Bazen kent dışına yolculuk yaptığımda, kimi yerlerde tanık olduğum manzaralarla hayalen 80 ve 90’lı yıllara gidiyorum. Kahredici manzaralar beni hep düşündürmüştür…
Neden mi söz ediyorum?
Batman ve bölge illeri kırsalındaki ‘Teşvik Mezarlıkları’ndan söz ediyorum…
Yeni nesiller teşvik mezarlıklarının ne olduğunu bilmezler…
Bugün nice üniversite mezunu gence sorunuz, yüzde 3’ü bile bu konuda bilgi sahibi değildir…
YEREL SORUNLARI EN ÇOK YAZAN…
Ama gidin bunu eski gazetecilere sorun, size uzun uzadıya bilgi vereceklerdir…
Gidin teşvik mezarlıkları konusunda gazetemiz Yazı İşleri Müdürü Sayın Arif Arslan’a sorular sorunuz…
Hiçbirimiz onun kadar bilgi sahibi değiliz. Çünkü yereli en çok yazan gazetecidir…
Size yeterince bilgi verecektir…
Batman ve yöresindeki teşvik mezarlıkları üzerine en çok makale yazan ve meseleyi gündemde tutmaya çalışanlardan birisiydi sayın Arif Arslan…
Batman’ın kalkınması, işsizlik sorununa çözüm getirilmesi için az yazı yazmadı hani…
Bu köşenin acizane yazarı da o konularda 90’lı yıllarda çok yazılar yazdı. Israrla teşviklerin denetimi için çağrılarda bulundu.
Nedense kimse sesimizi duymadı…
Sayın Arslan halen de yerel sorunları en çok yazan köşe yazarıdır. Bizler yıllarca siyasi konulurda, dış politika, Ortadoğu’yu çok yazdık.
Bazen Afrika’ya, bazen Uzakdoğuya açıldık. Dünyanın her coğrafyasındaki zulümler, insan hakları üzerinde durduk. Arif Arslan ise, bugün olduğu gibi çok büyük ekseriyetle hep kentimizin sorunlarına odaklandı. Hep yerel sorunları yazmakla yetindi.
Teşvikleri, teşvik mezarlıklarını da en çok o yazıyordu. Bu kenti sahiplenme adına belki de ulusal basına gönderdiği haberlerle ‘Teşvik Mezarlıkları’ kavramını ilk o kullanmış olabilir diye düşünüyorum…
DENETİM YAPILMADIĞINDAN…
Doğu bölgelerinin kalkınması, işsizlikle mücadele edilmesi konusunda çok önemli bir çalışmaydı.
Ancak yeterli denetim yapılmadığı için teşvikleri kapan nice sözüm ona girişimci, devletten aldığı kredileri batının tatil beldelerinde harcayarak keyif çattılar…
O teşviklerden, kredilerden geriye kalan devasa virane yapılardır…
Geçtiğimiz gün akşam saatlerinde kentten sıkılmış, güzel havayı fırsat bilerek Batı Raman’da soluğu almıştım.
Batman Üniversitesi yerleşkesine giden yol üzerinde, Batman’a hakim yerde bir harabe yapı vardı. Bu kez o yapıya müdahale edilmiş, yerle bir edilmişti.
İşte o virane yapı merhum Özal döneminden kalma bir teşvik mezarlığı idi…
Kim bilir o teşvik mezarlığı için devletten ne kadar kredi alınmıştı. Küçük bir fabrika, işletme, hayvan besi veya başka bir amaç için verilen kredilerin denetimi ve takibi yapılmadığından, virane yapı öylece bırakılmıştı.
Teşvik mezarlıkları ve virane yapılarla ilgili araştırma yapabilirsiniz. Googlede bir arama yaptığımda, şu haber karşıma çıktı:
‘Özal Döneminden Kalan Yarım Bırakılmış Yatırımlar’
“Eski Başbakan Turgut Özal zamanında verilen teşvik primleriyle yapılan ve yarım bırakılan yatırım alanları viraneye döndü.
Batmanın bir çok yerinde görülen ve virane durumunda olan yapıların, Turgut Özal zamanında alınan teşviklerle yapılan ve yarım bırakılan yatırım alanları olduğu ortaya çıktı.
Özal'ın "teşvik"leri halen duruyor
1985 ile 1992 yılları arasında dönemin Başbakanı Turgut Özal zamanında, Liberal Ekonomik Politikaları kapsamında bölgenin kalkınması için verilen yatırım teşviklerinin emareleri halen yerinde duruyor.
Batman merkeze bağlı bir çok köyde, Özal zamanında alınan teşviklerle çiftlik, fabrika ve benzeri iş alanları için yapılan daha sonra yarım bırakılan onlarca yapının izleri günümüzde bile yerinde duruyor.
Bir çok kişi yatırım amacıyla teşvikleri en iyi şekilde kullanırken, teşvik paketinden sıcak para alanlar ise inşaatları yarım bırakarak sırra kadem bastılar.
Özallı yılların teşvikleri yarım bırakılan yapıları bir çok yerde görmek mümkün.”
https://www.haberler.com/ozal-doneminden-kalan-yarim-birakilmis-yatirimlar-8445042-haberi/
Çok güzel ve çarpıcı bir haber. Bir yıl önce yapılan haberde vurgulandığı gibi, ne yazık ki teşvik paketi amaç dışı kullanılmış.
Ülkemizin, bölgemizin ve kentimizin en önemli sorunlarının başında ‘işsizlik’ sorunu gelmektedir. Batman’ımız yıllardır TUİK verilerine göre işsizlikte Türkiye birinciliğini hiçbir kente kaptırmıyor…
İşsizlikle etkin mücadele edilmediği müddetçe Türkiye rekorunu elimizde tutmaya devam edeceğiz…
Geçici çözümlerle işsizlik sorunu ile mücadelede başarılı olamayız…
Merhum Özal’ın teşviklerine benzer hamleler yapılmasında fayda vardır.
Yeni yatırımlar, yeni fabrikalar, yeni istihdam alanları, yeni üretim merkezleri ile işsizlik sorununun üzerine gidilebilir.
Ancak teşvik kredilerinin takibi yapılmalı, denetimi ihmal edilmemelidir. Çok iyi tedbirlerle bu kent kalkınabilir, işsizlik rekorunu başkalarına kaptırma becerisini gösterebiliriz diye düşünüyorum…
