esnaf perişan hale düşer” diyerek bir çağrıda bulunmuştu. Bu çok haklı talebi destekleyen bir değerlendirme yaptım.
SADECE VİCDAN ÇAĞRISI YAPMAYACAĞIZ…
Değerli Okurlar, işyeri ve ev sahiplerinin insaflarına terk edilen, hak ve hukukları savunulmayan kiracıların gerçeğine inanıyorum. Esnaf Odalar Birliği Başkanı istediği kadar insafa davet etsin, biz istediğimiz kadar güzelleşecek yeni güzergahın uzun vadede mülk sahiplerine çok büyük kazançlar sağlayacağı konusunda ahkam keselim, nice vicdansızlar bunu fırsat bilerek kiraları artıracaktır…
Şu halde resmi kurumların bunun takibini yapması, kira artışlarını denetlemesi gerekiyor düşüncesindeyim.
Kimse serbest piyasa ekonomisi masalını anlatmasın. Mülk sahipleri diledikleri gibi ev ve işyerleri kiralarını artıramazlar…
Onları bağlayan yasalar, hukuk metinleri var…
Sadece vicdanlarına sığınmamalıyız. Resmi kurumlar mevcut kiraların envanterini çıkarmalı, vizyon projeleri pratik bulduktan sonra astronomik kira artışı yapacaklara izin vermemelidir…
Bu konuda tespitlerim var. Her zaman açıkça ifade ettiğim gibi, yine diyorum; Batman’da yıllardır kiracılar tek kelimeyle süründürülüyorlar…
Neden?
Çünkü ev sahipleri diledikleri gibi kira artışına gidiyorlar…
İş merkezleri sahipleri de aynı pervasızlığı yapıyorlar…
Bu gidişata ne yazık ki ‘dur’ diyen bir kurum hiçbir zaman olmamıştır…
KİRA KONTRAT VE SÖZLEŞMELERİ…
Mağduriyetin temel nedenleri vardır şüphesiz. Batman’da kiralık evlerde kalan vatandaşların çoğu, ev sahipleriyle kira kontratı, sözleşmesi yapmıyorlar.
Ev sahipleri öncelikle buna yanaşmıyor. Çünkü bunu yaptıklarında hem vergi ödemiş olacaklar, hem anormal artışa gidemeyecekler, hem de kiracıların da bir hak ve hukuku olacaktır…
Çocukluğumdan beri Batman’da yaşıyorum, bir gün olsun bir kurumun kiracılarla ilgili araştırma, denetim yaptığına tanık olmadım. Bunu duymadığımı da belirteyim…
Bildiğim kadarıyla Defterdarlıklar bu konuyla ilgilidirler. Ama bizim Defterdarlığın bu konuda ne yaptığını, nasıl bir çalışma içerisinde olduğunu gerçekten bilmiyorum.
Geçmiş yıllarda bir sayın Defterdarımızla sohbet ediyordum. Eczane ilaçları yüzde 20 kesintisini çalışanlara ödeyen eczacıların üzerine üzerine gittiklerini söylüyor ve övünüyordu. Ev ve işyeri sahiplerinden, giyim mağazalarından, fırıncılardan, lokantacılardan, şehiriçi minibüslerden, kısacası vergi vermeyen, fiş ve fatura kesmediği halde kazanç elde eden herkesten de hesap soracaklarını belirten o defterdarımız bile kiraları bir düzene koyamamıştı. Herkesin kazancını vergilendiren kurumların bu konuda düzen sağlaması gerektiğinden söz ediliyor. Ancak hayatın her alanında olduğu gibi, ev ve işyerleri kiraları konusunda düzenin işlemediğini gözlemliyorum.
Bakınız, Batman’da ev kiraları almış başını gidiyor. Ev sahipleri ile kiracılar boğaz boğaza girerken, daima kazananın kimler olduğunu tahmin ediyorsunuz.
Bir işyerinin kirası için 2 milyar lira alınırken, bir kalemde bunu 2,5 milyara yükseltseler bile, kimse buna da karşı çıkamıyor…
Maalesef kiracıların sahipsiz olduğunu, haklarını savunacak bir kurumun olmadığını gözlemliyorum…
Acı gerçeklere değindim. Maalesef bu düzensizlikte kiracıların da payı var. Kimse kira kontratı için diretmiyor, hakkını aramıyor. Olan yine kiracılara oluyor…
Önceki gece bir sohbette söz kiralardan ve kiralık evlerden açılmıştı. Bir dostum, “Anlayamıyorum, bu kadar bina, apartman ve ev yapılıyor, hala kiralar artıyor. Üstelik kiralık ev bulamıyoruz” diye konuşmuştu. Sohbette hazır olan diğer dostum, şöyle cevap vermişti: “Bunu anlamayacak ne var; Batman’da haftada belki 30 düğün yapılıyor. Yeni gelinler büyük aileden yana değil, müstakil olmak istiyorlar. Hal böyle olunca kiralık ev mi kalır?...”
Doğru söze ne denir ki, bu cevap bir gerçeği vurguluyor. Nüfus artış hızımız, bilgisizliğimiz, hak aramayan yapımız, örgütsüzlüğümüz sıkıntı nedeni. Her şeye rağmen halkımızı ve ilgili kurumları duyarlı olmaya çağırıyorum. Ev sahipleriyle kira kontratı imzalayalım. Hakkımızı aramasını bilelim. Herkes duyarlılık gösterirse, aşılmayacak sorun kalmaz diye düşünüyorum.
Ev ve işyerleri kiraları astronomik oranda artıyor. Bu gidişata dur denilmesi ve kiraların bir disiplin altına alınmasında sayısız yarar vardır diye düşünüyorum.
Sonuç olarak hem Batmanlı esnaflarımızın, hem de yoksul konut kiracılarının düşünülmesi gerekiyor. Bu bir toplumsal sorundur. Batman’a sığınan Suriyeli mülteciler nedeniyle en harabe evlerin de kiraları hayli yüksek. Vicdanlara hitap etsem bile, kurumları göreve çağırıyorum. Onurlu, iyiliksever, kira artışlarında vicdanlarının sesini dinleyen mülk sahiplerini saygıyla selamlıyorum. Onlara yönelik eleştirilerim yok. Vicdansız mülk sahiplerinin üzerine gidilmesi dileğimle.
