“BAKKALLIĞI, TPAO'YA TERCİH ETTİM”

Batman’ın yaşayan tarihi Ramazan Başaran, Kore Savaşı sırasında 1 yıl süreyle askerliğinin uzatıldığını söyledi ve ekledi:

“KORE SAVAŞINA HAZIRDIM…”

*Batman’ın yaşayan tarihi 90 yaşındaki 10 çocuk babası Ramazan Başaran, Kore Savaşının çıktığı 1950 yılında asker olduğunu söylüyor. Yaşayan tarih Başaran: “İstanbul’da Topçu Birliği’ndeydim. Kore savaşı patlak vermişti. Askerliğimizi savaş için bir yıl uzattılar. Keşke ben de diğer arkadaşlarım gibi Kore savaşına katılabilseydim” diyor.

*Çarşı mahallesi Gök Taksi civarında 1958 yılında Batman’da bakkallık yaptığı dönemde kentte 63 işyerinin bulunduğunu belirten Başaran: “O dönemde TPAO personel alımından sorumlu yöneticisi eski Tüpraş Genel Müdürü Kemal Işık beni işe aldı. Bir gün TPAO'nun teneke fabrikasında çalıştım. İşi bıraktım. Çünkü bakkallıktan daha çok kazanıyordum” dedi.

“SAVAŞA HAZIRDIM…”
Batman'ın Karşıyaka Mahallesi’nde oturan 90 yaşındaki Ramazan Başaran, Batman'ın yaşayan tarihi gibi. Aile büyüklerinin Irak ve Suriye’den sonra yerleştikleri Gercüş ilçesinin Yayladüzü köyünden 1958 yılında Batman'a göç eden 10 çocuk ve 31 torunu olan Başaran, vatani görevini yaptığı İstanbul'da 1950 yılında Kore Savaşının çıktığını anlatıyor: "Kore Savaşına Birleşmiş Milletler ülkelerinden bütün devletlerden asker katıldığı için Türkiye'den de katılım olmuştu. İstanbul Hadımköy’de askerdim. Hatırladığım kadarıyla 17 Eylül 1950'de Türk Alayı Kore’deki Birleşmiş Milletler Birliklerine katıldı. Biz de topçuyduk. Önce bize ‘hazırlanın’ dediler, sonra da bizim askerliğimizi Kore Savaşı için tam bir yıl uzattılar. O soğuk savaş 1953'ün Temmuz'un da bitmişti. Ben de o yılın son aylarında terhis oldum. 3 milyon insan o savaşta hayatını kaybetmişti. Türkiye'den de şehitlerimiz olmuştu. Ben de Kore’ye gitmeyi çok istemiştim ama nasip olmadı."

“BATMAN’DA 60 YIL ÖNCE İŞYERİ SAYISI 63’TÜ”
Ailesinin geçimini yıllar önce bakkallık ve zücaciye işinden sağladığını belirten Başaran, şöyle devam etti: "Gök Taksi yakınında ağabeyim merhum Osman'la bakkaliye açtık. İyi hatırlıyorum, biz o dönemde Batman’da 64’üncü işyeri açmıştık. Tam 20 aile o bakkaliyeden geçimini sağlardı. Batman Rafinerisi yeni kurulmuştu. İluh'un tepebaşında hareketlilik vardı. Kaymakamlık binası şimdi ki 1’inci ve 2. caddenin kesiştiği yerde bir kerpiç binadaydı. TPAO'da çalışanların günlük yevmiyeleri 4,5 TL idi. O zamanlar bakkallık daha iyi kazandırıyordu. İşi iyi olan esnaf ve tüccarlar petrol sektöründe çalışmayı tercih etmezlerdi. Ticaretler uğraşırlardı."

“TPAO’DA BİR GÜN ÇALIŞTIM, BIRAKTIM”
Tüpraş Rafineri eski Genel Müdürü Kemal Işık'ın yıllar önce Batman’da personel alımında sorumlu yönetici olduğunu hatırlatan Başaran: “Allah rahmet eylesin. Eski Genel Müdür Kemal Işık, şimdi aramızda değil ama o dönemler rafineriye eleman almak için herkesin ayağına giderdi. İşçi alımına ihtiyaç vardı. Teknoloji böyle gelişmemişti. Bir gün sayın Işık, Bakkaliye dükkanımızı geldi. Israrla beni işe aldı. Israrına dayanamadım. Teneke fabrikasında bir çalıştım. Üstüm başım simsiyah vaziyette eve dönünce annem halimi görünce dayanamadı. Bir daha da ‘Bu işe gitme dedi.’ O dönemler maddi durumumuz iyiydi. Bakkaliye’ye devam ettim. Annem bana Reşadiye altını verirdi, işimizi büyüttük. TPAO'da petrol emekçilerinin maaş ve sosyal haklarının iyileştirileceğini bilseydim, belki o işten çıkmazdım” dedi.

“KITLIK DÖNEMİNİ GÖRDÜK”
Kıtlık döneminde yaşanan çile dolu günleri ise şöyle anlatıyor Ramazan Başaran: "Dedem ve büyüklerim Irak-Musul'da kaldılar. 7 yaşına kadar Musul'daydım. Orada sadece çocukluğumu hayal-meyal hatırlıyorum. Daha sonra Türkiye'ye geldik. Kıtlık dönemi yaşanınca, 1940 Yılında Suriye-Kamışlı’ya gittik. 1940 ile 1946 yıllara arasında Kamışlı’da kaldık. Kıtlık döneminde ne sıkıntılar yaşamadık ki? Palamut ve arpa ekmeğiyle karnımızı doyururduk. Suriye'de Fransızlara askerlik yapmamak için Türkiye'ye döndük. Ağabeyim beni askere gönderdi. İyi ki de buraya geldik. Batman'ın küçücük bir belde ve ilçe olduğu dönemleri dün gibi hatırlıyorum. Petrol burayı yarım milyonluk şehir yaptı."

“ESKİ GELENEKLER KAYBOLDU”
Eski gelenek ve göreneklerin de tarihe karıştığını anlatan Batman'ın canlı tarihi Başaran sözlerini şöyle tamamladı: "Eski günlerde yaşam daha zordu. Şimdi her şey var ama eski o güven ve saygı yok. Dürüstlükte kaybolup tarihe karıştı gibi. Aileler paramparça. Yıllar önce ailenin küçük bireyleri büyüklerin karşısında yemek yiyemezdi, mesafeli olurdu. Şimdilerde kesinlikle evlat babasını tanımıyor. O eski geleneklerden uzaklaştık. Dönemin Batman'ın ilk Belediye Başkanlarından merhum Sait Ramanlı, herkesin bu şehirde konut yapması için destek veriyordu. Bir de Fen Müdürü ‘Cemil Siloku’ lakaplı Cemil Rende, herkese konut imkanı yaratıyordu. Daha sonra Merhum Sait Ramanlı’nın  oğlu merhum Mustafa Ramanlı Belediye Başkanı oldu. O bir hukukçuydu. Çarpık yapılaşmaya izin vermiyordu. Son dönemlerde Batman öyle bir değişti ki artık şehirde o eski güzergahları ve eski taş- kerpiç evleri göremiyoruz. 50 Yıl önce Batman, şirin bir kentti."

Batman Çağdaş okurları için bu günde şehrin dününe tanıklık yapan ve bu şehrin çınarlarından Ramazan Başaran’ın, yaşamından bir kesiti sizlerle paylaşmayı bir görev bildik...

Kalın sağlıcakla…